Direct naar artikelinhoud
Milieuvervuiling

Brazilië houdt Griekse tanker verantwoordelijk voor olieramp stranden

Vrijwilligers ruimen olie op van de stranden van Jaua in Camacari in de staat Bahia.Beeld AFP

De Braziliaanse autoriteiten verdenken een onder Griekse vlag varende tanker ervan verantwoordelijk te zijn voor het lekken van de duizenden tonnen ruwe olie die sinds twee maanden de stranden in het noordoosten van het land besmeuren. Dat heeft de federale politie van Brazilië vrijdag bekendgemaakt. In het gebied is sprake van de grootste milieuramp in de Braziliaanse wateren. 

De olie zou zijn gelekt door de tanker Bouboulina, die eigendom is van het Griekse bedrijf Delta Tankers Ltd. Het schip heeft de olie half juli geladen in de Venezolaanse haven van Puerto José. Daarvandaan zette het op 18 juli koers naar Maleisië, met een tussenstop in Zuid-Afrika.

De olie zou volgens de autoriteiten, die bij de opsporing gebruik hebben gemaakt van satellietbeelden van particuliere recherchebedrijven, tussen 28 en 29 juli zijn gelekt op zo’n 700 kilometer ten noorden van de Braziliaanse staat Paraíba in het noordoosten van het land. De onderzoekers zeggen dat 2.500 ton ruwe olie in zee terecht is gekomen, zo’n 3 miljoen liter.   

Brazilië wil de eigenaren van de tanker aansprakelijk stellen voor de schade in het gebied, waar het toerisme, de lokale visserij en fauna zwaar zijn getroffen. Vrijdag deed de politie huiszoeking bij twee bedrijven in Rio de Janeiro die banden zouden hebben met het schip of de eigenaren.

De Braziliaanse aanklagers spreken van “onmetelijke” schade door de olielekkage. “Er is sterk bewijs dat het bedrijf, de kapitein en de bemanning van het schip nagelaten hebben om informatie te verstrekken over het lekken van de olie of het lozen van de ruwe olie in de Atlantische Oceaan”, aldus de aanklagers in een verklaring.

Een jongen probeert vrijwel onbeschermd olie uit zee te verwijderen aan de kust bij Cabo de Santo Agostinho in de deelstaat Pernambuco in het noordoosten van Brazilië.Beeld AFP

Olie op 286 plaatsen

Eind augustus spoelde in Paraíba de eerste olie aan op de stranden. Voortgedreven door de verschillende zeestromingen in het gebied rond de evenaar, heeft de immense olievlek zich daarna noord- en zuidwaarts verspreid. Over een strook van meer dan 2.500 kilometer zijn op 286 plaatsen in negen deelstaten stranden besmeurd met grote plakken olie.

Het getroffen gebied strekt zich uit van de stad São Luis in de noordoostelijke deelstaat Maranhão, tot aan het zuiden van de staat Bahia. De afgelopen dagen spoelde de olie in het zuiden van die staat aan op de stranden rond de populaire toeristenplaats Porto Seguro. Ook de in die regio gelegen Abrolhos-archipel, een uniek ecosysteem en de plaats waar walvissen van de Zuidpool jongen, wordt door de olie bedreigd. Deskundigen zeggen dat de olie zich de komende weken nog verder naar het zuiden kan verplaatsen en zelfs Rio de Janeiro kan bereiken. 

Toerisme en bijzondere fauna

De stranden in het noordoosten van Brazilië zijn het toeristisch hart van het land, met onder andere ook de populaire kustplaatsen Fortaleza en Natal. Verder kennen de wateren in de regio een unieke diversiteit aan fauna, met onder meer mangroves, tropische vissoorten, waterschildpadden, dolfijnen en walvissen. 

Meer dan honderd met olie besmeurde dode schilpadden, vogels en dolfijnen zijn de afgelopen weken op de stranden aangespoeld. Ook diverse bijzondere koraalriffen langs de kuststrook zijn aangetast. Specialisten vrezen dat het herstel daarvan decennia kan duren. De visserij ligt in grote delen van het getroffen gebied stil omdat vis vergiftigd zou kunnen zijn door de olie.

Een met olie besmeurde zeeschildpad op het strand van Itatinga in Alcantara in de deelstaat Maranhão.Beeld Julio Deranzani Bicudo via REUTERS

Op veel stranden worden de schoonmaakwerkzaamheden uitgevoerd door vrijwilligers, bewoners uit de directe omgeving of lokale vissers, samen met medewerkers van de Braziliaanse milieuinspectiedienst Ibama. Bij gebrek aan voldoende beschermende kledij en handschoenen, gebeurt dat in veel gevallen met blote handen. Deskundigen waarschuwen voor de risico’s daarvan voor de gezondheid. Op sommige plaatsen wordt ook het leger ingezet om te helpen bij de schoonmaakwerkzaamheden. Het opruimen van de olie wordt gecompliceerd doordat op veel plaatsen na het verwijderen van de aangespoelde olie, door de getijdenstroming later nieuwe olie aanspoelt.

Een vrijwilliger probeert de olie te verwijderen bij een mangrove op het Imbassai strand in Mata de São João in de staat Bahia.Beeld REUTERS
Vrijwilligers zitten onder de olie terwijl ze die proberen te verwijderen uit de zee bij Cabo de Santo Agostinho in de staat Pernambuco.Beeld AFP
Een door de olie besmeurde krab.Beeld REUTERS
Een van de vrijwilligers in de staat Pernambuco.Beeld EPA