Ex-premier David Cameron "zocht hulp bij de Queen" voor Schots referendum in 2014
De voormalige Britse premier David Cameron heeft in 2014 aan de Britse koningin Elizabeth II gevraagd "om haar wenkbrauwen te fronsen" in aanloop naar het referendum over de onafhankelijkheid van Schotland. Londen hoopte dat de Schotten "nee" zouden zeggen tegen een afsplitsing van het Verenigd Koninkrijk, maar een poll in de Sunday Times liet uitschijnen dat het "ja" zou worden. Dat gaf aanleiding tot ongerustheid in Downing Street 10 waarop Cameron "hulp zocht" bij de Queen.
Cameron deed de opmerkelijke uitspraak in de documentaire "The Cameron years" die op BBC One zal worden uitgezonden. Hij was Brits premier van 2010 tot 2016. In september 2014 werd er een volksraadpleging of referendum gehouden voor een Schotse onafhankelijkheid.
Cameron hield in de maanden vóór het referendum een vurig pleidooi om Schotland binnen het Verenigd Koninkrijk te houden. Maar alles wees op een nek-aan-nekrace tussen voor- en tegenstanders. Uiteindelijk won het nee-kamp: 55,3% tegenover 44,7%.
Het referendum deed Cameron flink zweten. In de documentaire licht hij toe dat in die dagen er dringende gesprekken volgden tussen adviseurs van Downing Street en van Buckingham Palace, meer bepaald over hoe de Queen het best zou reageren op de delicate situatie. De Britse koningin is dan wel staatshoofd, ze moet te allen tijde volstrekt politiek neutraal blijven. Uit niets mag enige voorkeur voor de ene of de andere partij, de ene of de andere maatregel, de ene of de andere premier blijken.
Subtiele lichaamstaal om verschil te maken
Toch wilde Cameron blijkbaar subtiele steun. "Niet op een of andere manier dat het ongepast of ongrondwettelijk zou zijn, maar gewoon even de wenkbrauwen fronsen, zelfs maar een paar millimeter. We dachten dat dat het verschil zou maken", klinkt het.
Het enige wat de Queen liet vallen was de zin "Ik denk dat mensen zeer goed moeten nadenken over de toekomst". De woorden vielen vier dagen vóór het referendum tegen omstaanders na een kerkdienst op het Schotse landgoed Balmoral. Een politieke mening of louter een bezorgdheid van de koningin? De meningen in de pers waren toen verdeeld. Volgens Cameron waren de woorden van de Queen "beperkt maar konden ze toch een klein beetje wegen op de perceptie".