Grote stations beter beveiligd

Als de zwerftocht van de Berlijnse terreurverdachte Anis Amri iets bewijst, dan is het dat de trein nog altijd een handig vervoermiddel is voor criminelen. Camerabeelden tonen hoe Amri na de aanslag een treinticket kocht in het station van Lyon. Van daaruit zou hij volgens de speurders naar Italië zijn gevlucht. Een logische keuze, want met de trein kun je lange afstanden afleggen zonder dat je de scherpe controles op luchthavens moet trotseren.

Daarom schroeft de federale regering de veiligheidsmaatregelen in onze stations op. In 2017 investeert ze 13,5 miljoen euro boven op de algemene veiligheidsenveloppe van 400 miljoen euro, zo meldt l'Echo. Een deel van het budget gaat naar de aanwerving van extra Securail-agenten (6 miljoen), de rest gaat naar investeringen in veiligheidsinfrastructuur (7,5 miljoen). Het gaat om een uitbreiding van de maatregelen die na de aanslagen in Brussel werden genomen.

Gezichtsherkenning

In de internationale stations Antwerpen-Centraal, Brussel-Zuid en Luik-Guillemins komen veiligheidspoorten met x-rays en metaaldetectoren. Het gaat om mobiele poorten die makkelijk kunnen worden verplaatst. "Ze zullen dus niet altijd op de perrons staan", zegt Bart Crols, woordvoerder van de NMBS. "We kiezen voor steekproeven in plaats van systematische controles. Anders hinderen we de reizigersstroom en dreigt het probleem zich te verplaatsen."

Wie pakweg van Gent naar Brussel spoort, hoeft geen controles te verwachten. Alleen passagiers van internationale treinen worden gecontroleerd. Tenzij u naar de luchthaven van Zaventem gaat, want daar wordt wel iedereen gecontroleerd. Onder de luchthaven blijft de huidige veiligheidsprocedure van kracht: eerst passeert u langs een veiligheidscontrole, daarna gaat u via de vaste poortjes naar boven. Die poortjes controleren ook of u de Diabolo-toeslag hebt betaald.

In heel België zullen treinreizigers ook vaker worden gefilmd. Op dit moment beschikt de NMBS over 9.000 veiligheidscamera's, waarvan 4.000 in de stations. Volgend jaar worden er daarvan 1.550 gemoderniseerd. Daarnaast komen er 750 camera's bij in Antwerpen, Brussel en Luik. De jongste treinen van de NMBS, de Desiro's, rijden trouwens al rond met camerabewaking.

Opmerkelijk is dat de NMBS ook een studie heeft besteld naar het nut van camera's met gezichtsherkenning. Dat bevestigen spoorbronnen aan l'Echo en aan onze redactie. Als de NMBS zulke camera's zou installeren, dan zou ze in de voetsporen treden van Brussels Airport. Daar wordt gezichtsherkenning al toegepast op EU-burgers die van buiten de Schengenzone op de luchthaven aankomen.

Kapotmaken

Alles moet zoveel mogelijk automatisch verlopen, maar de NMBS werft ook honderd extra agenten van Securail aan. "Tachtig van hen zijn al gerekruteerd", stelt Crols. Het totale aantal agenten van Securail komt daarmee op 620. Zij werken samen met de spoorwegpolitie, maar vormen een aparte afdeling met minder bevoegdheden. De jongste maanden gaan er stemmen op om hen te integreren binnen de politie. Zo vindt vertrekkend topman Jo Cornu dat zij wapens moeten kunnen dragen.

De veiligheidsmaatregelen komen boven op de PNR-wet die op 22 december werd goedgekeurd door het parlement. Die verplicht internationale treinmaatschappijen gegevens van hun passagiers (PNR) bij te houden.

De Belgische regering gaat daarmee in tegen de kritiek van de Europese treinmaatschappijen, zoals Deutsche Bahn en Thalys. Hun koepelvereniging (CER) stuurde in oktober een brief naar premier Charles Michel (MR) met de waarschuwing dat extra veiligheidsmaatregelen het Europese treinverkeer zouden kapotmaken. De trein moet flexibel en toegankelijk blijven, besloot de CER.

Dat is ook de belangrijkste reden waarom de NMBS kiest voor controles op basis van steekproeven in plaats van systematische check-ups.