Modesector siddert voor prijsbreker Primark
Spotgoedkoop en toch trendy, dat is het succesrecept van Primark. Na een geslaagde test in Luik wil de Ierse kledingketen nu heel België veroveren, met een vestiging in alle grote steden. 'De hele modesector siddert hiervoor', zegt winkelexpert Gino Van Ossel.
Zes miljoen bezoekers kreeg het Luikse shoppingcentrum Mediacité over de vloer in 2011. En bijna allemaal passeerden ze in de Primarkwinkel, het 3.500 m² grote pronkstuk van het complex. "Ons proefproject in Luik is een succes", zegt Wolfgang Krogmann, de directeur van Primark Noord-Europa. "Zelfs vanuit Antwerpen zakken duizenden mensen af naar onze eerste vestiging. Zo'n positieve reactie vraagt om een vervolg. Primark wil graag én snel uitbreiden. Het staat vast dat we nieuwe winkels zullen opstarten in de grote steden."
Tegen 2013 opent de eerste Primark in Vlaanderen. Het Gentse winkelcentrum Vrijdagmarkt voorziet daarvoor 5.300 m². Ook in Namen wordt een ruimte vrijgehouden in een nieuw shoppingcentrum. Daarnaast onderhandelt de kledingketen met een vijftal andere winkelcentra. Vooral nieuwe projecten zoals het Brusselse Uplace en Just under the Sky lijken in aanmerking te komen. "Maar we willen ons ook in de winkelstraten vestigen. Als de kans zich voordoet, kan er op korte termijn een winkel komen op bijvoorbeeld de Meir", zegt Krogmann. "Ons recept zal daar aanslaan."
Het succesrecept houdt vooral erg lage prijzen in. Een winterjas gaat bij Primark over de toonbank voor elf euro. Een jeansbroek voor vier euro. Klanten moeten die koopjes niet opduiken uit kortingsbakken of slordige rekken. De winkels doen met hun hoge plafonds, in het zwart gekleed personeel en trendy aanbod even goed als een doorsnee H&M of Zara.
Kinderarbeid
"De modebranche siddert al een tijdje voor Primark", zegt winkelexpert Gino Van Ossel. "Hun opmars is indrukwekkend. De combinatie tussen goedkoop en chic blijft haalbaar omdat de winstmarges laag zijn. Op elke product verdient Primark een klein beetje, maar er wordt ontzettend veel verkocht. Het bedrijf houdt zijn organigram ook bewust minimalistisch om de kosten te drukken. Primark kreeg niet voor niets onlangs de European Supply Chain Award."
Primark is het werk van één man, Arthur Ryan. Vanwege zijn mediaschuwheid ook wel 'Very Private Ryan' genoemd. De Ierse zakenman werd in 1967 ingehuurd door de schatrijke Canadese familie Weston om een goedkope kledingketen op te richten. De eerste winkel opende in 1969 onder de naam Penneys in Dublin en was een instantsucces. Al snel openden er vestigingen over heel Ierland.
Toen de keten uitbreidde naar Groot-Brittannië, bleek de naam Penneys echter bezet. Het bedrijf werd herdoopt tot Primark, de cijfers bleven indrukwekkend. In Groot-Brittannië heeft de keten nu een marktaandeel van 20 procent, dubbel zoveel als de naaste concurrent. De verkoop in de 232 winkels in zeven landen steeg vorig jaar met 18 procent. Over het Kanaal wordt zelfs gesproken over een Primark-effect: Britse gezinnen geven de laatste tien jaar steeds minder uit aan kledij.
Toch is er ook een donker randje aan Primarks verhaal. BBC zond in 2008 een documentaire uit over kinderarbeid bij een Indiase leverancier. Pijnlijk, want Primark beschouwt zichzelf als ethisch verantwoord. Het bedrijf liet het er niet bij. Na een juridische oorlog bood BBC deze zomer uiteindelijk zijn excuses aan, tot ongenoegen van de onderzoeksjournalisten.