Trump schuift hete Iran-aardappel door
Donald Trump heeft niet de vereiste driemaandelijkse presidentiële handtekening gezet onder het nucleaire akkoord met Iran. In een toespraak hekelde hij de deal, maar schrapte hij die niet. De bal ligt nu bij het Amerikaanse Congres.
De Amerikaanse president eiste gisterenmiddag dat het akkoord moet worden aangescherpt. Hij wil een verbod op rakettesten en uitstel van het moment dat Iran weer uranium mag gaan verrijken. "Als we die gebreken niet kunnen herstellen," dreigde Trump, "dan kan onze deelname op elk moment door mij worden gestopt."
Het besluit is een nieuw voorbeeld van een ingewikkeld compromis tussen de harde campagnebeloften van Trump en de Washingtonse realiteit. Trump probeert zijn heldere lijn door te zetten, maar heeft niet altijd de politieke finesses of medestanders om daar het door hem gewenste gevolg aan te geven. Trump verkoopt zijn besluiten met veel retorisch bombast, maar het resultaat is subtieler.
In dit geval waren zijn minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson en minister van Defensie Jim Mattis er wel van overtuigd dat Iran zich aan het akkoord houdt. Zij hebben Trump ervan kunnen weerhouden het akkoord direct op te zeggen.
Trumps oplossing is om wel druk te zetten, maar om de verantwoordelijkheid door te schuiven naar het Congres. Met zijn harde woorden over het 'het schurkenregime' van Iran kan hij zijn achterban tevreden stellen, terwijl de daden aan de volksvertegenwoordigers worden overgelaten. Als zij falen, kan hij hen altijd de schuld geven.
Iets vergelijkbaars is gebeurd met enkele andere grote campagnebeloften, zoals de verwerping van Obamacare en de uitzetting van illegale immigranten die als kinderen over de grens zijn gekomen, de zogeheten Dromers. Trump twittert en dreigt en eist en saboteert, maar verwacht de echte oplossingen van het Congres.
Neem de verwerping van Obamacare. "Niemand wist dat gezondheidszorg zo ingewikkeld was", erkende Trump zijn onderschatting dit voorjaar. Een slecht doordacht alternatief strandde in het Congres, door verzet van de gematigde en rechterflank van de Republikeinen. Donderdag greep Trump naar een paardenmiddel: hij schortte de subsidies op aan verzekeringsmaatschappijen, die daarmee een financiële stimulans hebben de armste Amerikanen te verzekeren. Zo ondermijnt hij Obamacare, zonder met een oplossing te komen voor de miljoenen Amerikanen die straks meer moeten betalen voor hun verzekering. De oplossing moet komen van het Congres, zei Trump gisteren. Mochten Huis en Senaat er niet uit komen, dan zullen zij erop worden afgerekend.
Dealbreker
Met de Dromers probeert Trump ook de retoriek van de oplossing te scheiden. Hij schortte vorige maand Daca op, het door Barack Obama verordonneerde gedoogbeleid van deze (meestal volledig ingeburgerde) illegale immigranten. Maar in één adem nodigde hij het Congres, met name de Democraten, uit om dat te herstellen. "Congres heeft nu zes maanden om Daca te legaliseren. Als dat niet lukt, zal ik opnieuw naar de kwestie kijken!" Deze week formuleerde hij echter een stel eisen die de Democraten moeten inwilligen, waaronder de bouw van een Muur langs de grens met Mexico, voordat hij instemt met Daca-verlenging. Het lijkt erop dat een deal daarmee onhaalbaar is.
Trump ziet zichzelf graag als dealmaker. Maar voorlopig is hij vooral een (dreigende) dealbreker. Het is aan anderen om de alternatieven te bedenken.