Minder rood vlees eten? Wetenschappers geloven nu dat dat advies al die tijd fout was

Volgens de wetenschappers is er onvoldoende bewijs dat minder rund- en varkensvlees eten onze gezondheid ten goede komt. De waargenomen effecten op de gezondheid zijn te klein om mensen te adviseren minder rood vlees te eten. Tot die conclusie komen 14 wetenschappers uit 7 verschillende landen die  de afgelopen 3 jaar aan het onderzoek werkten.

De groep bestudeerde tientallen onderzoeken waar in totaal meer dan vier miljoen proefpersonen deelnamen. Ze vonden slechts zeer beperkte verbanden tussen het eten van rood vlees, bepaalde ziektes en overlijden. De onderzoekers vinden de waargenomen effecten op groepsniveau niet overtuigend genoeg om dat terug te leiden tot het individu. Volgens de onderzoekers kun je dus niet stellen dat het onverstandig is om rood vlees te eten. 

De studie kan echter op flinke kritiek rekenen. Nog voor dat het onderzoek verscheen, verzochten sommigen wetenschappers om de publicatie uit te stellen. Enkele onderzoekers van Harvard University stellen zelfs dat de conclusies van het onderzoek “de geloofwaardigheid van de voedingswetenschap ondermijnen en het vertrouwen in wetenschappelijk onderzoek aantasten.” Ook de Amerikaanse Hartstichting, en de Amerikaanse Stichting tegen Kanker zijn niet te spreken over het onderzoek. 

De onenigheid tussen de wetenschappers lijkt vooral te draaien om de manier waarop onderzoek wordt gedaan naar eetgewoonten en hun effecten op de gezondheid. Dit maakt het voor buitenstaanders lastig om te beoordelen wie er gelijk heeft. Maar ook voor medici en diëtisten blijft het lastig om op basis van van het bestaande - imperfecte - onderzoek concreet advies te geven aan patiënten.

Naast gezondheidsredenen zijn er andere motieven om minder vlees te gaan eten. Denk voorbeeld aan de prijs, bezorgdheid over het milieu en/of dierenwelzijn. Hoe dan ook, zelf zijn we de afgelopen jaren steeds minder vlees gaan eten in Vlaanderen. Uit een studie van Statistics Belgium blijkt dat de Vlaming in 2005 gemiddeld nog 65,9 kilo vlees per jaar at, waarvan 13,8 kilo rund- en kalfsvlees en 26,9 kilo varkensvlees. In 2016 aten we in totaal nog maar 51,1 kilo vlees per jaar, een daling van 22,5 procent. Dat ging vooral ten koste van rund- en kalfsvlees (-28,3 procent), maar ook aten we minder varkensvlees (-16,4 procent).

Daarmee eten we beduidend minder vlees dan onze noorderburen: de gemiddelde Nederlander at in 2018 ruim 77,2 kilo vlees, waarvan 15,5 kilo rundvlees en 36,6 kilo varkensvlees. 

De cijfers steken schril af bij de 'grootverbruikers’ in de Amerika's: in de VS at men in 2018 gemiddeld bijna 100 kilo vlees, waarvan ruim 35 kilo rundvlees en 20 kilo varkensvlees.

De Argentijnen blijken het minst onder de indruk van het voedingsadvies om minder rood vlees te eten: zij consumeerden volgens de meest recente cijfers ruim 54,5 kilo rundvlees per jaar. Dat is misschien niet zo vreemd als je naar de prijzen kijkt: bij de Argentijnse slager kost een kilo entrecôte omgerekend 8 euro.