Nieuwe coöperatieve NewB wil eerste ethische bank in ons land worden: nog 20 miljoen te gaan in amper 5 dagen

De coöperatieve NewB wil de eerste ethische bank in ons land worden. Aan het project wordt al 8 jaar gewerkt. Maar de tijd begint te dringen want NewB heeft tegen volgende week woensdag 30 miljoen euro minimumkapitaal nodig.

Wat is NewB?

NewB is coöperatieve vennootschap die een nieuwe bank wil oprichten. Het project is in 2011 van start gegaan na de financiële crisis en ook uit verbazing over die crisis.  Achter NewB staan intussen ruim 50.000 burgers en 158 middenveldorganisaties, zoals de Gezinsbond, de Bond Beter Leefmilieu, het ABVV, Greenpeace, Oxfam, 11.11.11, Femma en Ecopower.

NewB wil vooral inzetten op duurzaamheid en transparantie. Volgens de coöperatieve was eind 2018 minder dan 15% van het geld in beleggingsfondsen in België duurzaam. Dat wil NewB veranderen.

Wat wil NewB doen?

Om de kosten laag te houden wil NewB een zuivere online bank zijn. Ze wil een spaarrekening aanbieden met 0 procent rente. Dus zelfs niet de wettelijke minimumrente van 0,11 procent. Dat komt omdat NewB kiest voor een niet-gereglementeerde spaarrekening. In tegenstelling tot een gereglementeerde spaarrekening, waar de interesten tot 980 euro zijn vrijgesteld van roerende voorheffing, is een niet-gereglementeerde spaarrekening nooit vrijgesteld van roerende voorheffing van 15 procent. Alleen: door de nulrentevoet van NewB zijn er geen interesten en hoeft er ook geen roerende voorheffing betaald te worden. De niet-gereglementeerde spaarrekening valt ook onder het garantiefonds van 100.000 euro per bank en persoon.

Maar zitten mensen te wachten op een spaarrekening met 0 procent rente? "Het is een groot misverstand dat mensen alleen maar naar prijs kijken", zegt Koen De Vidts, bestuurder van NewB. "Er zijn voldoende mensen die voor de garantie dat hun spaargeld helemaal duurzaam gebruikt wordt, gerust de 0,11 procent minimumrente willen laten vallen."

Verder biedt NewB een bankkaart en kortetermijnkredieten aan. Dus geen lange termijnkredieten (en ook geen woonleningen). En de kortetermijnkredieten moeten een duurzame bestemming hebben, zoals  isolatiewerken of investeringen in duurzame mobiliteit. Ze wil ook verzekeringen en beleggingsfondsen aanbieden, maar dat verloopt via partners. 

Ik vrees ervoor dat de bank niet levensvatbaar is als er geen grote investeerders bijkomen die zich volop achter dit project scharen

Alain Praet, professor Financiën KU Leuven

Is er plaats voor zo'n bank?

"Ik vrees ervoor dat de bank niet levensvatbaar is als er geen grote investeerders bijkomen die zich volop achter dit project scharen", zegt Alain Praet, professor Financiën aan de KU Leuven. "Er wordt gesproken over professionele investeerders die in het verhaal geloven, maar ik zie weinig financiële engagementen vanuit die groep. Voor een coöperatieve mag het rendement niet zaligmakend zijn. Maar als je mensen wil aantrekken om duurzamer te gaan bankieren, dan moet je toch een rendement kunnen aanbieden. En daar heb ik mijn twijfels over."

Ook andere banken zetten alsmaar meer in op duurzaamheid. "Febelfin heeft vorige week nog 311 fondsen een duurzaam label toegekend, zegt Praet. "Dus ook op dat vlak zal er heel veel concurrentie ontstaan, waardoor het niet evident is voor een kleine speler om een plaats te verwerven op die markt." Volgens NewB is er nog veel 'greenwashing' in de sector. "Veel fondsen zeggen dat ze duurzaam zijn, maar worden niet gecontroleerd", verdedigt Vidts zich. "Bij ons is dat ingebed in de structuur omdat bijvoorbeeld Forum Ethibel (een non-profitorganisatie die financiële producten certificeert op basis van ethische en duurzame criteria) lid is van NewB en onze investeringspolitiek controleert."

Zal NewB het nodige geld vinden?

Het wordt moeilijk. NewB moet 30 miljoen bijeen hebben tegen volgende week woensdag. Dat is het minimumkapitaal, opgelegd door de Nationale Bank en de Europese Centrale Bank, dat nodig is om een bankvergunning te kunnen krijgen. Als NewB de 30 miljoen haalt, weet ze half maart of de banklicentie er komt of niet.

De ondersteunende middenveldorganisaties zijn nog volop hun leden aan het contacteren. Wie nu nog geld investeert en coöperant wordt, krijgt de garantie dat hij het geld terugkrijgt als die 30 miljoen niet gehaald wordt of als de banklicentie er volgend jaar toch niet komt.  Maar eens de bank van start gaat en het loopt nadien verkeerd, dan kunt u uw geld kwijt zijn. De teller staat nu op 10 miljoen euro. Nog 5 dagen om de resterende 20 miljoen te vinden.

Bekijk hieronder de reportage in "De Markt":

Videospeler inladen...

Meest gelezen