Ruzie en conflict in helft appartementsgebouwen

1 Spanning bouwt vaak lang op

Volgens algemeen directrice Gwenn Goormans van Jalo Beheer is er in werkelijkheid zelfs nog meer heibel. "Niet voor elke twist doen bewoners een beroep op de syndicus. Gelukkig maar. Soms zijn het echt persoonlijke ruzies tussen mensen, maar doorgaans gaat het om belangenconflicten. Zoals een gemeenschappelijke kelder waar de ene een fietsenrek wil plaatsen en de andere niet. Probleem is dat zulke spanningen zich lang opbouwen. Tijdens de jaarlijkse vergadering bij de syndicus begint dan één bewoner zijn gal te spuwen en ontploft de bom. Wij proberen onafhankelijk te blijven om tot een verzoening te komen. Lukt dat niet, dan halen we er de wijkagent bij of stappen we naar de vrederechter."

2 Veel financiële ruzies

Vooral als er geld mee gemoeid is, komen de emoties los: in een op de vier ruzies draait het om centen. "Elk conflict is anders, maar wat vaak voorvalt is dat de bewoners op het gelijkvloers niet willen meebetalen voor het onderhoud van de trap of de kosten van de lift. Nochtans is er in de meeste aktes een verdeelsleutel opgesteld, maar wanneer mensen een flat kopen of huren, lezen ze die regels zelden. 'Wij zullen ons deel van de gang wel zelf poetsen', zo besluiten ze dan. Maar dat gaat zomaar niet. Meestal staat duidelijk vermeld of er een poetsfirma komt of dat een tuinman de tuin onderhoudt en dan betaalt gewoonlijk ieder zijn deel. Willens nillens."

Doorgaans draaien de conflicten echter om grote bedragen van meer dan 2.500 euro, zo stelde Jalo Beheer vast. "De meest voorkomende discussies zijn die tussen eigenaars die zelf in hun appartement wonen en eigenaars die verhuren. Die twee groepen hebben totaal andere belangen. Wie effectief in zijn eigen appartement woont, is gewoonlijk bereid om meer te investeren. Veel verhuurders daarentegen zijn in eerste instantie bezig met het rendement van hun investering en willen zo weinig mogelijk geld uitgeven. Vooral bij renovaties merk je dat: verhuurders vinden dat de gevel nog wel een jaartje meekan zonder geschilderd te worden of zien de noodzaak niet om een nieuw dak te leggen of de verwarming te vernieuwen. En aangezien er steeds meer investeerders zijn, blijft ook het aantal belangenconflicten toenemen. Zo is er een blok waar de bewoners graag de tuin willen aanleggen en een fontein laten bouwen, maar een investeringsmaatschappij blokkeert die plannen gewoon."

3 Hoge hakken verbieden?

Zorgen ook voor veel heibel: geluids- (15 procent) en geurhinder (12 procent). Grootste boosdoener in de eerste categorie: hoge hakken. "Die staan met stip bovenaan in onze klachten over lawaai", bevestigt Gwenn Goormans. "Er valt echter weinig aan te doen. In sommige blokken nemen ze een hakken-verbod op in hun reglement, maar dat valt nooit af te dwingen. Je kan bezoek toch niet verplichten om de schoenen uit te trekken? Ook voor lawaaierige huisdieren en zelfs stoeiende kinderen bellen steeds meer bewoners naar een syndicus. Maar méér dan wat vragen om wederzijds begrip, kunnen we niet doen."

Bij geurhinder is dat anders. "Sinds enkele jaren zijn in veel gebouwen centrale afzuigsystemen verplicht en die zorgen voor veel klachten. Op de slaapkamer van het gelijkvloers ruiken ze dan opeens de vis die ze in het dakappartement aan het bakken zijn. Echt niet prettig. Met rookdetectietesten proberen we dan na te gaan of het probleem zich echt zo erg manifesteert."

4 Oude brompotten? Niet altijd

"Kijken we naar wie het vaakst in de clinch gaat, dan blijkt uit het onderzoek dat het ofwel om jonge appartementsbewoners tussen 18 en 30 jaar gaat ofwel om 65-plussers. Het zijn dus zeker niet alleen de gepensioneerden die lange tenen hebben. Een conflict is niet zelden een clash tussen twee generaties: de jonge mensen die onlangs het ouderlijke nest hebben verlaten om tijdelijk op een flatje te gaan wonen, en ouderen van wie de kinderen vertrokken zijn en voor wie het huis en de tuin te groot geworden waren. Twee groepen die moeilijk te verenigen zijn. De ouderen zijn vaak thuis. De jongeren willen zich nog geregeld eens uitleven."

5 Advies: informeer jezelf

Veel conflicten kunnen volgens Jalo Beheer opgelost worden door bij de aankoop goed te checken in wat voor appartementsgebouw je een pand koopt en het 'reglement van orde' grondig door te nemen. "Makelaars zouden meer moeite moeten doen om kandidaat-huurders of -kopers wegwijs te maken in de regels. Het gebeurt heel geregeld dat mensen uit de lucht vallen als ze de eerste factuur van de syndicus krijgen. 'Ja maar, dat wisten wij helemaal niet', klinkt het dan. Ook raad ik kopers aan om vooraf al even een praatje te slaan met de buren. Wie in een appartement gaat wonen, moet veel oog hebben voor de factor 'samenleven'. Het kan heel wat verrassingen en frustraties voorkomen."