België en Italië schitteren op Film Fest Gent

Het is niet toevallig de Italiaanse acteergrootheid Claudia Cardinale - de wereldberoemde schoonheid uit onder andere Otto e mezzo (1963), Il gattopardo (1963) en Once Upon a Time in the West (1968) - die dit jaar de affiche van Film Fest Gent siert. Met maar liefst 24 Italiaanse films (25 als u de internationale productie Call Me By Your Name van de Italiaan Luca Guadagnino erbij rekent) heeft het land van Cinecittá een groot aandeel in het programma van de 44ste editie van Film Fest Gent.

"Elk jaar hebben we een sectie waarin we focussen op een bepaald land of gebied - vorig jaar was dat 'Nordic Cinema', de jaren daarvoor keken we naar Groot-Brittannië en Frankrijk", verklaart artistiek directeur Patrick Duynslaegher. "Dit jaar hebben we voor Italië gekozen, een land met een bijzonder rijke filmtraditie. In de jaren 70 waren er ook hier veel Italiaanse films te zien, maar vandaag zijn ze op één hand te tellen. Dus wilden we kijken welke films er nu worden gemaakt. En het zijn dan wel niet meer dezelfde klinkende namen als Antonioni, Fellini of Visconti, maar er wordt nog steeds interessante cinema gemaakt, die vaak onder de radar blijft."

Zelden vertoond

Hedendaagse films als La tenerezza(Gianni Amelio), Cinecittà Babilonia (Marco Spagnoli) en Anime nere(Francesco Munzi) zijn dus te zien in de 'Focus on Italian Cinema'-sectie, maar daarnaast speelt Italië ook een hoofdrol in het aanbod klassiekers, onder de noemer 'Italian Political Cinema'. Duynslaegher: "Voor de klassieke films hadden we voor de gebruikelijke grote namen kunnen kiezen, maar dat was te voor de hand liggend. En wat me altijd is bijgebleven, zijn de politieke films uit de jaren 60 en 70."

Blikvangers zijn Gillo Pontecorvo's La battaglia di Algeri (1966) en Bernardo Bertolucci's Il conformista (1970), maar ook minder bekende parels als L'udienza(1972) van Marco Ferreri en Pasolini's Teorema(1968) staan geprogrammeerd. "Het kostte heel wat moeite om de juiste kopieën te bemachtigen en alle rechten te clearen", zegt Duynslaegher. "Dit zijn films die nog maar zelden vertoond worden: het is een unieke kans om ze in de bioscoop te bekijken."

Dat politieke tintje is niet toevallig: een groot deel van de geprogrammeerde films, over alle secties heen, bevat een politieke component. Ze werden zelfs gebundeld in een apart parcours: 'Changemakers'. Daarin staan klassiekers als Rainer Werner Fassbinders Acht Stunden sind kein Tag(1972) naast nieuwe titels als Gouden Palm-winnaar The Square en Laurent Cantets L'atelier.

"Hoe meer films programmator Wim De Witte en ik tijdens de voorbereiding zagen, hoe meer we ons bewust werden van die politieke dimensie", legt Duynslaegher uit. "Dat was geen keuze die we op voorhand hebben gemaakt, maar we hebben er wel een speciaal parcours mee samengesteld. Het zijn turbulente tijden, en 'Changemakers'bundelt films die een zekere vorm van verandering suggereren, ook al gebeurt dat vandaag op een kleinschaligere, meer gefragmenteerde manier dan vroeger, toen je echt van een politieke beweging in de cinema kon spreken."

Weg van de kerktoren

Ook de openingsfilm, het Belgische Insyriated van Philippe De Leeuw, schuwt de actualiteit niet. Film Fest Gent zet ook de Belgische cinema in de verf: met onder andere Le marquis de Wavrin (Grace Winter en Luc Plantier), Façades(Nathalie Basteyns en Kaat Beels) en acht andere Belgische titels heeft de vaderlandse cinema een groot aandeel in het programma. En met Charlie en Hannah gaan uit(Bert Scholiers) kleurt niet alleen de openingsavond, maar ook de slotfilm zwart-geel-rood.

"Dat beklemtoont de verscheidenheid van Belgische cinema", vindt Duynslaegher. "Insyriated is een heel internationale film, met een open blik op de wereld, en een erg realistische stijl; Charlie en Hannah gaan uit is meer naar binnen gekeerd, lichtvoetiger, en steunt op verbeelding. Die diversiteit toont aan dat we de kerktoren nu wel zijn ontgroeid."

Film Fest Gent, van 10 t/m 20 oktober op verschillende locaties. filmfestival.be