Onderweg naar waar?

De beelden van duizenden vluchtelingen die door de Macedonische politie aan de Grieks-Macedonische grens met traangas en rubberkogels werden tegengehouden, zorgden afgelopen weekend voor veel beroering. Gisteren stelde Macedonië de grens open voor vluchtelingen in Griekenland.

Zowat vijfduizend mensen, vooral Syriërs, trekken nu verder in de richting van de Servisch-Hongaarse grens, waar ze toegang hopen te krijgen tot de Schengen-zone. Intussen leggen de Hongaren zelf de laatste hand aan een ruim 150 kilometer lang hek langs die grens. Het blijft vooralsnog onduidelijk of Hongarije dan ook zal weigeren om nog vluchtelingen het land binnen te laten. In dat geval, zo waarschuwen mensenrechtenorganisaties, zullen tienduizenden vluchtelingen in armoedige omstandigheden vast komen te zitten in Macedonië en Servië.

Het einddoel van de meeste vluchtelingen is niet Hongarije maar Duitsland, en dat leidt ook in Duitsland tot almaar meer ongenoegen. Het land stevent dit jaar af op een recordaantal van 800.000 vluchtelingen en asielzoekers, zowat 40 procent van de verwachte totale migratiestroom richting Europa. "Europa moet sneller en daadkrachtiger handelen om de migratiecrisis aan te pakken", liet Merkel zich al ontvallen in de aanloop naar de ontmoeting van vandaag met president Hollande.

Harmonisering

Italië en Griekenland, de landen waar het leeuwendeel van de vluchtelingen de EU binnenkomt, moeten volgens Duitsland nog meer financiële steun krijgen om tijdelijke opvangcentra te kunnen inrichten. Tegelijk zouden ook de Balkan-landen die aan de EU grenzen zwaarder onder druk moeten worden gezet om vluchtelingen die geen asiel krijgen in de EU terug te nemen. Merkel en Hollande zullen het vandaag ongetwijfeld ook hebben over een betere harmonisering van het Europese migratiebeleid en over een Europese lijst met 'veilige landen'. Vluchtelingen afkomstig uit die landen - Kosovo, Albanië en Servië op kop - zouden dan haast niet meer in aanmerking komen voor een Europese asielprocedure.

Migratiespecialist Johan Wets (KU Leuven) toont zich alvast bijzonder sceptisch over de slaagkansen van dat overleg. "Alle EU-lidstaten zouden eigenlijk hun opvangcapaciteit moeten optrekken en zich solidair tonen met de zwaarst getroffen zuidelijke lidstaten, maar alleen al puur logistiek is het haast onmogelijk om zoiets op korte termijn te realiseren. Bovendien riskeer je, door de nu bestaande hindernissen voor vluchtelingen weg te werken, nog extra mensen aan te trekken. Daar zitten de Europese leiders natuurlijk ook niet op te wachten.

Eerlijke spreiding

Voor staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) is de inzet van de Duits-Franse ontmoeting van vandaag heel duidelijk. "We moeten op Europees vlak tot een eerlijke spreiding komen. Duitsland verwerkt vandaag de helft van de Europese asielaanvragen. Ook ons land zit stevig boven het Europese gemiddelde. Dat is niet langer houdbaar. Daarnaast moeten alle Europese landen stilaan ook eens aan hetzelfde zeel trekken en hun grenzen op een deftige en geharmoniseerde wijze bewaken. Zonder een eenvormig beleid zal de toestroom de komende maanden en jaren enkel maar groter worden."

► focus 17-19