Hoe redt Froome zijn vel?

Froome heeft de Britse advocaat Mike Morgan in dienst genomen om hem te verdedigen in de salbutamol-zaak. De man is geen onbekende in de sportwereld. Zo zorgde hij er onlangs voor dat wielrenster Lizzie Armitstead werd vrijgesproken nadat zij voor de derde keer haar whereabouts niet had doorgestuurd. De advocaat vertegenwoordigt ook een deel van de Russische atleten die deelname aan de Winterspelen in Pyeongchang proberen af te dwingen.

Hoe Morgan zijn verdediging gaat opbouwen, is nog onduidelijk. Als Sky meester Walter Van Steenbrugge morgen zou contacteren om de verdediging van Froome op zich te nemen, dan ging hij meteen bij de wetenschappers te rade, zegt hij. "Ik zou met farmacologen en toxicologen praten. Ik zou de medische situatie van Chris Froome in kaart brengen om aan te tonen waarom die waarden zo hoog zijn. Froome kan alleen maar schuldig zijn nadat rechtswetenschappelijke zekerheid bestaat over de gemeten waarden."

Meester Van Steenbrugge zou dan bij Jan Tytgat terechtkunnen. Tytgat is toxicoloog aan de KU Leuven. Hij voorziet geen problemen bij het opstellen van een medisch profiel van Chris Froome.

"Voor elk geneesmiddel is gedocumenteerd met welke snelheid het in het lichaam wordt opgenomen en weer afgescheiden", zegt Tytgat. "Over welk volume salbutamol in het lichaam wordt verdeeld, wat de halveringstijd is en hoe snel en met welke concentratie het uiteindelijk in de urine belandt, dat is allemaal beschreven."

Twintig urinestalen

Als bij Froome 2.000 milligram salbutamol wordt gemeten, lijkt de renner maar weinig verhaal te hebben. Dan heeft hij gewoon te veel gepuft. Veel meer dan wat therapeutisch nodig is om zijn astma te behandelen. En dan moet Froome gewoon worden geschorst. Of toch niet?

Tytgat: "Froome kan aanvoeren dat zijn nierfunctie significant anders is dan bij andere mensen. Dat de concentratie salbutamol daarom zoveel hoger was. Dat kan gemeten worden, we noemen dat een renale klaring. Als Froome aantoont dat zijn renale klaring dermate verschillend is, dan heeft hij meteen het wetenschappelijke bewijs voor deze hoge concentratie."

Als dat zo is, waarom heeft Froome in de voorbije Vuelta dan twintig urinestalen afgeleverd die wel conform de WADA-norm zijn, en laat hij alleen in de achttiende etappe een waarde optekenen die dubbel zo hoog is als wordt toegelaten? Jan Tytgat gelooft niet dat Froome uitgerekend die dag extreem veel heeft gepuft.

"Froome en zijn Team Sky zijn zo professioneel dat Froome onmogelijk meer dan de toegelaten hoeveelheid Ventolin zal hebben gebruikt. Hij kent die waarden: maximaal 1,6 microgram in 24 uur, maximaal 0,8 microgram in 12 uur. En toch zat hij aan het dubbele. Hoe geconcentreerd was die urine? Dat zou ik willen weten. Misschien is die 2.000 nanogram gevonden in een staal ochtendurine, die altijd meer geconcentreerd is."

Dat het allemaal makkelijk aan te tonen is, zegt professor Jan Tytgat. En toch is de wetenschappelijke verklaring er nog niet gekomen, ook niet bijna drie maanden nadat Froome op de hoogte werd gesteld van zijn afwijkende test. Duren wetenschappelijke tests zo lang? Helemaal niet, zegt Tytgat. "In twee dagen tijd kan alles geanalyseerd zijn."

Of wil Froome de meting aanvechten? Dat kan ook. Maar daar gelooft Tygat niet in. "Er is een A-staal en een B-staal. De twee uitkomsten waren gelijk. Het kan niet om een foute meting gaan."

Iljo Keisse

Ook Walter Van Steenbrugge vraagt zich af waarom het allemaal zo lang moet duren. Zeker is dat het nieuws van Froome het hele peloton beroert. Van Steenbrugge verwijst naar de furieuze reactie van de Duitse wielrenner Tony Martin. Van Steenbrugge: "Renners en ploegleiders gaan reageren als dit niet een normaal juridisch verloop krijgt. Ik kan dat begrijpen."

Van Steenbrugge weet waarover hij het heeft. Eergisteren nog pleitte hij bij het hof van beroep in Antwerpen de zaak van Iljo Keisse. Bij Keisse werd het verboden middel HCT gevonden. "Iljo kreeg meteen de hele procedure over zich. Het Wereldantidopingagentschap (WADA) ging in beroep. De zaak werd voor het sporttribunaal TAS gebracht. TAS zei: het is bewezen. Ze gingen ervan uit dat de stoffen die werden gemeten, niet konden worden aangevochten. Het was aan ons om de onschuld van Keisse aan te tonen. Als ik zie hoe traag het rond Froome in gang schiet, vraag ik me af of hier nog juridische vervolging op komt."

Froome zelf heeft ondertussen gereageerd. Hij gaf een interview aan BBC en hij meldde zich op Twitter. Froome lijkt er een ethisch debat te willen van maken. Dat astmalijders, met de hulp van een puffer, even goed aan topsport kunnen doen als gezonde atleten. Stelt Froome hiermee ook de grens van 1.000 nanogram ter discussie? Dat zou kunnen. Maar zijn kans op slagen lijkt klein, zegt Jan Tytgat. "Een nevenwerking van salbutamol is dat het een anabool effect heeft. Daarom zal een verhoogde dosis niet worden toegelaten. Er gaan nu al stemmen op om de grens op 500 nanogram te leggen."