De Wever maakt knieval voor sp.a: formateur wil lagere btw op elektriciteit forceren

Formateur Bart De Wever is bereid vanuit de Vlaamse regering te lobbyen voor een verlaging van de btw op elektriciteit. Dat staat in zijn formateursnota, waarvan hij hoopt dat die de basis kan zijn voor een Vlaams regeerakkoord. Opvallend, want N-VA was altijd een grote tegenstander van een btw-verlaging op elektriciteit.

In 2013 onderhandelde de regering-Di Rupo (PS, sp.a, MR, Open Vld, CD&V en cdH) met de deelstaten over een pakket maatregelen om iets te doen aan de hoge loonkosten en om ons land aantrekkelijker te maken voor bedrijven die zich hier willen vestigen: het ‘competitiviteitspact’. 

Tijdens die onderhandelingen toverde vicepremier Johan Vande Lanotte (sp.a) een opmerkelijke maatregel uit zijn hoed: een verlaging van de btw op elektriciteit van 21 naar 6 procent. De prijs van de elektriciteitsfactuur zit ook in de index vervat. Als je die factuur verlaagt, stel je ook de automatische indexering van de lonen uit en zorg je ervoor dat de loonkosten van de bedrijven dus minder snel stijgen: goed voor onze concurrentiepositie. 

Open Vld sprong meteen op de kar, want er werd én iets gedaan aan de ontsporende loonkosten, én het was een belastingverlaging. Toenmalig vicepremier Pieter De Crem (CD&V) vond het een schandelijke verkiezingsstunt, die de begroting zou verzwaren. Hij kreeg steun van N-VA, toen nog in de oppositie, maar uiteindelijk moesten CD&V (en de begroting) de verlaging slikken. 

Breekpunt

De regering-Michel verhoogde de btw opnieuw naar 21 procent om de taxshift te financieren. Socialisten in het hele land schreeuwden moord en brand en dienden wetsvoorstellen in om de btw opnieuw te verlagen. Die werden begin dit jaar nog weggestemd door de regeringspartijen en N-VA. De reden die ze aanhaalden: de werkende mensen zouden er uiteindelijk meer aan verliezen. 

Voor de socialisten was de btw-verlaging een van de grote prioriteiten in hun campagne en zelfs een breekpunt om in de regering te stappen.

Nu blijkt dat De Wever bereid is toe te geven. Volgens goedgeplaatste bronnen bij verschillende partijen zou er in zijn formateursnota staan dat hij vanuit de Vlaamse regering wil lobbyen om op federaal vlak een btw-verlaging op elektriciteit door te voeren. Of hij terug naar 6 procent btw wil, is niet duidelijk. 

Federale regering betaalt

Volgens een onderhandelaar beseft iedereen dat de energiefactuur te hoog is, maar op Vlaams niveau zou De Wever niet van plan zijn aan de factuur te morrelen. 

Nochtans is daar ook veel mogelijk. Als de regering alle kosten uit de factuur haalt die strikt genomen niets met de elektriciteitsinfrastructuur te maken hebben, kan dat de factuur met minstens 10 procent doen dalen. 

Maar dat zou geld kosten. Dan is het gemakkelijker om een belastingverlaging door te voeren die geen euro kost aan de Vlaamse begroting. De factuur (en de beslissing) om de btw te verlagen ligt bij de federale regering, maar die kijkt al aan tegen een tekort van bij de 11 miljard.

Bourgondisch

Dat De Wever zo diep knielt om sp.a te verleiden, lijkt erop te wijzen dat hij Crombez en co. er graag bij wil in de regering. Dat leidt mogelijk tot wat zenuwachtigheid bij CD&V. Met een van beide partijen hebben Open Vld en N-VA voldoende. 

Maar: een meerderheid met sp.a blijft zeer nipt. Bovendien is Vlaams meebesturen officieel niet het voorkeursscenario van de partij. Maar als er op federaal vlak een bourgondische coalitie (met N-VA, liberalen en socialisten) kan komen, zal de partij, onder de vleugels van de PS, wel meedoen. In dat geval kan er Vlaams misschien toch weer gesproken worden. 

De PS zal het compromisvoorstel van De Wever in ieder geval graag zien komen.