Renovatie Notre-Dame: Franse senaat fluit Macron terug om ‘arrogante’ ambities
De Franse senaat vreest dat de herbouw van de Notre-Dame in Parijs een haastig prestigeproject wordt van president Emmanuel Macron. Daarom hebben de senatoren een wetsvoorstel voor een snelle heropbouw gewijzigd. Zo wilde de Franse regering regels omtrent milieu en erfgoed zoveel mogelijk links laten liggen.
Het wetsvoorstel leek vooral bedoeld om de herbouw van de kathedraal binnen de door Macron gestelde termijn van vijf jaar te kunnen voltooien. De president wil dat het dak van de Notre-Dame klaar is in 2024, als de Olympische Spelen in Parijs neerstrijken en de ogen van de wereld op de Franse hoofdstad zijn gericht.
Het was buiten de Senaat gerekend. Bijna unaniem besloten de Eerste Kamerleden deze week de uitzonderingsbepalingen te schrappen. De regering moet zich aan de wet houden, Olympische Spelen of niet. “We hebben het over de Notre-Dame van Parijs, niet de Notre-Dame van het Elysée”, zei senator David Assouline van de Parti Socialiste. Daarmee verwoordde hij een gevoel dat in de Senaat breed wordt gedragen: Macron moet een pas op de plaats maken, en zijn voorkeuren ten aanzien van de Notre-Dame niet rücksichtslos van hogerhand opleggen.
1.100 kunsthistorici
Minister van Cultuur Franck Riester gaf toe dat de doelstelling om de Notre-Dame binnen vijf jaar te herbouwen ambitieus is. “Maar”, zei de minister, “we moeten snelheid niet verwarren met haast.” Critici vinden juist dat de regering te veel haast maakt. In een ingezonden brief waarschuwden meer dan 1.100 kunsthistorici, bouwkundigen en andere wetenschappers de president. “We weten dat men in de politiek snel moet handelen. (…). Maar wat in deze werkzaamheden op het spel staat, overstijgt politieke mandaten en generaties.”
Ook op een ander punt keerde de Senaat zich tegen de wensen van de president. De senatoren lieten in de wet opnemen dat de restauratie trouw moet blijven aan “de laatste visuele staat” van de kathedraal zoals die voor de brand was. President Macron had juist opgeroepen tot een “inventieve reconstructie” die een “een alliantie tussen traditie en de moderniteit” zou moeten worden.
Daarmee probeert Macron zich te plaatsen in een Franse traditie van presidenten die met een opvallende en eigentijdse architectonische hoogstand hun stempel op de hoofdstad drukken. Zo liet François Mitterrand de glazen piramide op de binnenplaats van het Louvre bouwen, en leeft de wensdroom – en naam – van Georges Pompidou voort in het naar hem vernoemde centrum voor moderne kunsten. Beide bouwwerken riepen hevige weerstand van de bevolking op, alvorens ze in de armen werden gesloten.
Wedstrijd
Kort na de brand schreef de Franse regering een internationale wedstrijd uit waarin architecten hun ontwerp voor het nieuwe dak en de nieuwe torenspits van de Notre-Dame kunnen indienen. Macron beloofde de Fransen dat de vernieuwde kathedraal “nog mooier” zal worden, een uitspraak waarmee de president volgens senator Bruno Retailleau van Les Républicaines blijk geeft van “een pretentie die neigt naar arrogantie”.
De afgelopen weken verschenen op internet tientallen ontwerpen van architecten voor de ‘Notre-Dame 2.0’ – onduidelijk is vaak nog welke daarvan echt meedingen. Critici vinden dat de regering restaurateurs en kunsthistorici zou moeten consulteren, in plaats van internationale architectenstudio’s. Volgens opiniepeilingen is zo’n 55 procent van de Fransen voor een zo getrouw mogelijke restauratie van de kathedraal.