Hierop bespaart regering-Jambon: 1.440 ambtenaren minder, 107 miljoen minder kinderbijslag

Zoals bekend is de regering van plan om de komende legislatuur 1,65 miljard euro uit te geven, onder andere via een jobbonus van 350 miljoen euro. Ook wordt het goedkoper om bij een erfenis aan vrienden te schenken, gaat er 270 miljoen euro extra naar de wachtlijsten voor personen met een handicap, 250 miljoen euro extra naar onderwijs en 250 miljoen euro naar Onderzoek en Ontwikkeling (O&O).

“Deze Vlaamse Regering heeft steile ambities en zal meer dan ooit een investeringsregering zijn. Van bij de start zal de Vlaamse Regering een antwoord bieden op een aantal grote maatschappelijke noden en het investeringsritme verder verhogen”, klinkt het. 

Daartegenover staan echter ook besparingen, bijvoorbeeld via het afschaffen van de woonbonus (328 miljoen euro tegen 2024 terwijl de verlaging van de registratierechten 140 miljoen euro kost). “De woonbonus is ingevoerd toen de intresten veel hoger waren dan nu”, aldus minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA) op een persconferentie van de Vlaamse regering deze namiddag. “Vandaag zitten we met historisch lage intresten en zorgt de woonbonus voor opwaartse druk op de huizenprijzen. Op een bepaald moment moet je daar een duidelijke keuze in maken.”

Ook in de kinderbijslag wordt bespaard. Daar moet 107 miljoen euro worden ingeleverd, onder andere via de niet-indexering van het bedrag vanaf het derde kind. De verlaging van de fiscale aftrek voor de dienstencheques moet 70 miljoen euro opbrengen. 

“Efficiëntiemaatregelen” bij de overheid zelf moeten maar liefst 664 miljoen euro opbrengen: vooral de niet-indexering van de werkingsmiddelen weegt daarbij door. In 2020 gaat dat ‘nog maar’ om 44 miljoen euro, maar in 2024 loopt dat op tot ruim 256 miljoen euro. Een generieke knip in de subsidies moet 179 miljoen euro opleveren. 

De besparing op het eigen overheidspersoneel moet in 2024 bijna 75 miljoen euro opbrengen. “We kijken eerst en vooral naar onszelf. We gaan naar 1.440 minder personeelsleden. We doen dat niet met naakte ontslagen of de kaasschaaf, maar gaan kijken naar bijvoorbeeld diensten die sinds de zesde staatshervorming te ruim bemand zijn.” Volgens Diependaele kan er bijvoorbeeld op het provinciale niveau met minder ambtenaren gewerkt worden. De regering benadrukt wel dat er geen naakte ontslagen zullen vallen. De vorige regering bouwde het ambtenarenbestand reeds af met 1.950 koppen.  

De hervorming van het doelgroepenbeleid, waarmee de overheid ouderen, gehandicapten en laag opgeleide jongeren aan een job probeert te helpen, moet tegen 2024 ruim 226 miljoen euro opleveren. In het secundair onderwijs wordt er 100 miljoen bespaard.

Andere ingrepen zijn de verhoging van de kilometerheffing voor zware vrachtwagens (63 miljoen euro), hogere taksen op online kansspelen (van 11 naar 15 procent), besparingen bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (41,6 miljoen euro), een knip in de subsidies bij Economie (73 miljoen euro) en besparingen bij de pedagogische begeleidingsdiensten en CLB’s (11 miljoen euro).

"We maken in alle inhoudelijke domeinen specifieke keuzes om middelen te verschuiven naar de meest prioritaire maatschappelijke noden in die domeinen en we milderen enkele automatische groeipaden”, klinkt het in de begrotingsdocumenten. “Als we met z’n allen inspanningen leveren, creëren we zo de nodige zuurstof om Vlaanderen te laten excelleren.”

De regering nuanceerde onder die noemer vanmiddag ook enkele van de besparingen, zoals bij het secundair onderwijs. Minister Diependaele: “Het gaat hier om het milderen van de groeipaden. We gaan hier dus niet besparen, maar de groeipaden gaan minder sterk zijn dan de intentie was. Dat is het geval bij het secundair onderwijs, maar hier gaan we kijken hoe we middelen kunnen doorschuiven naar het lager onderwijs.”

In totaal moet er voor meer dan 2,2 miljard euro bespaard worden, bleek afgelopen weekend al uit voorlopige begrotingstabellen. Minister-president Jan Jambon (N-VA) bevestigde het bedrag in ‘De zevende dag’. “Extra geld komt niet als manna uit de hemel gevallen”, klonk het. “Er is geen toveroplossing, je moet de middelen érgens halen. Dat is beleid voeren.” 

Vanmiddag herhaalde Jambon dat. “Als je vertrekt van een begroting in evenwicht, en dat evenwicht wil houden, en er nood is aan investeringen, dan moet je geen grote wiskundige zijn om te weten dat je aan de andere kant inkomsten moet zoeken. En dan kan je ofwel nieuwe inkomsten gaan heffen, of elders besparen.” 

“Dit is geen belastingregering, zoals sommigen beweren”, voegde Hilde Crevits (CD&V), vice-minister-president voor Werk, toe. “We geven de laagste inkomens net een duw in de rug via de jobbonus. Een erg belangrijke maatregel, als minister van Werk.” Bart Somers, vice-minister-president voor Open Vld: “Met die jobbonus maken we werken meer lonend en vermijden we dat er ‘working poor’ ontstaan. Een andere belangrijke maatregel is de extra investeringsruimte die we vrijmaken voor de lokale besturen. Ik heb zelf de ervaring op het terrein.”

Alles samen zal de begroting volgend jaar nog een tekort van 437 miljoen hebben. Vanaf 2021 is er dan een evenwicht, tegen 2024 moet er een overschot van 75 miljoen euro zijn.

“Nu weten we waarom de Vlaamse regering de cijfers heeft achtergehouden”, reageert sp.a. Vlaams Belang ziet in de begrotingstabellen opnieuw facturen die worden doorgeschoven naar de burger. “Wie werkt, spaart en onderneemt, wordt door deze N-VA-regering niet beloond, maar gestraft.” De voltallige oppositie stapte vorige week vrijdag nog op in het Vlaams parlement uit protest tegen het ontbreken van de gedetailleerde begrotingscijfers. Jambon had zich de avond ervoor al de woede van de oppositie op de hals gehaald met zijn uitspraak dat hij de begrotingstabellen had, maar hij “niet geneigd” was ze te geven. 

De meerderheid verdedigde zich door te stellen dat tijdens het debat over het regeerakkoord enkel de krachtlijnen van de begroting behandeld werden en het parlement deze week in commissie tot in het kleinste detail over de cijfers kan discussiëren. Dat debat staat morgen op het programma.