Man roept 'bom' op weg naar Schiphol
Zwaarbewapende agenten hebben in Nederland een 41-jarige man gearresteerd die op weg naar Schiphol een opmerking maakte over een bom. Al dagen is er extra waakzaamheid op en rond de luchthaven.
De bus waarin de 'vermoedelijk verwarde persoon' zat, was door de chauffeur aan de kant gezet toen de man een opmerking maakte over een 'bom'. Meteen werd alarm geslagen. De man werd onder schot gehouden en moest zich buiten de bus uitkleden. Na afloop zei de politie dat hij 'erg geschrokken' was van alle commotie. Hij had het niet zo bedoeld.
Het is niet toevallig dat de arrestatie plaatsvond bij Schiphol. Al dagen is er extra waakzaamheid, na een 'signaal' over een dreiging. Autoriteiten zijn niet bereid risico's te nemen, met bijvoorbeeld de aanslag op Zaventem in het achterhoofd.
Die benadering is niet vreemd, maar leidt ook tot onbegrip. Er ontstond een lange file. Die kwam boven op de al eerder aangekondigde controles bij Schiphol, die ook de komende dagen van kracht blijven.
Te eenzijdige benadering
Het risico bestaat dat de autoriteiten door te veel controles de angst voor een aanslag niet wegnemen, maar eerder versterken. Hoeveel er ook te leren is van de vorige aanslag, zo zeggen terrorismebestrijders vaak, het gaat om het voorkomen van de volgende. Zelden kiezen terroristen daarbij voor dezelfde methode.
Emeritus hoogleraar rechtsfilosofie Herman van Gunsteren vindt dat 'veiligheid' tegenwoordig boven 'vrijheid' gaat. Hij waarschuwt al langer voor wat hij een 'risicoloze samenleving' noemt. Politici en beleidsmakers richten zich volgens hem eenzijdig op het voorkomen van terrorisme en het uitsluiten van risico's, terwijl ze niet kijken naar de gevolgen van dat beleid.
Door die eenzijdige blik wekt de overheid verkeerde verwachtingen. "De gedachte dat ze alle risico's kan uitsluiten, moeten we loslaten. Probeer burgers te beschermen daar waar gezamenlijk optreden noodzakelijk is en laat ze verder met rust. Niet iedereen is voortdurend bang voor een terroristische aanslag."
Achteraf verwijt krijgen
Ook Ira Helsloot, hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, is kritisch over de extra controles rondom Schiphol. "Objectief leiden meer controles niet tot meer veiligheid of een groter veiligheidsgevoel. Ook blijken vage signalen zowat altijd vals te zijn."
Dat wil niet zeggen dat het vreemd is dat de autoriteiten de controles blijven uitvoeren. Helsloot: "Niemand die verantwoordelijkheid draagt, wil bij dit soort signalen achteraf het verwijt krijgen niets gedaan te hebben als het misgaat. Het is bijna onmenselijk om niets te doen."