De Britten stemmen, maar heeft het zin? ‘Of je nu voor of tegen de brexit bent, deze situatie is beschamend’

Een grijze eekhoorn knabbelt ongehinderd aan een stukje sandwich voor de ingang van een stembureau in het Zuid-Londense Bermondsey. Eens in de tien minuten betreedt een kiezer het bewonerscentrum aan de Galleywall Road om een stem voor de Europese verkiezingen uit te brengen. “Ik denk dat veel mensen genoeg van de politiek hebben”, zegt de jonge Schot Stephen, die net op een niet nader gespecificeerde Remainpartij heeft gestemd. “Of je nu voor of tegen de brexit bent, deze situatie is beschamend. Een hoge opkomst zal me verbazen.”

Lees ook

Mays einde lijkt nabij: ‘Ze is losgeslagen van de werkelijkheid’

De waarschijnlijk laatste Europese verkiezingen waaraan de Britten deelnemen, zijn meteen ook de merkwaardigste. Ten eerste is er het simpele feit dat ze helemaal niet hadden moeten deelnemen, omdat de brexit twee maanden geleden al voltooid had moeten zijn. Ten tweede omdat de grootste partij, net als vijf jaar geleden, die van Nigel Farage zal zijn, de hogepriester van het brexitdom. Daar komt nog bij dat de Britse premier Theresa May nog wel in functie is, maar niet meer aan de macht. Het aftreden van de premier, wier betraande gezicht de voorpagina’s sierde, is aanstaande.

De Conservatieve Partij van premier Theresa May heeft amper campagne gevoerd en wacht een enorme nederlaag. De grootte zal zondagavond pas duidelijk worden omdat de Britse kieswet het verbiedt om een exitpoll te publiceren terwijl de verkiezingen nog aan de gang zijn, ook al zijn dat verkiezingen in andere delen van de EU. Sterker, de publieke omroep, bang voor de sterke arm van de wet, zal zelfs geen gewag maken van exitpolls in andere landen. Voor die informatie moeten de Britten het met internet doen.

In Bermondsey geeft Martin Hodgson, een oudere postkamermedewerker, toe dat deze verkiezingen niet tot zijn verbeelding spreken. “Maar ik ga altijd stemmen, dat hoort. En ik stem op iemand die met een constructieve houding naar Straatsburg gaat”, zegt hij tijdens zijn lunchpauze. “Wij Britten geven te veel kritiek op de EU, terwijl veel problemen onze eigen fout zijn. Desondanks vind ik dat de brexit al had moeten plaatsvinden, ook al ben ik het er niet mee eens. De meeste stemmen gelden nu eenmaal. Nog een referendum, dat is zeer schadelijk voor onze democratie.”

Laatste kans

Voor Europese burgers op het eiland is het een laatste kans om hun politieke stem te laten horen. Bij het referendum mochten ze niet meebeslissen, maar nu hebben ze een ruime keuze uit Europagezinde partijen waarvan de Liberaal-Democraten met hun Bollocks to brexit-slogan de grootste zullen worden. Al snel werd via sociale media duidelijk dat sommige EU-burgers geen stemformulieren hadden gekregen of zelfs met stembiljet werden weggestuurd bij een stembureau. “Weggestuurd bij stembureau”, twitterde de mensenrechtenadvocaat Agata Patnya. “Ze vertelden me dat ik in mijn eigen lidstaat moest stemmen.”

Stemmers op de brexitpartij bleken ‘problemen’ van een geheel andere aard te hebben. “Ik heb mijn eigen pen meegenomen”, beweert Russell, een brexiteer met sierlijke Tottenham Hotspur-tatoeage die elke dag bij het Paleis van Westminster demonstreert en meteen na het ontbijt in Battersea heeft gestemd. “De vrouw achter de tafel vroeg waarom ik geen potlood wilde gebruiken. Dat is simpel, vertelde ik haar, omdat ik vrees dat men komende dagen aan het gummen gaat als de brexitpartij te veel stemmen dreigt te krijgen. Ik vertrouw helemaal niemand meer. Behalve Nigel, dan.”