Belgen blijven bij minst flexibele werknemers van Europa, alleen weekendwerk zit wat in de lift

Belgische werknemers werken minder ‘s avonds, ‘s nachts en in het weekend dan werknemers in de meeste andere Europese landen. Zowat één op de tien werknemers in ons land werkt op uren die sterk afwijken van het klassieke 9-to-5-regime. Alleen het weekendwerk is de afgelopen jaren toegenomen. Dat blijkt uit de recentste cijfers van het Steunpunt Werk.

“1,3 miljoen Nederlanders werken ‘s nachts”, zo kopte het Nederlandse duidingsprogramma "Nieuwsuur" afgelopen weekend naar aanleiding van een interessante reeks over nachtwerk. 

Als we alleen naar de werknemers kijken, werkt in Nederland 9,3 procent ‘s nachts. Een groot verschil met België: bij ons werkt slechts 3 procent van de werknemers ‘s nachts.

Dat percentage is de afgelopen jaren heel stabiel gebleven en er is ook amper verschil tussen Vlaanderen (3,0 procent nachtwerk in 2018), Wallonië (3,1 procent) en Brussel (2,8 procent), zo blijkt uit onderzoek in opdracht van de overheid.

Met die 3 procent nachtarbeid zit België overduidelijk onder het Europese gemiddelde van 5,7 procent. En niet alleen op het vlak van nachtwerk toont de Belgische arbeidsmarkt zich opvallend inflexibel tegenover de rest van Europa. 

Ook qua avond- en ploegenarbeid zit België fors onder het gemiddelde: 8,2 procent van de werknemers in België werkt ‘s avonds (tegenover een Europees gemiddelde van 13,2 procent) en 7,4 procent werkt in shiften terwijl het Europese gemiddelde op 18,3 procent ligt.

Wat in de grafiek hierboven ook licht opvalt, is dat ploegenarbeid in België de afgelopen twee decennia wat is afgenomen, vooral vanaf het crisisjaar 2008. (Waar de lijnen onderbroken zijn, zijn er geen data voorhanden.)

Weekendwerk in de lift

Op het vlak van weekendwerk schurken de Belgische werknemers wel redelijk dicht bij het Europese gemiddelde aan. Zo werkt 17,6 procent van de Belgische werknemers op zaterdag, tegenover 21,7 procent van de Europese werknemers. 

Zowat 1 op de 10 werknemers in België (10,1 procent) werkt ook op zondagen. Dat is een lichte stijging, want rond de eeuwwisseling zat het aantal zondagwerkers in België nog onder de 7 procent.

Mensen verwachten dat hun pakje dat ze in het weekend online besteld hebben, op maandag geleverd wordt.

Onderzoeker Michelle Sourbron (KU Leuven)

“Dat is onder andere het gevolg van de toenemende populariteit van zondagsopeningen van heel veel winkels en de verwachtingen van de consument”, zegt onderzoeker Michelle Sourbron van de KU Leuven. “Zo verwachten mensen dat hun pakje dat ze in het weekend online besteld hebben, op maandag geleverd wordt.” 

Sourbron ziet daarnaast ook meer weekendwerk in de zorgsector. Door de vergrijzing is er in de weekends immers steeds meer verzorgend personeel nodig in de rust- en ziekenhuizen.

Dat laatste verklaart waarschijnlijk ook een laatste opvallend verschil: in het weekend blijken er relatief meer vrouwen dan mannen te werken: op zaterdag werkt zowat 1 op de 7 mannen tegenover 1 op de 5 vrouwen. Op zondag is het verschil kleiner, maar werken er nog altijd meer vrouwen dan mannen.

Meest gelezen