Kleingeld is passé. Leve de betaalapp

"Toen ik tijdens een sabbatjaar naar Scandinavië reisde, kreeg ik vreemde blikken wanneer ik met cash wou betalen", vertelt Yves De Moor (45) van kruidenierszaak/koffiebar Moor&Moor. "Daar heb ik voor het eerst gemerkt dat cash echt verleden tijd is."

Hij weerde cash volledig uit zijn zaak en werkt enkel nog met kaarten of apps. "Voor mij was het even schrikken", zegt een klant. "Zeker omdat het hier gaat om een klein bedrag. Tja, dat is de toekomst zeker?" De Moor afficheert het duidelijk naar zijn klanten toe, zodat ze op de hoogte zijn voordat ze de zaak binnenstappen. "In de eerste weken zijn een paar mensen boos weggelopen, maar de meeste klanten maken er eigenlijk geen probleem van."

Het is voor hem een erezaak om helemaal mee te zijn. "Vernieuwing drijft mij, maar het biedt natuurlijk ook veel voordelen. Puur als handelaar is een app als Payconiq het aantrekkelijkst. De transactiekosten zijn beperkt en het is gekoppeld aan de naam van de klant, wat voor facturen een groot gebruiksgemak is. Met de app van Bancontact is dat laatste omwille van de privacy niet mogelijk."

De twee jonge vrouwen die buiten zitten, betaalden net zoals de andere klanten wel nog steeds met de kaart. "Dat blijft toch makkelijker dan mijn smartphone bovenhalen en wachten tot de verbinding is gemaakt of de app is opgestart. Er zijn ook zoveel verschillende betaalapps tegenwoordig. Ik heb nu die van Belfius staan en daar stopt het voorlopig voor mij", vertelt Elke (29).

Nochtans zijn er ook handelaars die niet cash, maar de betaalkaart uit de vergelijking halen. Bij eetbar Barbiet staat er geen terminal op de toog. "We wilden gewoon eens zien wat het geeft als je die mogelijkheid niet aanbiedt", zegt Christophe Adriaensens (28). Hij ziet het gebruiksgemak van de apps als een grote meerwaarde. "Die nieuwe technologieën zorgen vooral voor vereenvoudiging. Mails, transacties, noem maar op, het gaat allemaal via de smartphone."

Al speelt het financiële toch ook een rol. "Bij Bancontact betaal je per transactie en als het dan om kleine aankopen gaat, is dat niet voordelig", zegt partner Maxime Kreike (25). "Vijftien eurocent meer voor een koffie omdat iemand met de kaart wil betalen, dat willen we ook gewoon niet vragen."

Het wegvallen van de kaart heeft Barbiet voorlopig nog geen klanten gekost. Pieter (30) en zijn vriendin Amélie (23) betalen hun maaltijd vlotjes met de app van Bancontact. "Ik vind het vooral erg handig om betalingen te regelen met vrienden, maar ik zie steeds vaker de optie opduiken. Cash heb ik sowieso zelden nog op zak, of het zou op café moeten zijn", zegt Pieter.

Persoonlijke keuze

Betalingen met de applicatie blijven wel de uitzondering. "Ik denk dat de verhouding ongeveer zeventig-dertig blijft in het voordeel van cash. Dat moet voor mijn part niet veranderen. Ik vind tastbaar geld nog steeds een stuk persoonlijker", zegt Maxime Kreike, maar daar is haar wederhelft het niet mee eens. "Op lange termijn zal cash volgens mij verdwijnen. Alleen is een smartphone momenteel nog steeds een persoonlijke keuze. Je kunt mensen niet dwingen om die te maken."

"Het is een trage, maar wel een gestage groei", ziet ook Yves De Moor. "Eerst heb je natuurlijk de digitale voortrekkers, die zulke nieuwe snufjes fantastisch vinden. Bij Payconiq denk ik dat we na zes maanden ongeveer tien procent van het cliënteel hebben bereikt. Toch merk ik dat steeds meer mensen vragen hoe het werkt of de app hier in de zaak installeren. We proberen het ook wel actief naar de klanten te communiceren, zonder hen te dwingen. Zeker voor de oudere generatie zijn zaken als apps en QR-codes nog onbekend terrein. Zij hebben die echte feeling met de smartphone nog niet."

En wat als de aangeboden opties echt een onoverkomelijk probleem vormen voor de klant? "Het gebeurt af en toe dat hier een verdwaalde wielertoerist of een jong meisje binnenwandelt, die enkel cashgeld op zak heeft. Dan knijpen we gewoon een oogje dicht, stort ik 's avonds zelf het bedrag met de app en steek ik het geld in mijn zakken. Zo klopt de digitale rekening ook weer.