Direct naar artikelinhoud
InterviewZedenfeiten

‘Schaf verjaring in zaken over seksueel misbruik van minderjarigen af’

Advocate Christine MusscheBeeld Bob Van Mol

Sp.a en N-VA willen samen de verjaringstermijn afschaffen in zaken over seksueel misbruik van minderjarigen. ‘De realiteit heeft ons de noodzaak hiervan wel geleerd’, stelt strafpleiter Christine Mussche, die slachtoffers van misbruik door katholieke priesters vertegenwoordigt.

Het nieuwe wetsvoorstel pleit voor het afschaffen van de verjaringstermijn. Wat zou dat exact inhouden?

“Stel nu dat de nieuwe regeling op 1 oktober zou ingaan: alle feiten van seksueel misbruik tegen minderjarigen die op 30 september nog niet verjaard zijn, zouden dan nooit meer kunnen verjaren.

“De termijn voor het verjaren ligt momenteel op 15 jaar vanaf de meerderjarigheid. Al zit daar al jaren een evolutie in. In 1993 was die verjaringstermijn nog slechts 3 jaar, daarna is hij vrij snel de hoogte ingegaan. In 2001 werd de termijn op 10 jaar gelegd en sinds 2012 is het 15 jaar. In Nederland is de verjaring voor seksueel misbruik bij minderjarigen overigens al langer afgeschaft, aan het Europees Hof van Justitie bestaat ze gewoon in het algemeen niet.”

Wat is de redenering daarbij? Is er dan zo’n groot probleem?

“Ja, zeker en vast. De wetenschappelijke literatuur leert ons dat er een zeer groot dark number is van misdrijven die niet worden aangegeven. Minderjarigen die zulke misdrijven over zich heen krijgen, beseffen vaak nog niet wat hen wordt aangedaan, laat staan dat ze weten wat de rechterlijke mogelijkheden zijn om daar een zaak van te maken – zeker als het kleine kinderen zijn. Daarnaast dragen slachtoffers zulke feiten vaak jarenlang met zich mee uit een onterecht schuld- of schaamtegevoel. Ze zijn bang niet geloofd te worden of ze werden in het verleden bedreigd door de dader. Dat maakt dat ze zelfs niet in staat zijn om erover te spreken.

“Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek, maar ook de realiteit heeft ons dat al vaak genoeg geleerd. Kijk maar naar de zaak binnen de katholieke kerk. Het was pas toen er een groep van mensen naar buiten trad en andere slachtoffers beseften dat ze niet alleen waren, dat ze er ook mee naar buiten kwamen.”

U bent dus wel gewonnen voor het voorstel?

“Ja, ik ben een voorstander. De verjaring heeft zeker zijn bestaansrecht, maar is hier toch zeer slachtofferonvriendelijk. De termijn van 15 jaar vanaf de meerderjarigheid van het slachtoffer blijkt in de praktijk vaak te kort.”

Het wetsvoorstel pleit enkel voor een afschaffing van de verjaring bij seksueel misbruik bij minderjarigen. Zou dat ook naar andere misdrijven moeten worden uitgebreid?

“Neen, dat denk ik niet. Er is een groot onderscheid met alle andere misdrijven waar het slachtoffer normaal wel in staat moet zijn om zich niet lang na de feiten tot de overheid te richten en aangifte te doen van wat hem of haar is overkomen. Iemand die geslagen of bestolen werd, kan daar direct aangifte van doen. Bij zaken van seksueel misbruik gaan er jaren van moed en woorden zoeken aan zo’n aangifte vooraf.

“Wat we ook moeten beseffen, is dat slachtoffers van zo’n misbruik niet per se op zoek zijn naar een bestraffing van hun dader. Dat komt waarschijnlijk pas op de tweede of derde plaats. Onderzoek leert ons dat ze eerst en vooral erkenning willen voor het feit dat de daden fout waren en een schadevergoeding willen, bijvoorbeeld om de therapie te kunnen betalen.”