Na het "wereldvreemde" interview: Wie is de Britse prins Andrew? "Randy Andy" met de verkeerde connecties
De Britse prins Andrew zet een stap opzij na zijn interview afgelopen weekend. Daarin probeerde hij zijn vriendschap met de van kindermisbruik verdachte miljardair Jeffrey Epstein te duiden en ontkende hij de aanranding van een 17-jarig meisje. Maar de manier van communiceren van de prins was best "wereldvreemd". Of om royaltywatcher Charlie Protector te citeren: "Ik verwachtte een treinongeluk. Maar het werd een vliegtuig dat op een olietanker vloog, waardoor een tsunami ontstond die een kernexplosie veroorzaakte." Verrassing? Niet bepaald. Rond prins Andrew hangt al decennialang een vreemd luchtje.
De 59-jarige prins Andrew of de Duke of York is de tweede zoon van koningin Elizabeth II en wordt haar favorietje genoemd in de Britse pers. Waarom? Een jonge Elizabeth belandt in 1952 op de troon na de plotse dood van koning George, en moet zich stevig inwerken. Het zijn de kleuterjaren van kroonprins Charles en prinses Anne. Als nakomertje Andrew er is (tussen de broers Charles en Andrew zit 12 jaar verschil), heeft ze ervaring en méér tijd. Andrew gaat met de aandacht lopen. Tot ongenoegen van Charles trouwens, wordt gezegd.
Held en eersteklasdiplomaat
En de moederlijke liefde zal inderdaad wel enorm zijn gezien de fratsen van zoon Andrew, nu én vroeger. Hij is allesbehalve een onbesproken blad. De prins komt meermaals in opspraak met zijn gedrag en met zijn (foute) vriendschappen. Het begint nochtans nobel. Als jongeman laat hij de universiteit links liggen en kiest resoluut voor de Royal Navy, de marine, waar hij zich bekwaamt als helikopterpiloot en het schopt tot onder meer luitenant en erekapitein. Hij staat er ook op om in de Falklandoorlog (1982) te dienen. De prins verdient hiermee respect en keert terug als een held.
Na zijn militaire loopbaan wordt Andrew in 2001 benoemd tot "speciale vertegenwoordiger voor Britse handel en industrie". Niet de makkelijkste functie, zeker niet voor iemand zonder enige bedrijfskennis of bestuurlijke vaardigheden. Maar hij leert snel, volgens het ministerie van Handel en Industrie, en is "een eersteklasdiplomaat". Journalist Robert Jobson omschrijft Andrew als "bijzonder gepassioneerd in het omgaan met startende ondernemers" en looft "zijn rechttoe-rechtaanaanpak die werkt".
Van Randy Andy tot Airmiles Andy
"Eersteklasdiplomaat" wordt echter door sommigen in twijfel getrokken. Een Amerikaanse ambassadeur klaagt over Andrews "botheid" en "arrogantie". Ook het rijtje aan bijnamen - Playboy Prince, Party Prince, Randy (ranzige, red.) Andy, Prins Gratis, Airmiles Andy - wordt in de loop der jaren bijna even lang als de lijst van zijn schatrijke, maar dubieuze vrienden.
Andrews reizen (vergoed door de Britse belastingbetaler) leiden dikwijls naar de betere golfbanen. Hij komt te laat op officiële afspraken, waar hij soms badinerende opmerkingen maakt en wordt vaak gefotografeerd op exotische stranden of feestend op luxejachten waar hij goed omringd wordt door vrouwelijk schoon. Natuurlijk is dat niet wettelijk verboden. Maar wanneer foto’s worden gepubliceerd van Andrew, geanimeerd babbelend in Central Park (New York) met zijn Amerikaanse vriend Jeffrey Epstein, gaat de bal aan het rollen.
De Amerikaanse miljardair Epstein wordt in 2008 veroordeeld voor pedoseksuele activiteiten. Hij heeft twee minderjarige meisjes de prostitutie in gedreven. De prins brengt regelmatig vakanties door in de villa's van Epstein en Epstein is op zijn beurt te gast op Windsor Castle, het weekendverblijf van de Queen. Zijn relatie met Epstein kost de prins in 2011 uiteindelijk zijn functie als speciale handelsattaché. Buckingham Palace benadrukt dat de prins "de Britse overzeese handel zal blijven steunen, weliswaar zonder specifieke benoeming van de overheid".
Andere verkeerde connecties zijn Tarek Kaituni, een Libische wapensmokkelaar, en de van corruptie verdachte Timor Kulibajev, miljardair en schoonzoon van de president van Kazachstan. En dan is er nog Saif al-Khaddafi. Hoewel het klopt dat Andrew zijn vakantie doorbrengt bij de Khaddafi’s in Tripoli (Libië), is hij niet bevriend met de omstreden kolonel, noch met diens zoon Saif, stellen zijn woordvoerders indertijd.
De schandaalbladen wijzen de prins en zijn maten herhaaldelijk met de vinger. Andrew zou bijzonder ontvankelijk zijn voor gastvrijheid op megagrote schaal. Hij zou, verleid door het grote geld, "het imago van het koningshuis" in diskrediet brengen, valt in de Daily Mail te lezen. The Times drukt het minder subtiel uit: "Lang voordat hij types als Epstein ontmoette, toonde Andrew zich bereid omgang te zoeken met mensen met wie zijn moeder nog niet dood in een greppel wil liggen."
Koo Stark en Fergie blijven hem trouw
Op amoureus vlak vindt Andrew eerst in de jaren 80 rust bij de Amerikaanse actrice Koo Stark. Maar de mediadruk blijkt groot, en nefast. Dat Stark in een softerotische film te zien was, komt te vaak bovendrijven. Hun relatie houdt anderhalf jaar stand, hun vriendschap nog altijd. Andrew wordt later zelfs peter van Starks dochter en in een interview in 2015 steunt de voormalige actrice hem door dik en dun. "Iedereen heeft zijn mening gevormd over hem. Mijn mening? Ik geloof dat hij een goed man is."
Trouwen doet Andrew in 1986 met de roodharige Sarah Ferguson, kortweg Fergie. They are head over heels (stapelverliefd, red.). Fergie is een meisje van gewone komaf en verwacht wordt dat ze een frisse wind zal doen waaien aan het oubollige Britse hof. En stof doet ze opwaaien. Fergie heeft een ongegeneerd spontane stijl, volgens sommigen echter eerder "boertig".
(lees voort onder de foto en de video van de verloving en het huwelijk)
In 1992 volgt er een serieuze bom. Op foto's is Fergie topless te zien, én likt zakenman John Bryan aan haar tenen. Het sprookjeshuwelijk met Andrew, dat gezegend is met dochters Beatrice en Eugenie, komt abrupt tot een einde. Na Andrew rijgt Fergie nu de schandalen aan elkaar. Ze geeft onomwonden toe dat ze blut is en regelt tegen betaling van een half miljoen pond een afspraak met de prins voor de tabloid News of the World. Een undercover journalist filmt het gesprek.
Hoewel gescheiden blijven Andrew en Fergie contact houden. Eugenie noemt hen ook "het best gescheiden koppel ooit". Andrew en Fergie sturen met Kerstmis zelfs gemeenschappelijke kaartjes naar vrienden en familie, én ze delen een woonst in de Royal Lodge in Windsor en een chalet in skioord Verbier. Wat de voorbije jaren de pers deed speculeren over de "hechtheid van hun band", van friends with benefits tot een tweede huwelijk.
Ook nu Andrew zich opnieuw in woelig water bevindt met de beschuldiging van aanranding van een 17-jarig meisje, blijft Fergie hem verdedigen.
Vraag is op hoeveel steun hij nog kan rekenen binnen de koninklijke familie. Gisteren raakte bekend dat Andrews media-adviseurJason Stein opstapte, omdat de prins had ingestemd met een tv-interview over de zaak. Stein schatte in dat de openhartigheid averechts zou uitdraaien.
De Queen gaf wel haar toestemming voor het BBC-interview, maar kenners vermoeden dat ze de opname niet op voorhand zag. En de uitzending ervan tegenhouden, had wellicht nóg slechter uitgedraaid, zegt Dickie Arbiter, een gewezen persverantwoordelijke van de koningin.
Bekijk hier de reportage van "Terzake" over prins Andrew:
