Jobs, jobs, jobs

"Formateursnota. Ontwerp regeerakkoord, 20 augustus 2014. Charles Michel/Kris Peeters." Dat staat er op de cover van de 170 pagina's tellende nota die de onderhandelende partijen gisteravond om iets voor achten op hun partijhoofdkwartier aangeleverd kregen. Eén exemplaar per partij, in papieren versie dan. Dat om lekken zo goed en kwaad als mogelijk tegen te gaan.

De eerste prioriteit is duidelijk voor de toekomstige centrumrechtse coalitiepartners: jobs creëren en de concurrentiekracht een ferme boost geven. Om te beginnen willen de formateurs een banenpact afsluiten om de economie op gang te brengen door het concurrentievermogen van de bedrijven te versterken en de binnenlandse vraag en de koopkracht te ondersteunen. Dat zal moeten gebeuren in overleg met de deelstaten, die ook verantwoordelijk gesteld worden voor een betere activering van werklozen.

De ambitie is om voor het einde van de legislatuur de loonkloof met de buurlanden weg te werken. Dat zal niet gebeuren door de automatische loonindexering op de helling te zetten: dat socialistische bastion wordt gevrijwaard. De MR beseft heel goed dat zo'n maatregel zelfmoord is, aangezien het als enige Franstalige partij in de regering zal stappen, met de PS als mastodont in de oppositie. Wel is het mogelijk dat het indexmechanisme hervormd zal worden "in de logica van de hervormingen van de laatste jaren", staat in de nota te lezen. Een al dan niet officieuze indexsprong behoort dus wel degelijk tot de mogelijkheden.

De formateurs verwachten heil van een herziening van de wet van 1996 op het concurrentievermogen. Zo zal bijvoorbeeld bij de onderhandeling van interprofessionele akkoorden niet alleen rekening gehouden moeten worden met de verwachte nationale loonevolutie, maar ook met de situatie in de referentielanden.

Een lastenverlaging moet dat effect nog versterken. De werkgeversbijdragen zouden verminderd worden van 33 procent naar 25 procent. Daar bovenop komt het budget voor structurele verminderingen. De minderinkomsten in de sociale zekerheid worden gecompenseerd. De regering wil ook een plan opstellen voor de vereenvoudiging van de administratieve lasten die op de bedrijven wegen. Peeters en Michel denken dan bijvoorbeeld aan elektronische facturatie en vereenvoudigde toepassingen van de sociale en fiscale wetgeving.

Een ander belangrijk aandachtspunt voor de onderhandelaars is de lang aangekondigde modernisering van de arbeidsmarkt. De start daarvan werd gegeven door de eenmaking van het statuut van arbeiders en bedienden door uittredend minister van Werk Monica De Coninck (sp.a). De formateurs bouwen daarop voort. Daarbovenop prediken ze onder meer soepelheid in de loopbaanspreiding. Dat moet werk en privéleven beter combineerbaar maken.

Tête-à-tête

Een nieuw element is de 'tijdspaarrekening'. Die moet ervoor zorgen dat werknemers tijd of loon kunnen opsparen. Ze kunnen die tijd of loon later inzetten om hun loopbaan tijdelijk te onderbreken. Het stelsel van de havenarbeid, de gecontesteerde wet-Major die een stokpaardje is van de socialisten, is volgens de formateurs ook klaar om gemoderniseerd te worden.

Hoewel Open Vld én N-VA ervoor hebben gepleit, zal ook niet geraakt worden aan de degressiviteit van de werkloosheid. Die wordt voortgezet zoals ze nu bestaat, van een beperking van werkloosheidsuitkeringen in de tijd is geen sprake. Wat wel in de nota staat is de gemeenschapsdienst. Mensen die meer dan twee jaar werkzoekend zijn, moeten prestaties leveren ten dienste van de samenleving. Dat kan dan wel met behoud van hun uitkering.

Om 11 uur vanmorgen komen Peeters en Michel samen voor een tête-à-tête. Drie uur later mogen de twaalf onderhandelaars mee aanschuiven om de nota in detail te bespreken. Dat zal niet in chronologische volgorde gebeuren: het eerste thema dat aangepakt wordt, is immers.