OUT OF INDIA
India viert dezer dagen de zeventigste verjaardag van zijn onafhankelijkheid. Maar wat miljoenen moslims, sikhs en hindoes in de zomer van 1947 meemaakten, tart elke verbeelding. Zes ooggetuigen van de moordpartijen ten tijde van de 'partition', de opdeling van Brits-Indië in de landen India en Pakistan, doen hun onvoorstelbare verhaal.
De schuld van de Britten?
Groot-Brittannië hoorde dan wel bij de winnaars van de Tweede Wereldoorlog, toch kwamen de Britten beschadigd uit de strijd. Het handhaven van het steeds woeliger Brits-Indië - een immens gebied tussen Afghanistan in het westen en Thai-land in het oosten - bleek niet langer mogelijk.
Er werd besloten om het grootste deel van Brits-Indië op te splitsen in twee onafhankelijke landen: islamitisch Pakistan (bestaande uit het huidige Pakistan en het 2.000 kilometer oostelijker gelegen Bangladesh) en een hindoeïstisch India daartussenin.
Gouverneur-generaal Lord Mountbatten diende op 3 juni 1947 zijn plan in en het Britse parlement ging op 18 juli akkoord, amper een maand voor de voorgestelde datum (14 augustus) van de onafhankelijkheid. Van het ene op het andere moment bevonden miljoenen mensen zich in de 'verkeerde' staat. Het leidde tot een van de grootste volksverhuizingen ter wereld. Moslims die leefden in wat onafhankelijk India zou worden, werden ertoe aangezet naar Pakistan te trekken. Hindoes en sikhs die woonden in wat Pakistan zou worden, maakten de tegenovergestelde beweging.
De migratie van die 10 miljoen mensen liep uit op een ongekend drama. In juni, juli en augustus 1947 gingen hindoes, sikhs en moslims, die generaties lang vreedzaam naast elkaar hadden geleefd, elkaar te lijf in een waanzinnig opbod van moord, ontvoering en seksueel geweld. Minstens 1 miljoen mensen vonden de dood, naar schatting 75.000 vrouwen werden verkracht.
Er zijn geen simpele verklaringen voor het extreme geweld. Eén theorie is dat elke religieuze groep begon te moorden uit vrees dat ze zelf gedood zouden worden in een overlevingsstrijd. Ook de Britten droegen schuld. Als koloniale macht hadden ze eeuwenlang een verdeel-en-heerstactiek toegepast. De snelheid van hun vertrek creëerde een machtsvacuüm dat de chaos in de hand werkte.