“Ik wens meneer Van der Bellen te feliciteren met dit succes”, zo verklaarde secretaris-generaal Herbert Kickl van de FPO zondag op televisie. Op zijn Facebook-pagina bedankt Hofer zijn kiezers. “Ik ben ongeloofelijk verdrietig dat het niet gelukt is. Ik had graag op ons Oostenrijk gepast”, schrijft hij. Hij roept de Oostenrijkers ook op om zich te verenigen. “We zijn allen Oostenrijkers, op wie we vandaag ook gestemd hebben.”

Uit een nieuwe projectie van de openbare zender ORF, met een foutenmarge van 1,0 procent, blijkt dat de groene kandidaat Van der Bellen 53,3 procent van de stemmen zou halen. De 45-jarige Hofer zou genoegen moeten nemen met 46,7 procent.

Tweede overwinning

Het zou de tweede keer zijn dat de 72-jarige Van der Bellen deze ongewone presidentsverkiezingen in de wacht sleept. De groene kandidaat won in mei ook al met 50,3 procent van de stemmen. De FPO van Hofer tekende echter met succes beroep aan tegen het resultaat nadat er onregelmatigheden bij het stemmen aan de oppervlakte waren gekomen.

Zo’n betwisting komt er ditmaal niet. Voor Hofer had ook secretaris-generaal Herbert Kickl van FPO de nederlaag van hun kandidaat reeds toegegeven. De partij maakte duidelijk dat ze het resultaat van de stembusgang niet zal betwisten. “Vandaag kunnen we zeker zijn dat de stemmen van de kiezers correct zijn behandeld”, zo verklaarde partijleider Heinz-Christian Strache op televisie.

Van der Bellen toonde zich in een eerste reactie verbaasd over zijn voorsprong. “Ik had gehoopt dat het goed zou gaan, maar ik ben verrast door de omvang van het resultaat.” Volgens de oud-professor hielp zijn sterk pleidooi voor de Europese Unie hem mee aan de overwinning. De voorzitster van de Oostenrijkse groenen, Eva Glawischnig, had het over “een historische dag, een historische cesuur”.

Europese opluchting

De Oostenrijkse presidentsverkiezingen werden bij de traditionele politieke partijen in Europa met argusogen gevolgd. Niet omdat de Oostenrijkse president veel macht heeft, wel omdat een zege voor de FPO zes maanden na het Brexit-referendum in Groot-Brittannië een nieuwe opsteker zou betekenen voor populistische en anti-Europese bewegingen.

Er stromen dan ook opgeluchte reacties binnen vanuit verscheidene lidstaten. “Na de Trump-zege en de Brexit hebben de Oostenrijkse kiezers getoond dat rationaliteit, tolerantie en menselijkheid geen vreemde woorden zijn bij verkiezingen in de Europese Unie”, zei de Luxemburgse buitenlandminister Jean Asselborn. De Duitse vicekanselier Sigmar Gabriel sprak van “een duidelijke overwinning tegen rechts populisme”.

Volgende keer beter

Geestesgenoten van de nationalistische en eurosceptische FPO merkten dan weer op dat de Oostenrijkse partij een uitstekend resultaat behaalde en een sterke uitgangspositie heeft om in 2018 de parlementsverkiezingen te winnen. “Felicitaties voor FPO dat moedig heeft verloren. De volgende parlementsverkiezingen zullen jullie zegevieren”, zo tweette Marine Le Pen, de Franse presidentskandidate van het Front National.