Direct naar artikelinhoud

Waarom vrouwen rillen en mannen zweten op kantoor

Ben je een vrouw en heb je het op kantoor altijd te koud, terwijl je mannelijke collega's smalend in T-shirt rondlopen? Daar is een wetenschappelijke verklaring voor.

Gisterochtend sneeuwde het. Op de redactie van De Morgen klaagden twee vrouwen met sjaals en jas over de kou, terwijl twee mannen in T-shirt puften van de warmte. Het is een herkenbaar tafereel op kantoor. Terwijl vrouwen verkleumde handen en koude voeten hebben, moeten mannen met deodorant hun zweet maskeren.

Daar zijn enkele goede redenen voor, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Zo is bij het ontwerp van veel grote kantoren te weinig rekening gehouden met vrouwen. De aircosystemen staan ingesteld op de lichaamstemperatuur van een gemiddelde man.

Werkplekken zijn afgestemd op normen die vooral mannen bevoordelen

Een studie van dr. Boris Kingma en professor Wouter van Marken Lichtenbelt van de Universiteit Maastricht, gepubliceerd in Nature Climate Change, toont hoe de temperaturen op kantoor veelal te laag zijn voor vrouwen. De onderzoekers volgden zestien jonge vrouwen die licht kantoorwerk deden. Ze droegen voor dat onderzoek een T-shirt met korte mouwen, een joggingbroek en sokken en schoenen. De dames in kwestie prefereerden een binnentemperatuur van 23,2 tot 26,1 graden. Voor mannen is dat al snel drie graden te warm.

Dat verschil heeft een biologische oorzaak. "Mannen en vrouwen hebben vaak een ander lichaamsmetabolisme", verklaart Veerle Hermans, professor ergonomie aan de VUB en hoofd ergonomie bij IDEWE, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. "Dat is de hoeveelheid energie die het lichaam produceert, om te ademen, om activiteiten uit te voeren enzovoort."

Dat lichaamsmetabolisme is anders naargelang grootte, gewicht en fitheid, maar dus ook naargelang geslacht. Hermans: "Mannen hebben meer vetvrije massa dan vrouwen en een hogere metabolische rustwaarde. Ze gebruiken dus meer energie en produceren meer warmte, waardoor ze het minder snel koud hebben. Omgekeerd geldt ook: in de zomer kunnen mannen minder goed tegen de warmte, omdat ze meer warmte produceren."

Bovendien zijn een heleboel kantoren eerder manvriendelijk. Bij het ontwerp van kantoren gaan architecten volgens de Nederlandse onderzoekers vaak uit van tabellen voor de verwarmings- en aircocapaciteit. De basisgegevens daarvoor komen uit de jaren 60. "Die oude Amerikaanse normen worden nu wereldwijd gebruikt", zei Kingma daarover in de Nederlandse pers. "Maar er werken nu veel meer vrouwen, en bovendien zijn de mensen veranderd: er zijn veel meer mensen met overgewicht die hun warmte minder goed kwijtraken."

Stilzitten

Ook landschapskantoren, met een open inrichting, spelen vrouwen weleens parten. "Zeker vroeger hadden zij daar meer last van", zegt Hermans. "Dat had te maken met de functies die ze bekleedden, waarbij mannen vaker managementposities hadden en vrouwen kantoorwerk deden. De mannen moesten zich meer verplaatsen en hadden het bijgevolg warmer. De vrouwen zaten stil aan hun bureau en waren dus gevoeliger voor de temperatuur daar."

Toch wil Hermans ook nuanceren. Ja, bij vrouwen is de kans groter dat de werkplek te koud aanvoelt dan bij mannen. Maar dat hoeft niet per definitie zo te zijn. "Dikwijls zijn de verschillen tussen individuen binnen hetzelfde geslacht groter dan de verschillen tussen de geslachten."