Imke Courtois: ‘Ik wil niet altijd die sterke vrouw zijn’

Hebt u ooit officieel de diagnose ADHD gehad?

Courtois: Nee. Leerkrachten hebben ooit wel een officiële test aangevraagd, en ik heb ook eens twee maanden rilatine genomen. Gelukkig heeft mijn moeder, die verpleegkundige is, snel beslist om daarmee te stoppen. Toen ik op mijn achtste begon met voetbal, vond ik bovendien een uitlaatklep. En kreeg ik er ineens structuur bij: bijna elke dag van de week was er ofwel een training ofwel een match.

Maar structuur mag ook niet te beperkend zijn. Onder meer daarom heb in de zomer van 2017 beslist om te stoppen met professioneel voetbal. Sindsdien kan ik mezelf wel weer gemakkelijk verliezen in alle dingen die ik intensief doe.

U volgt een schildercursus, wilt piano leren spelen, werkt een proefschrift af, bent tv-analist en sport nog altijd veel. Hoeveel uur slaapt u nog per nacht?

Courtois:(lacht) Toch een achttal. Ik heb veel slaap nodig om al die fysieke en mentale prikkels te verwerken. ’s Avonds ben ik vaak kapot.

Ik sport nog vijf keer per week. Ik doe aan zaalvoetbal en ben nu ook aan het zwemmen, maar het is toch vooral lopen. Minstens drie keer per week, nooit minder dan 10 kilometer. Fysiek merk ik het nog niet dat ik niet meer professioneel voetbal. Mijn vetpercentage en gewicht blijven gelukkig stabiel.

Verlegt u uw fysieke en mentale grenzen nog sinds u gestopt bent?

Courtois: Constant. Ik heb voortdurend uitdagingen nodig. Ik probeer de lat altijd een klein beetje te verplaatsen, om te zien tot waar ik kom. (glimlacht)

Mijn ouders spelen daar een belangrijke rol in. Onlangs had ik iets geschilderd wat ik zelf best goed vond. Toen mijn moeder het zag, zei ze: ‘Oei, dat is lelijk.’ Ze durft heel goed te benoemen wat ik niet goed doe. Dat deed ze ook toen ik voetbalde. Als kind kun je opgroeien met het idee dat je speciaal bent. Zodra je in de echte wereld terechtkomt, merk je: er zijn altijd mensen zijn die iets beter kunnen dan jij. Ik denk dat het gezond is dat kinderen een realistisch beeld krijgen van wat ze kunnen.

Onveilig voelde ik me trouwens niet bij die uitspraak van mijn moeder. Ze is heel zorgend. Als ik problemen heb, staat ze voor me klaar. Als er iemand echt veeleisend voor mij is, dan ikzelf wel.

Stelt u uzelf dikwijls teleur?

Courtois: Ik trek mezelf vaak in twijfel, maar teleurstelling is er zelden. Ik zit tamelijk goed in mijn vel en ken mijn talenten en gebreken.

Ik kan goed mensen aanvoelen. En ik kan me gemakkelijk aan een groepsdyna- miek aanpassen. Dat was ook mijn voordeel toen ik bij Sporza begon: ik hield me low profile en nam de tijd om voeling te krijgen met de groep.

Mijn grootste gebrek is dat ik moeilijk kan loslaten. Een ruzie, bijvoorbeeld, wil ik liefst uitpraten, tot uitputtens toe. Ik wil altijd maar begrijpen. Dat is een grote valkuil, want niet alles valt te begrijpen. Ondertussen besef ik dat je door overmatig analyseren en nadenken soms mensen afschrikt.

Twee symbolen zijn de afgelopen jaren heel belangrijk voor mij geworden: de driehoek en de cirkel. Ze symboliseren hoe ik in het leven wil staan. De Russisch-Franse schilder Wassily Kandinsky zei ooit over cirkels: ‘Ze hebben een bolle en een holle kant, en toch vormen die twee tegengestelden een perfecte eenheid.’ Dat is voor mij een geheugensteuntje, het helpt me om de ander de ander te laten zijn. En de driehoek staat in de psychologie voor de relatie die je hebt met je moeder en je vader, en de onderlinge verbinding tussen die twee.

Het gaat bij die twee afbeeldingen dus over je eigen relaties en je hechting. Ze herinneren me eraan dat je de dingen soms anders moet kunnen aanpakken dan hoe je het thuis geleerd hebt. De manier van communiceren of het gedrag dat het vertrouwdst voelt voor jezelf, is niet altijd het beste voor de ander.

Uw ouders zijn gescheiden. Bent u veilig gehecht?

Courtois: Een scheiding verloopt nooit rimpelloos, natuurlijk, maar ik was al een jaar of vier toen mijn ouders uiteengingen. En daarna heb ik altijd een moeder gehad die heel aanwezig was en me veel kansen heeft gegeven. Ik had ook het geluk dat ze vrij snel mijn stiefvader heeft leren kennen. Een heel lieve man, die als vaderfiguur veel voor me heeft gedaan.

Ik denk dus wel dat ik veilig gehecht ben. En eigenlijk ben ik blij dat mijn ouders gescheiden zijn. Ondertussen weet ik dat het veel destructiever zou geweest zijn als ze waren samengebleven. Een scheiding staat niet per definitie gelijk aan een getraumatiseerd kind. En ook als je opgroeit met twee ouders kun je stevige trauma’s oplopen.

Hebt u al vaak uw hart verloren?

Courtois: Ah, díé vraag. (lacht) Ik ben wel een romanticus, vrees ik. Er zijn al mannen geweest die ik heel graag gezien heb.

Een partner is voor mij in de eerste plaats iemand die me kan afremmen in mijn overmatige denken, maar er op andere momenten ook even diep in kan meegaan. Dat is niet vanzelfsprekend, ik weet het, maar het is wel belangrijk. Bij iemand die me constant afblokt, raak ik uitgedoofd. En bij iemand die altijd meegaat in het oneindige analyseren, verlies ik mezelf.

Ik ben loyaal in de liefde, maar als je ontzettend lang geprobeerd hebt om de puzzel te leggen, moet je soms ook kunnen zeggen: de stukjes passen niet, we moeten stoppen met zoeken. (denkt na) Vroeger zei ik vaak dat liefde onvoorwaardelijk moest zijn. Nu twijfel ik daaraan. Je verwacht toch dat de ander niet te veel liegt, bijvoorbeeld. Of dat je allebei dezelfde kijk op opvoeden hebt. Zonder voorwaarden is het moeilijk.

Voor de rest ben ik niet veeleisend. Ik ben geen vrouw die foetert als haar man niet heeft opgeruimd of de wc-bril omhoog laat staan. Daarvoor denk ik iets te veel na over het leven. We knipperen vier keer met onze ogen en we zijn dood. En we laten niks achter. Denk je dat ze over honderd jaar nog uitzoeken of ademhaling een invloed heeft op pijn? Of dat ze nog zullen praten over de eerste vrouwelijke voetbalanalist op tv?

Als je die gedachte doortrekt, doe je niets meer.

Courtois: Ik weet het. Ik kan die gedachtegang meestal wel stoppen door te gaan lopen. Of door te beseffen dat ik werk omdat ik het graag doe.

Door kinderen te krijgen kun je ook vereeuwigd worden.

Courtois: Ik ben blij dat ik eerst voldoende tijd heb genomen om mezelf te leren kennen, maar ik heb een grote kinderwens. Dat gaat ver bij mij: elke extra dag dat ik geen moeder ben, beschouw ik als een dag minder die ik met mijn kind kan doorbrengen.

Alleenstaande moeder worden? Als ik echt te oud aan het worden ben, wil ik daarover nadenken. Maar voorlopig geef ik de gedachte nog niet op dat er toch een paar mensen op de wereld moeten rondlopen die goed bij me passen. (lacht)

Bent u als professioneel sporter maniakaal met uw lichaam bezig?

Courtois: Dat valt wel mee. Met gezonde voeding ben ik nooit hard bezig geweest. Omdat ik zo weinig tijd heb, kook ik zelf weinig. Ik zoek mijn toevlucht tot restaurants en afhaaleten, vrees ik.

Ik ken mijn lichaam natuurlijk wel goed. Het is altijd mijn tool geweest. Als het ooit aftakelt, zal ik het gevoel hebben dat het me in de steek laat. Dat het op termijn misschien minder aantrekkelijk wordt, vind ik ook geen prettig idee, maar diep ongelukkig zal me dat niet maken.

Ik ben ook helemaal niet ijdel. (wijst naar haar warrige haar) Ik sta zo op en ik ga zo slapen. Als ik op tv kom, mogen ze nooit aan mijn haar komen. Stylen of brushen, dat is echt niks voor mij. Ook de make-up moet altijd naturel zijn. Geen smokey eyes, bijvoorbeeld. Dat past niet bij mijn sneakers. (lacht)

Niet al mijn verlangens worden altijd ingevuld. Ik heb ook mensen verloren. En ik worstel met dezelfde dingen als iedereen: verdriet, angst, twijfel.

De buitenwereld zou u gemakkelijk als een zondagskind kunnen omschrijven: intelligent, sportief, grappig, mooi en een graag geziene gast in de media.

Courtois: Natuurlijk heb ik geluk gehad. Ik ben in een goed nest en in een goed land groot geworden. Ik was dol op voetbal en blijkbaar was ik er ook goed in, en had ik het karakter om ervoor te trainen. En dat ze me uitgenodigd hebben om analist te worden bij Sporza was een cadeau. Natuurlijk heb ik al tegenslagen gehad, maar dat waren geen gebeurtenissen die me compleet overspoeld hebben. Een loodzware rugzak zeul ik niet met me mee, en mijn hart heeft nog geen al te diepe kerven.

Aan de andere kant voel ik me niet aldoor een gelukskind. Niet al mijn verlangens worden altijd ingevuld. Ik heb ook mensen verloren. En ik worstel met dezelfde dingen als iedereen: verdriet, angst, twijfel.

Bent u blij om een vrouw te zijn?

Courtois: Daar geniet ik van, ja. In de eerste plaats omdat ik moeder kan worden, maar ook omdat vrouwen beschermd kunnen worden. Wij zijn het toch die verleid, getrakteerd en verdedigd worden. Is dat een ouderwetse visie? Pf, ik vind het net leuk om ook in een kwetsbare rol te kunnen zitten. Ik wil niet altijd die sterke vrouw zijn. Af en toe bescherming zoeken bij een man vind ik gewoon heel fijn.

Ik kom uit het vrouwenvoetbal, maar ik vind het geen contradictie om geëmancipeerd te zijn en tegelijk gekoesterd te willen worden. Ik verwacht trouwens ook nog altijd dat mannen de eerste stap zetten. Een man die moeite doet voor mij: heel sexy. (schatert)