‘Lokale islamitische beweging zat achter zelfmoordaanslagen’

Vier van de explosies vonden plaats in Colombo, een in de Rooms-Katholieke St. Anthony’s Shrine en drie in luxehotels die veel door buitenlandse toeristen worden bezocht: de Cinnamon Grand, de Shangria-La en het Kingsbury Hotel. Twee andere explosies vonden plaats in kerken tijdens de Paasviering in de plaatsen Negombo en Batticaloa. 

Na de middag was er nog een zevende explosie in Dehiwela, in de buurt van de hoofdstad Colombo. Die aanslag gebeurde in een hotel vlakbij een zoo en zou aan zeker twee mensen het leven hebben gekost. Nog even later werd een achtste explosie gemeld. Daarbij zijn drie agenten om het leven gekomen. De zelfmoordaanslag vond plaats in een wooncomplex in de buitenwijk Dematagoda van hoofdstad Colombo.

In de buurt van het internationale vliegveld van de Sri Lankaanse hoofdstad Colombo werd bovendien een zelfgemaakte bom gevonden. De Sri Lankaanse luchtmacht heeft het explosief onschadelijk gemaakt.

Een lokale islamistische beweging, de National Thowheeth Jama’ath (NTJ), zit volgens regeringswoordvoerder Rajitha Senaratne achter de zelfmoordaanslagen.

Senaratne bevestigde op een persconferentie dat de politiediensten tien dagen geleden al een waarschuwing hadden verspreid dat de NTJ een aanval zou voorbereiden op kerken en de Indiase ambassade in Colombo.

De autoriteiten onderzoeken ook mogelijke banden van de NTJ met buitenlandse groepen. “We denken niet dat deze aanslagen enkel zijn uitgevoerd door een groep mensen uit dit land. Zonder een internationaal netwerk waren deze aanslagen nooit gelukt”, zo verklaarde Senaratne.

Avondklok

De regering heeft de avondklok ingesteld vanaf 18 uur ‘s avonds lokale tijd en omwille van “de openbare veiligheid” gaat vanaf middernacht de noodtoestand van kracht. 

Door de noodtoestand af te kondigen, krijgen de veiligheidsdiensten speciale bevoegdheden. “Dat is beslist om de politie en het leger in staat te stellen de openbare veiligheid te verzekeren”, zo staat in een mededeling van het presidentschap. De noodtoestand gaat in om middernacht (20.30 uur Belgische tijd).

Tegelijkertijd is voor dinsdag een dag van nationale rouw aangekondigd. 

Colombo’s aartsbisschop Malcom Ranjith heeft er bij de Sri Lankaanse regering op aangedrongen om de verantwoordelijken voor de explosies “genadeloos te straffen”. De aartsbisschop had het over een “zeer, zeer verdrietige dag voor ons allemaal”, veroordeelde de daden en hij uitte zijn medeleven aan alle gewonden en families die iemand verloren.

“Ik vraag de regering om een heel onpartijdig en sterk onderzoek in te stellen, en te achterhalen wie verantwoordelijk is voor deze daad. En ook om hen genadeloos te straffen, want alleen dieren kunnen zich zo gedragen”, verklaarde Ranjith aan de pers. “Ik vraag alle Sri Lankanen om het recht niet in eigen handen te nemen, en de vrede en harmonie in dit land te behouden”, zei hij verderop in zijn verklaring nog. Hij vroeg alle mensen die daartoe in staat zijn ook om bloed te geven om de meer dan 500 gewonden te helpen.

Bij twee van de aanslagen zou gezien zijn dat de aanslagplegers zichzelf met bomgordels hebben opgeblazen, maar verdere details over de toedracht van de explosies zijn nog niet bekend.

‘Anarchie’

Op sociale media verschenen beelden waarop te zien was dat het dak van de Sint Sebastiaankerk in Negombo, een stad met een katholieke meerderheid in het overwegend boeddhistische Sri Lanka, er vrijwel af is geblazen. Ooggetuigen zeiden overal bloed en lichaamsdelen te hebben gezien.

President Maithripala Sirisena heeft de bevolking opgeroepen kalm te blijven en de autoriteiten te ondersteunen bij hun onderzoek. De minister van Financiën, Mangala Samaraweera, noemde de aanslag op Twitter een “gecoördineerde poging om anarchie te creëren”. Premier Ranil Wickremesinghe roept op tot eenheid en vraagt geen onbevestigde berichten te delen.

Volgens een verantwoordelijke van de toerismeautoriteiten in Sri Lanka zijn 32 van de meer dan 200 dodelijke slachtoffers buitenlanders. Onder hen vijf Britten, een Nederlandse vrouw, een Portugese man, twee Turken, een Chinees, een Japanner, drie Denen en drie Indiërs. Van Belgen onder de slachtoffers is voorlopig geen sprake.

Minister van Buitenlandse Zaken en Defensie Didier Reynders (MR) heeft de explosies veroordeeld. “Ik ben triest en geschokt door de terreuraanslagen op kerken en hotels op Pasen in Sri Lanka. Ik veroordeel deze vreselijke haat. Mijn gedachten zijn bij de slachtoffers en hun families en vrienden”, tweet hij. Buitenlandse Zaken volgt de situatie op de voet op.