Kan een complete herinrichting van het politieke landschap CD&V, Open VLD en de SP.A redden?

Wat kunnen de (traditionele) politieke partijen doen om zichzelf een roemloos einde te besparen en (vooral) om jongeren opnieuw warm te maken voor politiek? Scholier Joris Nitelet (17) dacht erover na voor een onderzoeksopdracht geschiedenis en schuift twee mogelijke pistes naar voren.

opinie
Joris Nitelet
Joris Nitelet is 17 en zit in het 6e jaar Latijn-Wiskunde aan het Heilig-Hart & College in Halle. Volgend jaar wil hij politieke wetenschappen studeren.

26 mei 2019 was een kentering in de Belgische politiek. De regionale, federale en Europese verkiezingen waren dé afstraffing voor de traditionele politieke partijen (Open VLD, CD&V en de SP.A). Bij de laatste peiling haalden ze samen nog amper een derde van de stemmen.

Dit is een duidelijk signaal dat deze partijen op hun laatste benen lopen, alleen beseffen ze het zelf nog niet. Ze proberen zichzelf te vernieuwen met bijvoorbeeld Conner Rousseau bij de SP.A (Vlaams Parlementslid en kandidaat-partijvoorzitter, red.) en Sammy Mahdi bij CD&V (voorzitter van Jong CD&V, red.), maar zal dat voldoende zijn? Ik betwijfel het.

Oude tegenstellingen

Het politieke landschap is volledig versnipperd en de traditionele partijen hebben geen klaar en duidelijk antwoord op de vraagstukken van de 21e eeuw: migratie en klimaat. CD&V, de SP.A en Open VLD (christen­democraten, sociaaldemocraten en liberalen, red.) waren een antwoord op sociale tegenstellingen en de tegenstelling tussen vrijzinnigen en gelovigen.

Deze tegenstellingen horen tegenwoordig niet meer thuis op het politieke toneel. Wat wil CD&V doen in verband met migratie en klimaat, weet de partij het zelf? Ik vraag het me af. Ook bij de SP.A weten ze het niet meer. 

Voor de traditionele partijen moet er dringend iets veranderen, want ze spreken de jongeren niet meer aan. Als ik vraag aan mijn leeftijdsgenoten op wie ze zouden stemmen, hoor ik veel vaker Groen en de N-VA dan die oude traditionele machtspartijen.

Nieuwe politieke blokken

Er zijn volgens mij twee oplossingen om dit probleem op te lossen. Ofwel moet er een compleet nieuwe partij komen zoals president Emmanuel Macron in Frankrijk heeft gedaan met La République en marche!. Daarmee heeft hij het politieke landschap in Frankrijk compleet veranderd.

Een andere mogelijkheid is een herverkaveling van het politieke landschap, een optie die oud-SP.A-voorzitter Caroline Gennez vorige maand in "De afspraak op vrijdag" op tafel legde. Dit zou vier politieke blokken kunnen opleveren: 

  1. Een links blok met PVDA/PTB, de linkervleugel van Groen en SP.A. 
  2. Een centrumlinks blok met Groen, de SP.A en de linkervleugel van CD&V.
  3. Een centrumrechts blok met de rechtervleugel van CD&V, Open VLD en de linkervleugel van de N-VA.
  4. Een rechts blok met de N-VA en Vlaams Belang.

Op deze manier zouden Kamerlid Hendrik Bogaert (CD&V) en Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten samen in één partij kunnen zitten, net als Kamerlid Theo Francken (N-VA) en Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. Want zoveel verschillen ze allemaal niet van elkaar, en dan nog gaat het vaak om een verschil in communicatie.

Verlossing van de zuilen

Dit kan de traditionele partijen CD&V, Open VLD en de SP.A van hun zuil verlossen zodat ze samen met anderen oplossingen voor de 21e eeuw kunnen bedenken. Zo zouden ze eindelijk de klimaat- en integratieproblematiek kunnen aanpakken.  

Dit lijkt me de enige manier om de traditionele partijen een pijnlijk einde te besparen. Het is dit of een totale ineenkrimping tot een nietszeggend formaat. Jongeren willen meer duidelijkheid in de politiek zien en dit kan een oplossing zijn.

Ook voor de ellenlange federale regeringsonderhandelingen kan dit een oplossing zijn, gezien minder partijen meer zetels per blok opleveren en dus makkelijker meerderheden tot stand kunnen komen. Jongeren willen partijen die op een degelijke manier besturen en niet zitten te kibbelen. 

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen