Op en neer: van extreem hoog waterpeil naar droge kanalen in Venetië

Het stadsbestuur worstelde zo voor de tweede keer in een paar maanden tijd met de altijd onvoorspelbare waterstanden die het openbare leven in Venetië grotendeels platleggen. Niet alleen de bevolking en het toerisme hebben last van het steeds wisselende fenomeen, ook de historische gebouwen raken erdoor beschadigd. De schade van de vloed in november vorig jaar wordt geschat op minstens een miljard euro. Dat geld gaat onder meer naar het schoonmaken van ondergelopen gebouwen en het herstel van funderingen.

Het lage peil van afgelopen weekend - hoewel uitzonderlijk - is niet ongekend. Door de getijden in Venetië kan het waterpeil stevig schommelen. De situatie in november was wél exceptioneel. Toen was het peil op sommige momenten immers 1,87 meter, stukken hoger dan de 80 tot 90 centimeter die als normaal gelden bij hoogwater. De waterstand was in 50 jaar niet zo hoog geweest. 

Alleen al de helft van de 120 kerken in de historische stad stroomde vol met zout water. Het fameuze San Marcoplein en de gelijknamige kathedraal werden voor de zesde keer in 1.200 jaar overspoeld. De laatste vier keer waren in de afgelopen 20 jaar.

De overstromingen waren het gevolg van een combinatie tussen hoogwater, versterkt door volle maan, een harde wind en hevige regenval. Daarbij zakt de stad steeds verder weg en stijgt de zeespiegel. De burgemeester legt een direct verband met de klimaatverandering.

Een enorme dam had Venetië eigenlijk al jaren moeten beschermen tegen overstromingen. Al sinds 2003 wordt er gebouwd aan MOSE, een afkorting voor Modulo Sperimentale Elettromeccanico: een waterkering onder water van anderhalve kilometer lang die de lagune van Venetië moet afsluiten van de Adriatische zee om zo de fragiele stad te beschermen.

Maar de dam is er nog altijd niet. In 2014 kwam een groot corruptieschandaal aan het licht. Tientallen managers, bestuurders en politici, onder wie zelfs de toenmalige burgemeester van Venetië, zouden miljoenen in eigen zak hebben gestoken. Vijfendertig mensen werden gearresteerd. Als gevolg hiervan moesten vele aanbestedingen opnieuw worden gedaan en topmanagers worden vervangen. Wanneer het project klaar is, is onbekend.