Scandinavische landen scoren traditioneel goed op het gebied van persvrijheid. Noorwegen, Finland en Zweden voeren ook dit jaar de ranglijst van 180 landen aan. België komt op de negende plaats en levert daarmee twee plaatsen in ten opzichte van vorig jaar. Nederland doet met een vierde plaats beter, Frankrijk eindigt dan weer op positie 32. Turkmenistan is hekkensluiter, het scoort nog net iets beroerder dan Noord-Korea en China.

Onder meer het aantal geregistreerde arrestaties van journalisten en bevragingen over de journalistieke toestand per land bepalen de volgorde van de ranglijst. Als verklaring voor de daling van de persvrijheid in België vermeldt het RSF de aangekondigde bezuinigingsrondes bij verschillende Franstalige media en de administratieve arrestatie van een RTBF-cameraploeg in juni vorig jaar.

Intimidatie

Sarah Van Leuven, directeur van het Center for Journalism Studies aan Universiteit Gent, ziet in het rapport vooral een bevestiging van tendensen. ‘Je ziet in Westerse landen dat de politieke druk op journalisten toeneemt. Zij worden tegenwoordig vrij makkelijk weggezet als bedreigers van de democratie. De score van ons land is verder redelijk stabiel, in de jaren voor 2017 stonden we zelfs aanmerkelijk lager genoteerd.’

Uit recent onderzoek van Van Leuven blijkt dat ruim één op de vijf Belgische journalisten tijdens zijn werkzaamheden te maken heeft gehad met intimidatie. Bijna veertig procent van hen zegt onder druk te zijn gezet door politici, adverteerders, bedrijven, uitgevers of burgers. Vooral vrouwelijke journalisten gaven aan slachtoffer te zijn geweest van intimidatie.