Waarom de eeuwige slechtnieuwsshow ook echt slecht is voor u
Aanslagen, een staatsgreep, politiegeweld. Slecht nieuws is het afgelopen jaar dagelijkse kost geworden. Wat betekent dat voor ons welzijn?
Een moordenaar zet zijn zinnen op een nachtclub, een kerk, een vliegveld, een demonstratie. Iemand die neergeschoten wordt, soms zelfs door de politie, wordt gefilmd, en demonstranten komen op straat. Een aanslag gebeurt in Frankrijk, Amerika, Turkije, Bangladesh, Libanon, Tunesië, Nigeria, en wordt dan opgeëist door een radicale terreurgroep.
Onze telefoons trillen telkens er iets gebeurt. Opiniemakers spuien hun mening terwijl onder hen voortdurend in rode letters de woorden 'breaking news' oplichten. We worden bestookt met vage geruchten en verkeerde informatie. Op Twitter, Facebook en de nieuwssites volgt een eindeloze stroom commentaar.
Journalisten maken multimediaverhalen met video's, foto's en grafische getuigenissen van de slachtoffers. De experts geven interviews en de nieuwste communicatietools worden ingezet. Na de aanslag in Nice interviewde The Times rouwconsulenten via Facebook Live.
Wat doet dit nu met ons?
De voortdurende blootstelling aan slecht nieuws heeft verschillende gevolgen. Velen zullen door de berichten over schietpartijen en aanslagen bang worden, zich kwetsbaar en machteloos voelen. Bij de ene uit zich dat in alert zijn voor gevaar, bij de ander in gevoelloosheid.
"Er zullen zeker mensen zijn die nu vaker 'foert' zeggen", stelt Marleen Finoulst, arts en hoofdredacteur van Bodytalk. Ze heeft het in de eerste plaats over foert zeggen tegen een gezonde levensstijl. "Als je voortdurend hoort: 'Let op voor dit', 'Pas op voor dat', dan kan het een omgekeerd effect hebben. Namelijk dat je zegt: 'Het kan mij allemaal niet meer schelen.'"
Dat kan zich resulteren in veel vetter eten, meer drinken, minder snel stoppen met roken. "Als je je zorgen maakt over je veiligheid, dan stel je andere prioriteiten. Heel wat zaken, zoals je gezondheid, worden non-issues." Je ziet hetzelfde bij mensen die geconfronteerd worden met financiële problemen. "Die zijn bezig met het einde van de maand halen, niet met welk slaatje ze best samenstellen."
De voortdurende stroom aan nieuws op de sociale media kan ook traumatisch zijn. Een team onderzoekers aan de Universiteit van Bradford vertelde vorig jaar op een Britse conferentie dat de blootstelling aan gewelddadige beelden op sociale media symptomen veroorzaakt die vergelijkbaar zijn met die van een posttraumatische stressstoornis, ofwel een blijvende emotionele reactie op een traumatische gebeurtenis die je levenskwaliteit ernstig kan schaden.
De onderzoekers uit Bradford toonden 189 deelnemers afbeeldingen en beschrijvingen van gewelddadige gebeurtenissen, onder meer van de aanslagen van 11 september, schietpartijen in scholen en zelfmoordaanslagen. Het onderzoek toont aan dat 22 procent van de mensen die deelnamen ernstig beïnvloed werden door wat ze zagen. Ook bleek dat mensen die vaak gewelddadige gebeurtenissen zagen, meer beïnvloed werden dan mensen die ze minder frequent zagen, en dat mensen die zichzelf omschrijven als extravert meer risico liepen om getroffen te worden door de beelden.
Wat kunnen we daar nu aan doen? Het blijft belangrijk om jezelf te beschermen. Het is compleet normaal om allerhande nieuwsupdates te volgen op sociale media en in het nieuws. Maar het is belangrijk om te beseffen dat dit angstgevoelens kan veroorzaken.
Verschil leren maken
Anne Marie Albano, directeur van de Kliniek voor Angst en Aanverwante Stoornissen aan de Columbia-universiteit, zei in een interview na de aanslagen in Parijs vorig jaar dat het een goed idee zou zijn om je zo min mogelijk bloot te stellen aan sociale media. De momenten waarop je het nieuws checkt beperken - bijvoorbeeld 's ochtends je Twitter-feed even bekijken, maar niet naar de radio luisteren terwijl je de kinderen naar school brengt - kan helpen je angstgevoelens te beperken, zeker als je gestrest bent.
"Zo leer je een onderscheid te maken tussen een realistische, geloofwaardige dreiging en informatie die puur op sensatie berust," zegt dokter Albano, "en zul je niet langer meteen iets willen melden of willen praten over iets dat uiteindelijk niet de verwachte impact heeft."