Direct naar artikelinhoud

Silvio Berlusconi wil geen linkse geschiedenisboeken

De Italiaanse premier Berlusconi wil de geschiedenis herschrijven. Zijn regering heeft plannen opgevat om de inhoud van de geschiedenisboeken op school te zuiveren van vermoede linkse tendensen. Prompt kwam een grote tegenbeweging op gang. Tienduizend leraars en academici zijn een campagne gestart om Berlusconi te tackelen. Leider is Umberto Eco, prominent semioticus en bestsellerauteur.

Rome

Van onze correspondent

Hilary Clarke

Vrijheid en gerechtigheid, dat is de naam van de tegenbeweging die zich tot doel gesteld heeft de Italiaanse samenleving te vrijwaren voor de excessen van de regering-Berlusconi. Ze telt zowel industriëlen, journalisten als academici onder haar leden. Een prominent lid is Franzo Grande Stevens, vice-voorzitter van autogigant Fiat. "Handen af van onze schoolboeken", is de nieuwe slogan van de beweging geworden.

Vorige week immers lanceerde de cultuurcommissie van het Italiaanse parlement het voorstel om de geschiedenisboeken te zuiveren van vermoedelijke linkse vooroordelen. Aan de grondslag van de demarche lag een suggestie van de postfascistische regioregering van Lazio, die van oordeel is dat de extreem-rechtse dictator Benito Mussolini niet fair behandeld werd door de schrijvers van geschiedenisboeken. En ze staat daarmee niet alleen. Ook premier Berlusconi haalde twee jaar geleden al uit naar socialistische pedagogen. "Onze kinderen hoeven niet langer geschiedenisboeken met marxistische afwijkingen te bestuderen", beloofde hij.

Italië heeft zich nooit echt weten te verzoenen met zijn fascistische verleden. Nu Berlusconi al enkele jaren de plak zwaait in Italië is er een nieuwe opstoot van interesse in fascistische iconen en literatuur. De angst leeft dat de regering nu een meer fascistisch getinte versie van de geschiedenis wil invoeren. Volgens Umberto Eco kan dit een doos van Pandora openen. De schrijver meent dat het niet ondenkbaar is dat in de toekomst simpelweg weer politieke censuur geldt, ooit een stokpaard van het fascistische regime.

Gangmaker is ene Fabio Garagnani, een parlementslid voor Berlusconi's Forza Italia uit Bologna. Een fascist is de man niet, al mag hij graag Renzo de Felice citeren. De Felice schreef een hoogst sympathiek boekwerk over Mussolini. "Het gaat niet om revisionisme", zegt Garagnani. "Maar we kunnen niet over fascisme spreken als we bijdragen van mensen als De Felice negeren." Garagnani heeft een dossier opgesteld over vermoedelijke linkse vooroordelen in de schoolboeken. Een van zijn doelwitten is het standaardwerk Elementen van de geschiedenis van de 20ste eeuw van Augusto Camera en Renato Fabietti. Het steekt Garagnani dat het communisme daarin afgeschilderd wordt als een ideologie die vrijheid en gelijkheid betracht. Vooral de opmerking dat de goelags niet een gevolg van het communisme maar van Stalins bekering tot het imperialisme waren, zit de man hoog.

Voorstanders van het herschrijven van de geschiedenis verwijzen graag naar de christen-democraten, die het politieke leven in Italië na WO II overheersten. Zij zouden de communisten met de zoethouder van het monopolie op de geschiedenis voor hun kar hebben willen spannen. Maar het is niet vanzelfsprekend dat de motie zomaar door het parlement raakt. Zelfs binnen de Forza Italia is er weerstand. Eco hoopt dat het voorstel in het "voorportaal van boze bedoelingen" blijft steken. Maar alleen al praten over het onderwerp werpt een ernstige schaduw "over de gezondheid van ons democratisch systeem".

'Onze kinderen hoeven geen boeken te lezen met marxistische afwijkingen'

Umberto Eco hoopt dat het voorstel van de cultuurcommissie in het Italiaanse parlement in het 'voorportaal van boze bedoelingen' blijft steken. (Foto Reuters)