Ademden Belgische militairen giftige rook in tijdens missie in Afghanistan?
Er moet meer onderzoek komen naar mogelijke gezondheidsproblemen bij militairen die op de basis Kandahar Airfield hebben gewerkt in Afghanistan. Dat zeggen verschillende militaire vakbonden na een artikel in De Morgen. Duizenden Amerikaanse en Nederlandse militairen denken dat ze ziek zijn geworden nadat ze daar zijn blootgesteld aan giftige rook.
Van 2008 tot 2012 verbleven bijna 2.000 Belgische militairen in Kandahar Airfield, een militaire basis in Afghanistan. Zoals op verschillende andere basissen in die tijd werd er vaak afval verbrand op de site, in een zogenoemde 'burn-pit'. Het zou gaan om zo'n 90 ton dat daar per dag werd verbrand. Die afvalberg zorgde dan ook voor zwarte rook die tot ver te zien was.
In Amerika en Nederland hebben heel wat militairen nu melding gemaakt van gezondheidsklachten, die volgens hen het gevolg zijn van de blootstelling aan de giftige rook door zogenoemde 'burn-pits'. Het gaat om duizenden militairen, enkelen van hen verbleven ook in Kandahar Airfield. In de VS vraagt het Departement of Veteran Affairs aan militairen om zich te melden, onder meer in onderstaand filmpje. Het erkende al 2.300 militairen met gezondheidsproblemen. Ze hebben onder meer longproblemen en astma.
Het Belgische leger liet destijds een studie uitvoeren om de luchtkwaliteit op de basis in Afghanistan te meten. De conclusie van dat onderzoek was dat de luchtvervuiling binnen de grenzen viel. De Morgen legde het onderzoek echter onder meer voor aan toxicoloog Jan Tytgat, en die heeft vragen bij de werkwijze. Zo duurde het onderzoek slechts 9 dagen. "Het onderzoek is met andere woorden een acute momentopname, waardoor je echt voorzichtig moet zijn met interpretaties naar chronische effecten", aldus Tytgat. Bovendien verwijst de studie volgens Tytgat ook naar normen die in de industrie gebruikt worden voor arbeiders die maar 8 uur per dag werken, terwijl de militairen tot 24 uur per dag in zo'n omgeving zitten.
De legerleiding zei altijd dat er geen probleem was, en nu blijken de metingen discutabel te zijn
De militaire vakbonden in ons land maken zich zorgen. "Voor en na een missie wordt een militair altijd medisch onderzocht, maar er is duidelijk meer nodig", zegt Edwin Lauwereins van VSOA. De vakbonden vragen dan ook naar meer onderzoek over mogelijke gezondheidsproblemen als gevolg van de 'burn-pit'. "De legerleiding heeft ons altijd voorgehouden dat er geen probleem was, en nu blijkt dat de metingen toch discutabel zijn", zegt Yves Huwart van de vakbond ACMP. "Ik denk dat het een goede zaak zou zijn mocht men alle militairen gaan onderwerpen aan een bevraging of een meldpunt te openen, om ervoor te zorgen dat een we zicht krijgen of er al dan niet een oorzaak kan bestaan tussen eventuele ziektes die militairen vandaag vertonen en hun blootstelling aan hevige rookontwikkeling destijds."
Het Belgische leger benadrukt dat het geen weet heeft van klachten van Belgische militairen over gezondheidsproblemen na een missie op de basis Kandahar Airfield in Afghanistan.