Direct naar artikelinhoud
Vaccintwijfel

Crisisplan vaccintwijfel in de maak: ‘Aantal gevaccineerden kan plots kelderen’

Crisisplan vaccintwijfel in de maak: ‘Aantal gevaccineerden kan plots kelderen’
Beeld ANP

Er komt een crisisplan om twijfels over vaccinatie in Vlaanderen in te dijken. Dat bevestigt het Agentschap Zorg en Gezondheid. Uit onderzoek van De Morgen blijkt dat er steeds meer vragen rijzen over vaccins. ‘Er is niet veel nodig om ziektes zoals mazelen of kinkhoest opnieuw vrij spel te geven.’

en

Zijn vaccins wel veilig? Is het nodig je kind in te enten tegen ziektes die nauwelijks nog voorkomen? Is het niet beter om mijn zoon of dochter de mazelen te laten doormaken? Het aantal vragen over het nut en de veiligheid van vaccins neemt toe, zo bevestigen huisartsen, pediaters, academici en overheidsinstanties aan De Morgen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bestempelde vaccintwijfel dit jaar als een van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid. Onder meer doordat het aantal gevallen van mazelen wereldwijd met 30 procent is gestegen. Ook in ons land schoot het aantal gevallen van mazelen dit jaar de hoogte in, met in de eerste negen maanden van dit jaar al drie keer zoveel gevallen als in heel 2018.

Om ervoor te zorgen dat het vertrouwen van het grote publiek in vaccins hoog blijft, werkt het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid aan een crisisplan. “In een eerste fase willen we de vaccinatoren – de artsen, pediaters, verpleegkundigen… – extra tools aanreiken om op een goede manier met de twijfels die sommigen hebben om te gaan”, zegt Geert Top, aanspreekpunt vaccinaties van het Agentschap. “We willen hierover een symposium organiseren. Daarnaast denken we aan campagnes gericht op een breed publiek om het vertrouwen in vaccinaties te behouden, indien mogelijk te versterken en zo nodig te herstellen.”

Lees ook:

Wat is een vaccin en hoe werkt het juist? Deze vragen en nog veel meer krijgen een antwoord in het ABC van de vaccinatie.

Deze ouders twijfelen over vaccinatie: ‘Mochten mijn kinderen iets oplopen, ik zou me heel erg verantwoordelijk voelen.’

Het standpunt van onze onderzoeksjournalisten Sara Vandekerckhove en Femke Van Garderen: ‘Beste ouder die twijfelt over vaccinatie, we begrijpen u.

Heeft u zelf vragen over vaccins? Stel ze dan in een DM Chat zelf aan professor Pierre Van Damme, vaccinoloog aan de Universiteit Antwerpen. 

Wetenschappelijk denken

“Zo’n campagne moet meer omvatten dan affiches en brochures”, zegt Top. “Het wetenschappelijk denken moeten we opnieuw stimuleren. En dat doe je best in het secundair en hoger onderwijs. Daar zitten immers de toekomstige mama’s en papa’s.”

Vlaanderen haalt nog steeds goede cijfers, zo blijkt uit nieuwe data van het Agentschap. Voor de meeste vaccins die in het basisprogramma aangeboden worden, zitten wij voor 2018 nog steeds boven de 90 procent.

“Maar er is niet veel nodig om de Vlaamse vaccinatiegraad plots te doen dalen”, zegt vaccinoloog Pierre Van Damme (Universiteit Antwerpen). “Ierland en Denemarken deden het ook heel goed, maar daar hebben enkele incidenten er toch voor gezorgd dat de dekking van de ene op de andere dag kelderde.”

Volgens experts kan dat ook in Vlaanderen gebeuren. Te meer omdat er ook hier een substantiële groep twijfelaars is. Internationaal onderzoek van antropologe Heidi Larson, directeur van The Vaccine Confidence Project, wees eerder uit dat een op de vijf Belgen vragen heeft bij vaccins. Een cijfer dat bevestigd wordt in ‘The Welcome Global Monitor’, een onderzoek van de Britse ngo Welcome. Daaruit blijkt eveneens dat 21 procent van de Belgen denkt dat vaccins niet veilig zijn.

Top: “We willen niet dat mensen dingen gaan doen zonder nadenken. Een kritische geest is gezond. Maar we zijn wel bezorgd dat van uitstel afstel komt, terwijl we een hoge vaccinatiegraad nodig hebben.” Een lage vaccinatiegraad houdt een heleboel risico’s in. Gevaarlijke infectieziekten kunnen dan weer vaker gaan voorkomen. Ook zijn mensen die door hun leeftijd, een allergie of een andere ziekte geen vaccin kunnen krijgen, alleen beschermd als voldoende anderen een prik hebben gehad.

“Als er foutieve berichten over vaccins verspreid worden, moeten we daarom meteen een communicatiestrategie klaar hebben”, benadrukt Top. “Ook dat moet deel uitmaken van ons crisisplan. Op zo’n moment moeten alle neuzen in dezelfde richting staan en moeten we heel erg snel kunnen schakelen.”

In een reactie laat Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) weten dat hij de nodige maatregelen zal nemen om het vertrouwen van de bevolking in vaccinatie te verzekeren.