Obama wil 4.000 miljard dollar besparen
VS-president Barack Obama zette gisteren zijn begrotingsplan uiteen. Obama wil besparingen op militaire uitgaven en hogere belastingen voor de rijken. Hij weigert te raken aan de fundamenten van de sociale voorzieningen voor ouderen en armen, en veroordeelde de Republikeinen, die dat wel willen. Daarmee zijn de lijnen uitgezet voor de komende maanden en wellicht ook voor de presidentiële campagne van 2012.
Obama, die sprak op de George Washington-universiteit in de Amerikaanse hoofdstad, wil een ‘evenwichtige’ benadering van de Amerikaanse overheidsfinanciën. Zijn plan moet de volgende twaalf jaar 4.000 miljard dollar besparen.
“Alles ligt op tafel”, stelde Obama. Hij kondigde aan te weigeren om de belastingverlagingen voor de rijken uit de tijd van president Bush nogmaals te verlengen, zoals eind vorig jaar gebeurde. Militaire uitgaven moeten verlaagd worden. In de gezondheidszorg moet tegen 2023 500 miljard bespaard worden, onder andere door preventie en verhoogd gebruik van generische medicijnen.
Obama wil een versimpeling van de fiscale wetgeving, inclusief het sluiten van achterpoortjes voor de rijkste 2 procent van de bevolking. In Medicare en Medicaid, de openbare ziekteverzekeringen voor ouderen en armen, kan volgens hem alleen bespaard worden zolang iedereen volledig gedekt blijft.
Controversiële besparingen
Met zijn nieuwe voorstellen probeert de president terrein te winnen in de aan de gang zijnde loopgravenoorlog over de Amerikaanse begroting. Afgelopen vrijdag nog werd in washington op het laatste nippertje een sluiting van de federale overheid vermeden, toen Obama en de Democraten te elfder ure een besparing van 38,5 miljard dollar in de begroting voor 2011 moesten slikken.
Gisteren begon het Huis van Afgevaardigden met de bespreking van het Republikeinse plan voor de begroting van 2012, van de hand van Paul Ryan, de voorzitter van de commissie Begroting. Ryans plan bevat een aantal zeer controversiële punten, zoals de privatisering van Medicare, diepe besparingen in Medicaid en een aanzienlijke belastingverlaging voor de rijken.
Obama schoot dat plan af. “Ze willen mensen als ik een belastingvermindering van 200.000 dollar geven door 33 senioren elk 6.400 dollar meer aan ziektekosten te laten betalen. Dat zal niet gebeuren zolang ik president ben.”
Opvallend genoeg ging Obama niet in op de discussie over de verhoging van het wettelijke schuldplafond die deze week oplaaide in Washington. Als dat niet gebeurt, dreigt de Amerikaanse overheid binnen een paar maanden haar obligaties niet meer te kunnen afbetalen. Dat kan voor een nieuwe wereldwijde financiële crisis zorgen.
Toch ziet het ernaar uit dat de Republikeinen het schuldplafond als pasmunt zullen gebruiken om verregaande nieuwe budgettaire toegevingen af te dwingen van Obama. De president gaf al aan dat hij het schuldplafond verhoogd wil zien zonder verdere voorwaarden. Daar wil de Republikeinse leider John Boehner niet van weten. “Er zal geen verhoging komen van het schuldplafond zonder dat er iets zeer, zeer groots aan vasthangt”, zei hij eerder deze week.
De Republikeinen schoten ook Obama’s voornemen om de belastingen voor de rijken te verhogen vooraf al af. “We mogen de belastingen niet verhogen”, zei Paul Ryan. “De meeste mensen begrijpen dat Washington geen probleem heeft met inkomsten, maar met uitgaven.”
In de schaduw van 2012
Tot de geschillen over de begroting en het schuldplafond beslecht zijn, wachten er Washington gespannen weken. Op de achtergrond spelen ook de presidentsverkiezingen van volgend jaar mee. Obama stelde zich vorige week officieel kandidaat. Zijn toespraak gisteren klonk bij momenten dan ook als een openingssalvo in de campagne.
Obama liet niet na te vermelden dat meerdere Republikeinse presidentskandidaten zich achter het plan-Ryan geschaard hebben. Als zij hun zin krijgen, waarschuwde hij, zullen bejaarden zich geen rusthuizen meer kunnen permitteren, zullen armen nauwelijks nog ziekteverzekering hebben en zullen middenklassegezinnen met gehandicapte kinderen het op hun eentje moeten rooien.
“Dit gaat over meer dan alleen besparen en overheidsuitgaven”, zei Obama. “Het gaat over de toekomst die we willen en wat voor een land we willen zijn.”