Je kan er niet naast kijken als je het stemmige kerkhofje van Winksele-Dorp binnenkomt. Op het perkje met de Belgische vlag staan blauwe bollen op verschillende graven van oud-strijders uit de Eerste Wereldoorlog. De gemeente heeft ze erop gezet om te zeggen dat de termijn verstreken is voor nabestaanden om te reageren. En dat de graven dus verwijderd zullen worden.

“Ik kan het niet geloven”, zegt Roger Tielemans van de Nationale Strijdersbond. “Het gaat hier niet om één grafzerkje ergens verdoken in een rij waar ze vanaf willen, maar om een ereperk met oud-strijdersgraven.”

De graven staan hier en daar scheef en zijn vervallen verklaard. Nochtans staan er bij een deel verse chrysanten. Volgens de gemeente zullen de graven in de loop van volgend jaar verwijderd worden. “Er komt een monument in de plaats”, laat het gemeentebestuur weten.

Gebrek aan respect

Leon De Turck Voorzitter Nationale Strijdersbond “Die oud-strijders vochten voor onze vrijheid, en in ruil krijgen ze nu de bulldozer”

“Het klassieke recept”, zegt Leon De Turck, de voorzitter van de Nationale Strijdersbond. “Jaja, we gaan een monumentje zetten, zegt zo’n burgemeester dan. Intussen zijn de graven weg om plaats te maken voor nieuwe graven, urnevelden, zitbanken of wat dan ook. En dan is het nog maar de vraag of dat monumentje er dan uiteindelijk ooit komt.”

Volgens De Turck moet de oud-strijdersvereniging “overal in Vlaanderen” aan de rem trekken of tussenkomen. In onder meer Bekkevoort zullen de graven ook worden verwijderd, en komt een herdenkingsmonument in de plaats. De reden is bijna altijd dezelfde: de graven zijn vervallen en niemand betaalt de concessie omdat er geen nabestaanden meer zijn.

“Het is een gebrek aan respect, meneer”, zegt De Turck. “Het gaat om mensen die gevochten hebben voor onze vrijheid. Die verdienen het niet om weggegraven te worden met het machien van de technische dienst. Wat gebeurt er dan trouwens met die skeletten? Ik durf er niet aan te denken. Ga je me nu echt vertellen dat niémand van de gemeente die graven wat proper kan houden?”

Kentekens

De Strijdersbond heeft de afgelopen jaren met het War Heritage Institute kentekens gemaakt om aan de graven te hangen van soldaten die tijdens de Eerste of Tweede Wereldoorlog gesneuveld zijn. Dat moet helpen om ze te beschermen. “Dat hebben we gedaan op drieduizend graven van gesneuvelden uit WO I, en nu al van een 1.200-tal graven van WO II”, zegt De Turck.

In Herent gaat het om graven van oud-strijders. Zij zijn niet aan het front gestorven, maar vaak jaren of decennia later. “En daarom moeten we ze niet bewaren?” zegt De Turck. “Vergelijk dat eens met Engeland: daar worden de graven van oud-strijders perfect onderhouden, tot in de eeuwigheid.”

Burgemeester Astrid Pollers (N-VA) geeft toe dat de graven op termijn zullen verdwijnen. “Maar we staan nog maar aan het begin van de hele operatie”, zegt ze. “We willen onze begraafplaatsen beter inrichten, en we willen een duidelijker zicht krijgen op de concessies voor alle graven. Het concept van het monument en van de herinrichting moeten we nog uitwerken. Er is dus nog tijd om tot een oplossing te komen waar iedereen vrede in kan vinden.”