Egyptische botsing der machten
De machtsstrijd tussen de generaals en de Moslimbroeder-schap. Zowel de rechterlijke als de wetgevende macht reageerden op de onverwachte stap zondagavond van de uitvoerende macht, president Morsi. De vraag is nu wat het vierde machtscentrum, het leger, gaat doen.
Het parlement komt vanmorgen om 10 uur bijeen, daartoe zondag opgeroepen door Morsi, die verklaarde dat de volksvertegenwoordiging nog gewoon in functie is. Het Opperste Constitutionele Hof op zijn beurt, dat enkele weken geleden het parlement liet ontbinden, verklaarde maandag dat zijn uitspraken "finaal zijn en bindend voor alle gezagsdragers van de staat", een nauwelijks verbloemde verwijzing naar de president.
Volgens een woordvoerder zullen de rechters zich vandaag buigen over bezwaarschriften die zijn ingediend tegen het presidentieel decreet van zondagavond. Het decreet zou geen wettige basis hebben. Het hof liet weten "geen partij te zijn in enige confrontatie tussen politieke groepen."
Na de inauguratie van Morsi ruim een week geleden, was duidelijk dat Egypte een periode tegemoetging van touwtrekken om de macht tussen het islamistische staatshoofd en de Hoge Raad van de Strijdkrachten (SCAF). Dat de strijd zo snel zo openlijk zou losbranden, komt echter als een verrassing.
De Moslimbroederschap heeft opgeroepen tot een massale demonstratie vandaag in Caïro ter ondersteuning van de president, die volgens een woordvoerder van de organisatie "is tegemoetgekomen aan de eis van het publiek om het parlement te heroveren".
Een eerste indicatie van de ernst van de toestand komt vanochtend, als de volksvertegenwoordigers het parlementsgebouw binnen willen. Twee weken geleden werden zij nog tegengehouden door de oproerpolitie. Enkele parlementariërs konden gistermiddag al gewoon naar binnen.
Aan de hoofdrolspelers was gisteren weinig te merken. President Morsi en generaal Mohammed Hussein Tantawi, hoofd van de SCAF, woonden samen een militaire parade bij. Ze zaten een uur naast elkaar en waren af en toe ontspannen in gesprek.
In het parlement heeft Morsi geen kamerbrede steun. Uit liberale en seculiere hoek klonk maandag zware kritiek op zijn stap. Volgens de critici toont hij met zijn presidentieel decreet van zondagavond een gebrek aan respect voor de rechterlijke macht. Ook drie voormalige presidentskandidaten, Abdelmoneim Fotouh, Hamdeen Sabbahi en Khaled Ali, keerden zich tegen Morsi's besluit.
In de Egyptische pers werd gisteren geopperd dat de confrontatie tussen Morsi en het leger mogelijk minder ernstig is dan velen denken. De president zei zondagavond namelijk ook dat er een nieuw parlement zal worden gekozen, binnen zestig dagen nadat een nieuwe grondwet is opgesteld.
Dit duidt erop dat hij zich heeft neergelegd bij een korte zittingsperiode van het huidige parlement, waarin zijn partij bijna de helft van de zetels heeft. Verwacht wordt dat de score van de Partij voor Rechtvaardigheid en Vrijheid (FJP) bij volgende verkiezingen slechter zal zijn.