Stefan Blommaert komt aan in de grootste democratie ter wereld: "India, nooit een saai moment"
In India vinden op dit moment de vijfjaarlijkse - en gigantische - parlementsverkiezingen plaats. Die duren niet minder dan 40 dagen. Zowat om de week zijn er in andere deelstaten kiesverrichtingen. 900 miljoen Indiërs kunnen naar de stembus. Een ploeg van VRT NWS is ter plaatse om reportages te maken over diverse thema's voor tv, radio en online. Stefan Blommaert heeft alvast zijn eerste impressies neergepend.
"Ladies and gentlemen, this is your captain speaking." Zelden kan de aanhef vanuit de cockpit mijn aandacht trekken. Gegevens over te overvliegen steden, verwachte aankomsttijd, "cruising altitude" of temperatuur op de plaats van bestemming, zoemen voorbij als werden ze uitgesproken in een onverstaanbare taal. Dit keer, bij mijn vertrek naar India, was dat anders. "As you might be aware, we are not allowed to fly through the Pakistani airspace, so our flight time will be distinctively longer than initially scheduled." (Vertaling: Zoals u misschien wel weet, mogen we niet over het Pakistaanse luchtruim vliegen, daarom zal onze vliegtijd aanzienlijk langer zijn dan gepland.)
Twee maanden geleden laaiden de spanningen tussen India en Pakistan eens te meer op. Na een aanslag van een terroristische organisatie die opereerde vanop Pakistaans grondgebied kwam de Indiase luchtmacht in actie om een vermeend trainingskamp te bombarderen. Daarbij werden een Indiaas én een Pakistaans gevechtsvliegtuig neergeschoten.
De Indiase piloot werd gevangengenomen, maar al snel weer overgedragen aan India. Een gebaar van goede wil en een poging om de zaak niet te laten escaleren, zo klonk het van Pakistaanse kant. Maar het luchtruim van Pakistan ging wel dicht, en dat is tot nu toe dus zo gebleven. Resultaat: we komen nog middener in de nacht aan dan gepland. (Lees voort onder de foto.)
Een klassieker in India: zodra je het luchthavengebouw uit stapt, word je - na eerst nog een extra stootje airco bij de uitgang - bijna omvergeblazen door de warme buitenlucht. Zelfs om drie uur ’s nachts is het nog 28 graden. Voor straks worden temperaturen tot 40 graden voorspeld. Nacht, dat is relatief, zo merk ik in de taxi op weg naar het hotel. Op straat krioelt het van de mensen.
"Dat is normaal", zegt de chauffeur, "en zeker nu, want het is de verjaardag van een van onze godheden, en dan vieren de hindoes de hele nacht door." We passeren de ene na de andere felverlichte tempel, met daarrond honderden standjes waar voedsel en religieuze parafernalia worden verkocht.
Slaap, dat is voor wanneer daar tijd voor komt. Dus enkele uren later zitten we alweer in het verkeer. Bij mijn eerste bezoek aan India, nu alweer bijna vijftien jaar geleden, was ik meteen getroffen door wat de meeste first time-travellers opvalt: het lawaai (vooral veroorzaakt door de constant gebezigde autoclaxons), de onwaarschijnlijke drukte (met door elkaar krioelende mensen, bromfietsen, geel-groene tuktuks, en auto’s die vrijwel allemaal bekrast en gedeukt zijn - behalve de Mercedessen en soortgelijke (de eigenaars daarvan geven de carrossier graag werk) - en de al dan niet aangename geuren (met extremen aan beide kanten). Nu valt me iets anders op: de lucht valt amper in te ademen. (Lees voort onder de foto.)
De statistieken bevestigen het. De luchtverontreiniging in India is de ergste van de hele wereld. Toen ik nog als correspondent in China woonde, had dat land de twijfelachtige eer om flink wat plaatsen in te nemen op het lijstje van de meest vervuilde steden wereldwijd. Maar de Chinezen hebben de voorbije jaren inspanningen gedaan om de vervuiling terug te dringen, en hoewel de situatie er nog altijd heel erg is, zijn ze in de pollution ranking ingelopen door de Indiërs.
In Delhi plegen de uitlaatgassen op straat een regelrechte aanslag op je longen. De stank van benzine en diesel is nauwelijks te harden. De Belgische alarmdrempel van 70 microgram fijn stof per kubieke meter wordt hier weggelachen, de pieken - in sommige stadsdelen zelfs de jaargemiddelden - gaan over de 200.
En dan is er de armoede. We horen vaak over de groeiende economie van India, met cijfers van boven de 6 procent per jaar (in het vorige decennium lagen die zelfs boven de 10 procent). We horen van de bloeiende Indiase IT-sector; elke keer als er een economische delegatie uit ons land naar India trekt, hebben de deelnemers er de mond van vol.
De Indiase middenklasse floreert evenzeer. En volgens een rapport van de Verenigde Naties is in tien jaar tijd de helft van ’s lands allerarmsten uit de armoede gehaald. Maar daarmee leeft nog altijd bijna 30 procent van de mensen in India onder de armoededrempel, sommige experts vermoeden dat het reële aantal flink wat hoger ligt. En dat zie je gewoon op straat. (Lees voort onder de foto.)
De meest extreme armoede doet zich voor op het Indiase platteland. Maar ook in de steden zijn ze alomtegenwoordig, de armen. Niet alleen de bedelaars - vooral in de omgeving van hindoetempels - maar gewoon ook mensen van wie je er zeker van kan zijn dat ze amper kunnen overleven.
Sloppenwijken vind je in elke grote stad. En laat nu net de verbetering van de levensstandaard van alle Indiërs de belofte zijn geweest van premier Narendra Modi, tijdens de verkiezingscampagne van 2014 waarin hij al zijn politieke tegenstanders wegblies. Jobs, jobs, jobs, zo klonk het toen. Veel Indiërs zijn teleurgesteld. Opiniepeilingen voorspellen dan ook een achteruitgang van de nationalistische BJP-partij van Modi in de stembusgang die nu volop bezig is.
De spanningen met Pakistan lijken dus een godsgeschenk voor Modi. Hij kon zijn verkiezingsdiscours switchen naar nationale veiligheid en een harde houding tegenover het buurland. Een groot deel van de Indiase kiezers volgt hem hierin.
Algemeen wordt voorspeld dat Modi zijn absolute meerderheid wel verliest, maar dat hij middels coalities toch aan een tweede ambtstermijn kan beginnen. Wellicht heeft de terreurorganisatie Jaish-e-Mohammed (Het Leger van Mohammed), die de aanslag claimde, dat niet meteen als bedoeling gehad, maar het neveneffect van een betere uitslag voor Modi kan er wel zijn. (Lees voort onder de foto.)
Intussen blaakt Narendra Modi van zelfvertrouwen. Hij is een geboren campagnevoerder, en reist het land rond om de kiezers ervan te overtuigen om voor zijn BJP te stemmen. Elke meeting lokt duizenden en duizenden enthousiaste volgelingen. Sommigen - of velen - dichten Modi een goddelijke status toe.
In een biografische film die onlangs werd gemaakt, wordt een soortgelijke heldenrol weggelegd voor de Indiase premier, die zijn hele leven - inclusief zijn privéleven - opofferde voor het welzijn van het volk. Een goeie week geleden vond de Centrale Verkiezingscommissie van India dat het er toch een beetje over was, en ze verbood de release van de prent tot na afloop van de stembusgang.
Maar het Hooggerechtshof vroeg de commissie om de zaak toch nog eens beter te bekijken. Ach, een beetje persoonsverheerlijking, dat kan toch geen kwaad. Heerlijk, die grootste democratische oefening ter wereld.
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":
