Direct naar artikelinhoud
Racisme in voetbal

Rode Duivels met migratieachtergrond ‘systematisch ondergewaardeerd’ door de fans

Rode Duivel Romelu Lukaku werd afgelopen weekend slachtoffer van racistische oerwoudgeluiden tijdens de wedstrijd Cagliari-Inter in de Italiaanse competitie.Beeld BELGA

Uit een masterproef aan de UAntwerpen blijkt dat Rode Duivels met een migratieachtergrond systematisch ondergewaardeerd worden door de eigen fans. Het ‘Lukaku-vermoeden’ wordt daarmee voor een stuk bevestigd.

“Als het slecht met mij gaat, wordt in België altijd mijn afkomst erbij gesleurd”, vertelde Romelu Lukaku in maart in een spraakmakend interview met Otro. De Rode Duivel, die Congolese roots heeft, gaf enkele rake sneren richting heimat - België dus. Het gevoel leeft bij Lukaku dat hij dubbel zo hard moet werken voor appreciatie. “Fluitconcerten tijdens wedstrijden van de Rode Duivels en de kritiek van analisten rijten die wonden telkens weer open”, klonk het toen.

De racistische oerwoudgeluiden die de spionkop van Cagliari afgelopen weekend losliet op Lukaku, zijn natuurlijk van een heel andere orde. Maar een masterscriptie aan de UAntwerpen toont dat de discriminatie vaak veel minder zichtbaar – of hoorbaar – is. Een bevraging bij Rode Duivels-fans van onderzoeker Luca Van Kerckhoven (sociaal-economische wetenschappen) bevestigt deels het ‘Lukaku-­vermoeden’: spelers met migratieroots blijken systematisch ondergewaardeerd.

Wedstrijdscore

Van Kerckhoven verspreidde na de interlands tegen IJsland en Zwitserland (november 2018) een online enquête onder de leden van de 1895 Belgium Fan Club. Op de rechtstreekse vraag of ze spelers met een migratieachtergrond anders waarderen, gaven 331 respondenten te kennen dat ze géén discriminerende, maar een tolerante attitude hebben ten aanzien van deze Rode Duivels.

Wanneer een individuele wedstrijdscore gegeven moest worden aan de spelers, kwamen echter verschillen bovendrijven. Van Kerckhoven vergeleek de subjectieve scores met een objectief waarderingscijfer op basis van statistieken zoals gelukte passes. De spelers zonder een migratieachtergrond scoorden gemiddeld 7,5 procent lager bij de fans, de spelers mét scoorden gemiddeld 15 procent lager. Onbewust kregen zij dus een strengere rekening gepresenteerd.

“Frappant, omdat ik bij de fans ook peilde naar het Belgische eenheidsgevoel”, zegt Van Kerckhoven. “Er bleek effectief een positieve correlatie, toch kort na de wedstrijd: hoe meer fan van de Rode Duivels, hoe meer dat Belgische eenheidsgevoel speelt. Die eenheid staat dan blijkbaar toch wat in contrast met de attitude naar individuele spelers toe.”

Verrassen doen de resultaten niet helemaal bij de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB), die zijn medewerking verleende om de enquête uit te voeren. “Racisme en andere vormen van discriminatie zijn maatschappelijke problemen, en voetbal is helaas vaak een weerspiegeling van de maatschappij”, zegt woordvoerder Pierre Cornez.

Voetbalbonden

Kijkt de KBVB voldoende in eigen boezem? In een reactie op het incident met Lukaku gaf Vincent Kompany een sneer richting de voetbalbonden: “Het echte racisme ligt in het feit dat geen van deze organisaties vertegenwoordigers hebben die daadwerkelijk begrijpen wat Romelu doormaakt”, zei Kompany, die verwees naar “een gebrek aan diversiteit is in de bestuursorganen van UEFA, FIFA, de Engelse of de Italiaanse voetbalbond”.

“Dat is zeker en vast iets waar ook wij werk aan de winkel hebben”, erkent Cornez, die wel aangeeft dat er inspanningen gebeuren. “Van een organisatie met bijna enkel mannen, zijn we al geëvolueerd naar heel wat vrouwen, die ook belangrijke functies opnemen.”

Naast een duidelijk signaal – de KBVB publiceerde gisteren in Het Laatste Nieuws integraal het statement over racisme dat Lukaku op sociale media deelde – waren er in het verleden al verschillende initiatieven. Zo werd het bondsreglement vorig jaar aangepast zodat haat of discriminatie eenvoudiger bestraft kan worden, iets wat in de praktijk soms nog mank loopt. De KBVB nodigt nu jongeren tussen 16 en 25 uit om op een hackathon hun ideeën te delen om discriminatie beter aan te pakken.

“Mijn conclusies zijn alleszins geen sneer naar de voetbalbond”, zegt Van Kerckhoven, die veel goede inspanningen merkt. “Zelf ben ik nu bijvoorbeeld uitgenodigd op een interne vergadering om de resultaten te bespreken. Mijn advies is vooral om de huidige inspanningen te blijven voortzetten.”