Vlaamse regering schuift VRT-CEO Paul Lembrechts opzij, Leo Hellemans wordt interim-CEO

Lembrechts en de nummer twee bij de VRT, directeur media en productie Peter Claes, konden al een tijdje niet meer samen door één deur. Zo onderhandelde Claes achter de rug van Lembrechts met N-VA over de toekomst van de VRT en zat hij ook al samen met de concurrenten DPG Media (VTM) en SBS (VIER) om te praten over een Vlaamse Netflix. 

Lembrechts goot zijn ongenoegen enkele weken geleden in een officiële brief aan de raad van bestuur. Claes moet eruit, stond erin, zij het in andere bewoordingen. De raad van bestuur antwoordde, even kort samengevat: Claes blijft. Los het zelf op. Daarop zette Lembrechts Claes op non-actief en schreven de vier andere directeurs in een gezamenlijke brief aan de raad van bestuur dat ze Lembrechts steunen.

(Lees verder na de foto)

De Vlaamse regering heeft daar nu anders over beslist en schuift Lembrechts opzij. Vraag is nu of de rest van het directiecomité, die Lembrechts steunden, hem volgen richting uitgang of niet.

Leo Hellemans (69), die in het verleden al VRT-CEO was, wordt ondertussen interim-CEO. Hij moet beslissen over het lot van Peter Claes en andere directieleden, en wil daarover de komende tijd gesprekken voeren. “Daarna ga ik een voorstel doen over het al dan niet herschikken van de directie”, zegt hij. “Dat mag geen maanden duren.” 

Hellemans moet ook het pad effenen in de richting van een nieuwe beheersovereenkomst, die op 1 januari volgend jaar van kracht moet worden. Maar het is met de nieuwe CEO dat de regering de definitieve knopen wil doorhakken. Hellemans liet alvast verstaan zich te kanten tegen besparingen bij de openbare omroep.

Zelf wil Hellemans geen crisismanager genoemd worden. “De VRT is niet in crisis”, zegt hij “Ik vind het bijzonder jammer dat een bemiddelingspoging niet is geslaagd. Ik heb niet geredeneerd vanuit mijn verstand, wel vanuit mijn hart.” 

Hellemans was in het verleden hoofdredacteur van de nieuwsdienst van de openbare omroep en werd in 2014 benoemd tot gedelegeerd bestuurder van de VRT, als opvolger van Sandra De Preter. In 2016 ging hij met pensioen, waarna Paul Lembrechts hem opvolgde.

(Lees verder na de foto)

Tegen de zomer wil de regering een definitieve CEO vinden, volgens Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V). Dalle herhaalde dat in de directie van de openbare omroep “een diepe vertrouwenscrisis” is gegroeid. Topman Paul Lembrechts “is er niet in geslaagd het vertrouwen te herstellen en had niet meer de geloofwaardigheid om de openbare omroep te leiden”, stelde de minister.

De aangekondigde besparingen hebben volgens minister Dalle overigens niets te maken met het ontslag van Lembrechts, die zich publiekelijk duidelijk had verzet tegen de besparingsplannen van de nieuwe Vlaamse regering. “Het gaat louter over het conflict binnen de directie”, aldus Dalle. 

Het vakbondsfront bij de VRT vindt het ontslag van Lembrechts onaanvaardbaar. “Lembrechts heeft zich ondubbelzinnig geëngageerd om de toekomst van de VRT te beschermen tegen de massale besparingen die de Vlaamse regering ons wil opleggen”, klinkt het. “De reactie van de Vlaamse regering is hem te ontslaan. Dat is voor ons onaanvaardbaar”, zeker nu de onderhandelingen over een nieuwe beheersovereenkomst op het punt staan te beginnen.

Een crisismanager aanstellen is volgens de personeelsvertegenwoordigers zinloos. “Er is helemaal geen crisis bij de VRT. De openbare omroep functioneert beter dan ooit tevoren. De enige crisis is die, die door de Vlaamse regering zelf veroorzaakt is.”

Van de nieuwe CEO wordt alvast geëist dat “zij of hij zich even ondubbelzinnig engageert tegen de verwoestende besparingen die de Vlaamse regering blijft doordrukken”. Ook al wordt één personeelslid ontslagen (Lembrechts dus), “er blijven er nog 1.999 die zullen blijven vechten voor de toekomst van de openbare omroep”.

Bij de VRT loopt momenteel een stakingsaanzegging. Die werd vorige week nog door de vakbonden verlengd tot eind juli.

Ook bij sp.a kan de beslissing om Lembrechts opzij te zetten rekenen op kritiek. In een reactie zegt Vlaams parlementslid Katia Segers van sp.a dat de Vlaamse regering de VRT in chaos stort. “Is dit paniekvoetbal van de Vlaamse regering of een doelbewuste strategie om de VRT te verzwakken?”, vraagt ze zich af.

“Bovendien is met het ontslag van Lembrechts de interne onrust niet opgelost. Met uitzondering van Claes had het directiecomité zich immers unisono en duidelijk achter Paul Lembrechts geschaard”, zegt Segers. 

“Op dit cruciale moment, met een nieuwe raad van bestuur die de nieuwe besparingen moet uitvoeren en de nieuwe beheersovereenkomst met de Vlaamse regering moet onderhandelen, is het essentieel om in het belang van de instelling en van de mensen op de werkvloer zo snel mogelijk de rust te herstellen en zo snel mogelijk werk te maken van een sterke visie op de missie en opdracht van het huis van vertrouwen.”

Volgens Segers wacht er interim-manager Leo Hellemans “een zware en belangrijke taak” om hiervan werk te maken.

(Lees verder na de foto)

Door Paul Lembrechts te ontslaan, zet de Vlaamse regering opnieuw een stap verder om de VRT om te vormen van een openbare omroep naar een staatszender die ruimte moet maken voor de privé. Dat zei Jos D’Haese, Vlaams fractievoorzitter van de PVDA. 

“Dit is geen kwestie van personen, maar van visie op de openbare omroep”, reageert D’Haese. “De Vlaamse regering wil af van de VRT als sterke en neutrale openbare omroep. In de plaats moet er een gekortwiekte staatszender komen die als instrument kan dienen voor haar nationalistische agenda. Lembrechts had heel duidelijk gemaakt dat hij de VRT zou blijven verdedigen. Dat werd hem niet in dank afgenomen en kost hem nu ook zijn baan.”

Met het ontslag van Lembrechts straft de Vlaamse regering volgens de PVDA opnieuw “een kritische stem voor haar beleid af”. “Deze regering duldt overduidelijk geen tegenspraak: wie niet in de pas loopt wordt aan de kant geschoven. Het ontslag van Lembrechts is tekenend voor die autoritaire visie van Jambon. Dat Mediaminister Benjamin Dalle zegt dat de rust moet terugkeren bij de VRT is wel bijzonder cynisch. Het is de Vlaamse regering zelf die voor chaos zorgt bij de VRT door opnieuw forse besparingen aan te kondigen en de neutraliteit van de VRT in gevaar te brengen”, aldus D’Haese.