De mazelen, een onschuldige kinderziekte? 4 vragen en antwoorden over die typische rode vlekken

Het mazelenvirus is heel besmettelijk. Het zit in de neus, mond en keel en wordt overgedragen bij het hoesten of het praten via speekseldruppeltjes in de lucht. Soms wordt het overgedragen via besmette voorwerpen of oppervlakken, denk maar aan een eenvoudig glas of een deurknop. Besmetting is mogelijk twee dagen vóór de eerste ziekteverschijnselen optreden tot vier dagen ná het verschijnen van de huiduitslag. Na besmetting duurt het ongeveer tien dagen voordat men ziek wordt.

De symptomen variëren ook: een lopende neus, verkoudheid, (hoge) koorts, diarree, rode ogen, een oogontsteking en de typische rode vlekken in het gezicht, die zich verspreiden over het lichaam en kunnen samenvloeien.

Hoewel de mazelen in de volksmond een kinderziekte worden genoemd, kan het evengoed volwassenen treffen. Ze zijn ook gevaarlijk. Bij sommige mensen veroorzaakt de ziekte ernstige complicaties, zoals een longontsteking, stuipen, blindheid en hersen(vlies)ontsteking, of leidt ze zelfs tot de dood. Dat gebeurt gemiddeld in minder dan 1 op de 1.000 gevallen. Wie mazelen heeft tijdens de zwangerschap, riskeert een vroeggeboorte, miskraam of misvorming van de foetus.

Aangezien het om een virale infectie gaat, hebben antibiotica geen nut. U kan de symptomen verzachten met medicatie en rust. Bij verwikkelingen is een ziekenhuisopname vereist.

Tegen de mazelen bestaat een vaccin, dat sinds 1985 opgenomen is in het standaard vaccinatieprogramma van de Hoge Gezondheidsraad, en dat op de leeftijd van 12 maanden én tussen 10 tot 13 jaar gezet wordt. Het wordt in ons land gratis aangeboden, samen met het vaccin tegen bof en rodehond. Dát gecombineerde vaccin wordt toegediend via het agentschap Kind en Gezin, de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB), de huisarts of de kinderarts.

Wie twijfelt of hij/zij al twee dosissen kreeg, kan zijn medisch dossier bij zijn huisarts opvragen, het klassieke "boekje" van Kind en Gezin controleren of zijn gegevens online nagaan - met behulp van zijn identiteitskaart - op de site myhealthviewer.be.

Komt u het nog niet te weten: een nieuwe vaccinatie kan helemaal geen kwaad, ook al hebt u zich in uw jeugd laten inenten. Een vaccinatie vlak vóór een zwangerschap is wel niet aangeraden. En wie de mazelen ooit al doorstaan heeft, geniet een levenslange bescherming dankzij antistoffen.

In België is slechts één vaccin wettelijk verplicht, namelijk dat tegen polio (of kinderverlamming). Ouders moeten een bewijs van volledige vaccinatie aan hun gemeente bezorgen ten laatste op het moment dat hun kind 18 maanden wordt. Vaccinaties tegen kroep, tetanus (klem), kinkhoest, hersenvliesontsteking, geelzucht (hepatitis B), het rotavirus, de mazelen, bof, rodehond (rubella) en baarmoederhalskanker (het humaan papillomavirus) worden sterk aanbevolen.

Hier vindt u het aanbevolen schema:

Van het MBR-vaccin (mazelen, bof en rodehond) wordt beweerd dat het autisme, een ontwikkelingsstoornis, veroorzaakt. Die controversiële theorie werd gesteld in 1989, na een onderzoek van de Britse arts Andrew Wakefield waaraan twaalf kinderen deelnamen. De publicatie ervan leidde tot grote ongerustheid, waarop veel ouders besloten te passen voor de MBR-vaccinatie. Later werd Wakefields onderzoek teruggetrokken omdat hij onder meer data vervalst had. Hij mocht zijn beroep ook niet meer uitoefenen.

In de loop der jaren weerlegden andere studies - met een groter aantal deelnemers - de bevindingen van Wakefield, onlangs nog in Denemarken waar zo'n 650.000 kinderen gevolgd werden. Na vergelijking tussen kinderen die wél en niét gevaccineerd werden, bleek dat er geen hoger risico op autisme is bij kinderen die op jonge leeftijd een injectie tegen de mazelen, bof en rodehond krijgen. "Het onderzoek onderstreept dat deze vaccinatie het risico op autisme niet verhoogt", schrijven de onderzoekers.