Elke dag 6 tieners in ziekenhuis na alcoholmisbruik en "maatregelen worden tegengehouden door bierlobby"
Alcoholmisbruik bij tieners is nog steeds een niet te onderschatten probleem. Dat blijkt uit een gezamenlijke studie van de ziekenfondsen, door het InterMutualistisch Agentschap. Het aantal tieners tussen de 12 en 17 jaar dat op de spoed terechtkwam na alcoholmisbruik, daalt de voorbije jaren amper. Vorig jaar belandden zo elke dag gemiddeld 6 tieners in het ziekenhuis. Bij de jongste groep is het aantal zelfs licht gestegen. Er zijn maatregelen mogelijk, maar de bierlobby houdt die tegen, zegt het Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol.
Vorig jaar zijn 2.234 tieners, van tussen de 12 en 17 jaar oud, op een spoeddienst in een Belgisch ziekenhuis beland na alcoholmisbruik. Dat is iets minder dan in 2017, maar het cijfer blijft de voorbije 10 jaar wel nagenoeg hetzelfde. Ter vergelijking, in Nederland ligt het cijfer tot drie keer lager, waar elk jaar tussen de 700 en 900 tieners in het ziekenhuis belanden.
Lees verder onder de grafiek:
Bij de jongste groep, dat zijn de twaalf- en dertienjarigen, stijgt het aantal zelfs licht. "Daarom zijn de cijfers nog steeds verontrustend te noemen", zegt professor Jozef De Dooy, gespecialiseerd in intensieve zorg voor kinderen. "Voor deze tieners kan dit grote gevolgen hebben op zowel korte als lange termijn. Het is trouwens ook verontrustend dat ze zo gemakkelijk aan de alcohol geraken, en blijkbaar de gevolgen ervan niet goed kunnen inschatten", aldus De Dooy.
Voor 12- tot 13-jarigen stijgt het aantal zelfs licht, terwijl dat grote gevolgen kan hebben voor hen
Het alcoholmisbruik is bij jongens en meisjes even groot. "Wel is het zo dat meisjes minder alcohol nodig hebben dan jongens om effectief geïntoxiceerd te geraken. De stofwisseling is anders, en daarom hebben ze minder hoeveelheden alcohol nodig om in de problemen te geraken" zegt De Dooy.
West-Vlaanderen scoort het hoogst
Van alle Vlaamse provincies is het probleem van alcoholmisbruik bij tieners het grootst in West-Vlaanderen. Vorig jaar belandden 263 West-Vlaamse tieners op de spoed. In verhouding met het inwonersaantal van de provincie is dat een pak meer dan in de andere Vlaamse provincies. Het is bijvoorbeeld ruim de helft meer dan in Vlaams-Brabant, dat het laagste aantal heeft van alle provincies.
Lees verder onder de kaart:
Gevolgen onderschat
Alcoholmisbruik bij jongeren is nochtans extra schadelijk. "Op korte termijn kan alcohol onder meer verminderd bewustzijn, een groter risico op ongevallen en verwondingen, onderkoeling, en stuipen veroorzaken", zegt dokter Michiel Callens, van het InterMutualistisch Agentschap. "Maar ook later zijn de gevolgen nefast."
Alcoholgebruik bij jongeren kan voor blijvende hersenschade zorgen
"Alcoholgebruik kan bij jongeren voor blijvende hersenschade zorgen, waardoor de studieresultaten verminderen en de kansen op de arbeidsmarkt verkleinen", gaat Callens verder. "Op langere termijn kan alcoholgebruik ook leiden tot levercirrose, hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker." Wie vroeg begint te drinken, loopt ook een groter risico om later verslaafd te geraken aan alcohol.
"We zijn ook jong geweest"
Volgens kinderarts Jozef De Dooy is er vooral meer bewustwording nodig. Zelfs bij de ouders. "Je hebt ouders die uiteraard zeer bezorgd zijn en zich afvragen hoe het komt. En er ook iets aan proberen te doen. Maar er zijn ook ouders die zeggen, ah ja, wat kan het kwaad, we zijn ook jong geweest", zegt De Dooy. "Er moet echt werk gemaakt worden van bewustwording van het feit dat het op de spoed terechtkomen met een alcoholintoxicatie zeer erge gevolgen kan hebben. En er moet ook gewerkt worden om herval te vermijden."
We moeten jongeren opvolgen om herval te vermijden. Want het blijft vaak niet bij één keer
Zo droomt de dokter van een begeleidingstraject voor tieners die hebben geleden aan een alcoholvergiftiging. "We kunnen hen opvolgen op medisch vlak, maar ook met psychologische of zelfs psychiatrische ondersteuning. Op die manier zouden we de omgeving en de jongeren zelf kunnen helpen, en kunnen we naar preventie en bewustwording toewerken. Zodat we herval vermijden. Want vaak blijft het niet bij één keer. En je kan je inbeelden dat meerdere intoxicaties nog meer ernstige gevolgen gaan hebben", aldus dokter De Dooy.
Er zijn dus verschillende maatregelen mogelijk, maar die worden tegengehouden door de bierlobby. Dat zegt Marijs Geirnaert van het Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol. Zij pleit ervoor de leeftijdsgrens voor de aankoop van alcohol op te trekken tot 18 jaar.
"Het is vooral de bierindustrie die dat niet ziet zitten", zegt ze. "De federatie van sterke dranken en wijnen is daar wel voorstander van. Er is heel veel wetenschappelijk bewijs dat dit helpt omdat hersenen van jonge mensen nog niet volgroeid zijn. Ze hebben veel meer risico's als gevolg van alcoholgebruik dan volwassenen."
De Block: "Leeftijdsgrens voor alcohol niet optrekken"
In België mogen jongeren vanaf 16 jaar bier, wijn en schuimwijn aankopen. Ook de Hoge Gezondheidsraad raadt evenwel aan de leeftijdsgrens op 18 jaar te leggen.
Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) is geen voorstander van het verhogen van de leeftijdsgrens voor het kopen van alcohol. Ze wijst naar landen waar de leeftijdsgrens voor alcohol wel hoger ligt, op 18 of zelfs 21 jaar. Dit sluit alcoholmisbruik evenwel niet uit, zegt ze. "Maak van bier of wijn een verboden vrucht en ze worden alleen maar aantrekkelijker", aldus minister De Block.
De minister pleit voor sensibilisering. "We moeten jongeren uitleggen wat de risico's van alcohol zijn. De ouders vervullen daarbij een belangrijke rol, ook meer algemeen bij de keuze voor gezonde drank en voeding".