KAART. Bekijk hier hoe Vlaanderen van 1977 tot de vorige verkiezingen stemde

Op zondag 26 mei 2019 trekken we naar de stembus voor de federale, Vlaamse en Europese verkiezingen. Die uitslag kunnen we nog niet voorspellen, maar een duik in de geschiedenis maakt veel duidelijk over de verhoudingen. Bekijk hier hoe er de afgelopen decennia in Vlaanderen is gestemd.

FEM

1977: Vlaanderen kleurt oranje

Met Leo Tindemans is CVP heer en meester. De Vlaamse christen-democraten halen 44 procent. Tindemans vormt een regering met de socialisten, het FDF en de Volkunie. Met die partijen wordt het Egmontpact bekokstoofd.

1978: Tijdperk van Martens

Nadat Leo Tindemens het ontslag van zijn regering heeft aangeboden omdat hij het Egmontpact onverteerbaar vond, worden er in 1978 vervroegde verkiezingen georganiseerd. Het tijdperk van Wilfried Martens is aangebroken. Maar zijn regeringen – ook die van Mark Eyskens – vallen sneller dan ze worden gevormd. Op twee jaar tijd volgen Martens I, II, III en IV.

1981: Liberalen in regering

Martens V wordt op de been gebracht na verkiezingen waarbij de CVP fors verliest. De liberalen winnen wel en mogen ook toetreden tot de regering. Naar aanleiding van de economische crisis beslissen Martens en de gouverneur van de Nationale Bank Fons Verplaetse in Poupehan om de Belgische frank te devalueren.

1985: Oranje-blauw gaat door

CVP blijft veruit de grootste partij en Wilfried Martens zet zijn coalitie met de liberalen voort. Er wordt – met voor het eerst baby-Verhofstadt als vice-premier – een streng besparingsbeleid gevoerd.

1987: VU komt erbij

De kwestie Voeren deed Martens VI, een coalitie van christen-democraten en de liberalen van Guy Verhofstadt, struikelen. Verhofstadt wint wel bij de verkiezingen, maar het ACV is da joenk Verhofstadt beu en ruilt de liberalen in voor de socialisten. Ook de Volksunie stapt in de regering. Er is een akkoord over een grote staatshervorming

1991: Zwarte zondag

Vlaams Blok zit voor het eerst boven de 10 procent. Het land is in shock. Ondanks verlies doet roomsrood toch voort, maar het tijdperk van Wilfried Martens is voorbij. Zijn kabinetschef Jean-Luc Dehaene wordt de nieuwe leider. Van VU in de regering is geen sprake meer.

1995: Roomsrode regering

Voor het eerst wordt het Vlaams parlement rechtstreeks verkozen. CVP blijft de grootste partij en Luc Van den Brande vormt met SP een roomsrode regering. Federaal blijft Jean-Luc Dehaene samen met de socialisten in het zadel. De verwachte doorbraak van de Vlaamse liberalen en Guy Verhofstadt komt er (nog) niet.

1999: CVP naar oppositiebanken

Vlak voor de verkiezingen breekt de dioxinecrisis uit en dat kost de kop van CVP-premier Jean-Luc Dehaene. Roomsrood wordt uit het zadel gelicht en voor het eerst sinds 1958 belanden de christen-democraten in de oppositie. Guy Verhofstadt (VLD) brengt een paarsgroene regering op de been: Verhofstadt I

2003: Pak slaag voor Groen

De federale verkiezingen zijn een triomf voor Open VLD en SP.A, die bijna even groot worden. Verhofstadt blijft Steve Stevaert (SP.A) nipt voor en vormt een paarse regering, Verhofstadt II. De groenen vallen uit de boot na een historische verkiezingsnederlaag. Zij verdwijnen zelfs uit het parlement.

2004: Daar is CD&V weer

De Vlaamse verkiezingen van 2004 betekenen de heropstanding van CD&V. Yves Leterme slaagt er na het vormen van een kartel met N-VA in om van zijn partij weer de grootste te maken. Leterme wordt ook minister-president. Het Vlaams Blok haalt na een veroordeling voor racisme een historisch resultaat: 24,1 procent.

2007: Stemmenkanon Leterme

CD&V/N-VA wint met kopman Yves Leterme op een verpletterende manier de verkiezingen. Leterme haalt 800.000 stemmen, maar krijgt nadien geen regering op de been. Het is zijn rivaal Guy Verhofstadt die Leterme I in het zadel moet helpen. Maar die struikelt eind 2008 over Fortisgate. Herman Van Rompuy neemt meteen de fakkel over, maar vertrekt een klein jaar later alweer naar Europa. Leterme II volgt meteen daarna.

2009: N-VA breekt door

Het kartel van CD&V en N-VA is uit elkaar gespat, maar de twee partijen zijn de overwinnaars van de verkiezingen. Het is de doorbraak van de N-VA. Kris Peeters wordt minister-president en vormt een regering met CD&V, SP.A en N-VA.

2010: Vlaanderen kleurt geel

Open VLD-voorzitter trok omwille van BHV de stekker uit de regering-Leterme. Bij de federale verkiezingen die daarop volgen vindt een aardverschuiving plaats. N-VA schurkt voor de Kamer tegen de 30 procent aan wordt veruit de grootste Vlaamse partij. Langs Franstalige kant is de PS de grote winnaar. Maar de regeringsvorming wordt een calvarietocht. Het duurt 541 dagen vooraleer een regering op de been wordt gebracht. Eind 2011 is Di Rupo I een feit.

2014: Vlaams Belang weggeveegd

N-VA scoort in 2014 nog straffer, zowel Vlaams als federaal en stapt voor het eerst in een federale regering. De Zweedse coalitie, met langs Franstalige kant alleen maar de MR, is een feit. N-VA heeft Vlaams Belang, dat maar nipt de kiesdrempel haalt, bijna opgepeuzeld.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen