Direct naar artikelinhoud

Gebroken hart bestaat niet alleen in poëzie

Daar zit je dan met je liefdesverdriet. Bij de cardioloog. Want een gebroken hart bestaat echt. Voor het eerst heeft een arts er uitgebreid onderzoek naar gedaan.

Stationsromannetjes rijgen de treurige verliefde zielen aan elkaar, maar een gebroken hart is niet enkel poëzie, het bestaat echt. Nee, het kloppende orgaan breekt niet letterlijk in twee. Het is een overdosis emotie die een ontsteking veroorzaakt. Terwijl een gezond hart volledig samentrekt bij elke slag, doet een gebroken dat alleen bovenaan. De 'punt' van het hart doet het niet of nauwelijks, waardoor bloed nog maar zwak wordt doorgepompt.

Het gebrokenhartsyndroom is al langer bekend - het werd al in 1990 beschreven in Japan - maar de Nederlandse cardioloog Ivo van der Bilt deed er nu voor het eerst intensief onderzoek naar. Tien jaar lang bestudeerde hij de aandoening, die ook wel takotsubo genoemd wordt. Naar de Japanse keramieken pot om inktvissen mee te vangen, omdat de vorm dezelfde is als een hart dat niet volledig samentrekt.

Emoties als boosdoener

Van der Bilt onderzocht ruim driehonderd patiënten in zes verschillende ziekenhuizen. Hij raakte zo geïntrigeerd door de aandoening toen een patiënte een hartinfarct had gekregen nadat ze haar man had moeten reanimeren. Althans, daar leek het toch op. Maar in tegenstelling tot bij een hartaanval is de kransslagader bij een gebroken hart niet verstopt.

"Zelf kan ik bij spanning ook wat voelen daar", vertelt cardioloog Van der Bilt. "Stress slaat dus echt op het hart. Ik wilde weten: wat is dat? Hoe komt het?" Emoties blijken de grote boosdoener. Of toch de adrenaline die ze doen opwellen.

Een relatiebreuk, het verlies van een dierbare, een auto-ongeluk, een ontslag: allemaal kunnen ze een gebroken hart veroorzaken. "Door de shot adrenaline raakt het hart overprikkeld en ontsteekt het. Ik stelde het trouwens ook ooit vast bij een lottowinnaar. Uitzinnig gelukkige mensen kan het dus evengoed overkomen. Al heet dat dan het happy heart syndrome. De symptomen zijn dezelfde als bij een hartaanval, behalve dat de aders gevrijwaard blijven bij een gebrokenhartsyndroom."

Ook de Belgische cardioloog Peter Peytchev, verbonden aan het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis van Aalst, krijgt patiënten met een gebroken hart over de vloer. "Er zijn zware en lichte vormen, maar het kan de gezondste harten overkomen. Het hangt namelijk helemaal niet samen met de klassieke risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Een lichte ontsteking geneest vrij snel, maar iemand met een ernstige vorm heeft echt hulp nodig. In dat geval kan een gebroken hart zelfs levensbedreigend zijn. De uitdaging bestaat er in om het te herkennen. Aan herstel komen geen operaties te pas, wel rust en medicijnen ter ondersteuning."

GETUIGENIS. Linda kreeg het na een auto-ongeval

'Helse pijn'

Linda Cuyvers (56) herstelt van een gebroken hart. Vorige week gleed ze met haar wagen over een oliespoor. "Ik slingerde over de weg en reed tegen een andere wagen. Gewond was ik niet, maar ik schrok zodanig dat ik een helse pijn in mijn borststreek voelde.

"Ik trok niet meteen naar het ziekenhuis, maar twee dagen later straalde de pijn uit naar mijn schouder en linkerarm. Ik ging dan toch naar de spoeddienst. Verstopte aders waren er niet te zien, dus een 'echte' hartaanval was uitgesloten."

Linda kreeg medicijnen en moet enkele dagen rusten. "Gelukkig moet ik niet geopereerd worden. Volgens de dokter mocht ik morgen alweer aan de slag, maar dat stel ik toch nog wat uit."