Di Rupo wilprins Filip nog niet op troon
In Laken circuleert een scenario over de troonsafstand van koning Albert II in de herfst. Maar de regering-Di Rupo wil prins Filip niet op de troon met de verkiezingen van 2014 voor de deur.
Het is geen nieuws: koning Albert, die volgend jaar 80 wordt, is moe. "Hij is op. Hij is echt op", benadrukt een bron binnen het paleis. Albert wil rust, genieten van zijn vakantieverblijf in Zuid-Frankrijk of op zijn jacht 'de Alpa', dat in Kroatië voor anker ligt.
De Franstalige krant Le Soir bracht vorig jaar al een scenario uit waarin Albert op 21 juli zou aftreden en plaats zou maken voor kroonprins Filip. Volgens bronnen in Laken is de koning daadwerkelijk van plan om af te treden. Maar de troonswissel zou niet op de nationale feestdag plaatsvinden. Een bron spreekt van 15 november - de Dag van de Dynastie.
Dat is de wil van het vorstenpaar Albert en Paolo en is doorgenomen met Filip, klinkt het. Zowel de troonswissel in Nederland als het vertrek van paus Benedictus XVI zouden Albert overtuigd hebben dat troonsafstand kan.
De politiek ziet een troonsafstand van Albert echter niet zitten. Tussen de zes federale regeringspartijen bestaat geen consensus om prins Filip de troon te laten bestijgen, zeker zo kort voor de cruciale verkiezingen in de zomer van 2014. Een kabinetschef vat het gevoel in de Wetstraat samen: "Bij de kleinste fout van Filip zou N-VA nog procenten bijwinnen. Het is een gevoelige en een gevaarlijke zaak."
Grondwet
Vraag is of de regeringspartijen de macht hebben om een troonsafstand tegen te houden. Grondwetspecialisten zijn verdeeld over de kwestie. Volgens Francis Delpérée (UCL) heeft de koning de goedkeuring van premier Elio Di Rupo (PS) nodig om afstand te doen van de troon. "Het is zeer duidelijk: het gaat om een actie die politieke gevolgen heeft. Concreet kan Di Rupo zeggen: zeer goed, u wil aftreden, maar het is niet het moment, kom later maar terug."
Marc Uyttendaele (ULB) deelt die mening niet. "Voor mij is het een persoonlijke beslissing. Als de koning wil aftreden en vertrekken, kan de regering hem dat moeilijk verbieden. Maar de opinies zijn momenteel verdeeld daarover. Er zijn evenveel mensen die denken dat de koning een toelating nodig heeft, als mensen die het omgekeerde denken."
Het idee van de koning om af te treden is trouwens allesbehalve wijd verspreid. De vicepremiers van de regering-Di Rupo blijken niet op de hoogte. En het kabinet van Di Rupo ontkent dat er nieuws is rond de koning.
Topadviseurs
In Laken zijn een reeks topadviseurs, die bij het paleis gedetacheerd zijn, op de hoogte van het aftreedscenario. Prins Filip zou als hij koning wordt, willen werken met twee vertrouwelingen: adviseur-diplomaat Pierre Cartuyvels en luitenant-generaal Noël de Bruyne, het hoofd van het huis der Hertogen van Brabant.
Als Albert vertrekt, zouden ook een reeks 'veteranen', onder wie adviseur Ghislain D'Hoop, het paleis verlaten. D'Hoop zou ambassadeur in Duitsland worden.
De rechterhand van Albert, kabinetschef Jacques van Ypersele, zou op zijn 77ste mee op pensioen gaan. 'Van Yp', die jarenlang voor koning Boudewijn werkte, stond Albert bij sinds zijn aantrede in 1993.
De woordvoerder van het paleis, Bruno Nève, ontkende gisteren dat koning Albert komend najaar wil aftreden. "Er is niets nieuws. Dezelfde geruchten circuleren steeds, maar er is echt niets nieuws aan de hand."