Polen steeds meer verdeeld over begrafenis Lech Kaczynski

De keuze voor de kathedraal van Wawel in Krakau voor de begrafenis van de overleden Poolse president Lech Kaczynski veroorzaakt onenigheid in Polen. De president en zijn vrouw worden zondag begraven in de crypte van de kathedraal van het kasteel van Wawel, in aanwezigheid van leiders uit de hele wereld, onder wie de Amerikaanse president Barack Obama, zijn Russische collega Dmitri Medvedev, het Franse staatshoofd Nicolas Sarkozy en de Duitse bondkanselier Angela Merkel.

Na vier dagen gezamenlijke rouw is Polen echter beland op een keerpunt. Op sociaalnetwerksites zoals Facebook steekt protest de kop op, betogers gaan de straat op. Dinsdagavond vond in Krakau een eerste manifestatie plaats, later bliezen nog eens honderden mensen verzamelen, onder meer in de hoofdstad Warschau en in de straten van Poznan en Gdansk.

Kaczynski zou de eerste president van de nieuwe Poolse republiek na de val van het communisme in 1989 zijn die zijn rustplaats krijgt in Wawel, het nationale heiligdom waar middeleeuwse koningen, heiligen en dichters begraven liggen. De tegenstanders vinden dat Kaczynski daar niets te zoeken heeft, zelfs al kwam hij in tragische omstandigheden om. Gisteren hadden bijna dertigduizend mensen deelgenomen aan de protestactie via het internet.

Tegenstanders zien er een politieke zet in van zijn tweelingbroer Jaroslaw en de aartsbisschop van Krakau, Stanislaw Dziwisz. Die bisschop was jaren lang privésecretaris van de Poolse paus Johannes Paulus II en werd in Krakau diens opvolger als aartsbisschop. In kritische Poolse media heeft men het al over een ‘private heiligverklaring’ van Lech Kaczynski.

De zet van Jaroslaw Kaczynski voedt ook de geruchten dat hij zich na de begrafenis kandidaat zal stellen om zijn broer op te volgen als staatshoofd. De Poolse interim-president Bronislaw Komorowski benadrukt dat het om een beslissing van de familie en de kerk gaat en dat de regering er niets mee te maken heeft.

Gisteren stelde het Russisch-Poolse specialistenteam dat een onderzoek instelt naar de oorzaak van de vliegramp dat het om een menselijke fout ging en de schuld dus bij de piloot lag. Het blijft evenwel onduidelijk of president Kaczynski de piloot gedwongen heeft om ondanks de slechte weersomstandigheden toch te landen in Smolensk. (FS)