Grote Belgische omroepen bannen schreeuwreclame
Irritaties over te lawaaierige reclamespots op tv behoren vanaf 9 januari tot het verleden. De grote omroepen VRT, SBS en VMMa hebben een akkoord klaar dat de luidheid van reclameblokken beknot. Ook radio moet weldra volgen.
"Gefrustreerd? Huizen en auto's vind je sneller op Hebbes.be. Hebbèèèès!"
De reclamespot is al enkele jaren oud, maar staat nog steeds in het collectieve geheugen gebeiteld. Niet zozeer vanwege het aangeprezen product, een zoekertjessite, wel door de sterkte van het geluid. Hoogst irritant, vonden veel luisteraars, en kijkers, want ook van het televisiescherm spatten oorverdovende spots de voorbije jaren gretig af.
Binnenkort wordt dit soort oorvandalisme aan banden gelegd. VRT, SBS en VMMa hebben een akkoord bereikt, waardoor vanaf 9 januari alle reclamespots worden genormeerd op hun luidheid. De drie grote omroepen scharen zich zo achter de Europese luidheidsnorm, in vaktermen als R 128 gekend, van de European Broadcasting Union (EBU), het internationale samenwerkingsverband van publieke omroepen.
"Vanaf 9 januari zetten we een stapje terug in de tijd en gaan we opnieuw stiller uitzenden", zegt geluidsingenieur Tom Logghe, VRT-verantwoordelijke van het Loudnessproject. "Minder gecomprimeerd, en meer ruimte voor dynamiek. Alle reclamespots moeten voortaan gemiddeld even luid klinken." Concreet beëindigt R 128 de luidheidsverschillen tussen programma's en commercials, maar ook tussen verschillende zenders onderling. Een betere klank en verstaanbaarheid zijn het gevolg.
Voorlopig blijft de Belgische implementering - ook de Franstalige openbare omroep RTBF werkt mee - van de Europese luidheidsnorm wel beperkt tot de televisiezenders. Logghe: "Voor radio zal het allicht nog een tijdje duren, vooral wegens technische beperkingen. In tegenstelling tot tv zenden radiozenders namelijk nog steeds analoog uit. En dan geldt simpel gezegd de regel 'hoe luider je kan uitzenden, hoe meer bereik je hebt'. Al hopen we dat tv nu het goede voorbeeld kan geven en radio snel volgt."
Nodig, want: "De voorbije jaren hebben wij heel veel klachten ontvangen van kijkers en luisteraars die zich ergeren aan te luide reclameblokken. Die niveauverschillen moeten eruit."
Tien keer stiller
Die mening deelt ook Patrick Voets van Het Geluidshuis, een gevierd producent van radioreclames. "Eindelijk wil men paal en perk stellen aan de loudness war, die de voorbije tien jaar steeds meer haar plafond heeft bereikt", zegt Voets. "Iedereen wil zijn spotje zo luid mogelijk op de radio, en op die manier wordt elk reclameblok van begin tot einde enorm schreeuwerig. Elk radiostation heeft ook zijn eigen eindcompressie, waardoor ze allemaal anders klinken. Dat valt vooral op bij stakingsdagen: als je dan van Studio Brussel naar Klara zapt, hoor je hetzelfde liedje plots tien keer stiller."
Nu, dus, is het de bedoeling om alle zenders gelijk te stellen. Naar analogie met de VS, waar eind vorige week nog een wet van kracht ging die bepaalt dat reclameblokken niet meer dan twee decibel luider mogen zijn dan het programma dat ze onderbreken. Ook in Spanje en Frankrijk is een dergelijke beperking de voorbije jaren ingevoerd, en in Nederland is een richtlijn van kracht. In ons land hielden de omroepen de voorbije maanden verschillende briefings met de producenten van reclamespots, alsook met de Vlaamse Audiovisuele Regie (VAR). Geluidstechnici kregen opleidingen om op een nieuwe manier te leren mixen, en de huidige modulemeters werden vervangen door aangepaste loudnessmeters.
Voets: "Wat ons betreft gaat deze nieuwe normering liever vandaag dan morgen van kracht. Het zal een hele verademing zijn. En de klant zal niet meer steeds het volume van zijn radio of tv-toestel moeten bijstellen van zodra een programma is afgelopen."
Slechte gewoonte
Hoe het ooit zo ver is kunnen komen, vertelt Voets tot slot: "In de beginjaren van de jukebox ontdekte men dat het ene plaatje meer werd gekozen dan het andere, enkel en alleen omdat het luider afgestemd stond. Dan klonk het voor de luisteraar blijkbaar beter. Maar de laatste jaren, eigenlijk vooral sinds de komst van de commerciële zenders, is die gewoonte alleen maar verergerd. In die mate zelfs dat je tegenwoordig helaas meer van vervorming dan van verluiding kan spreken."