Direct naar artikelinhoud
Privacy

Overgrote meerderheid Belgen ziet geen graten in afstaan van biometrische gegevens

Overgrote meerderheid Belgen ziet geen graten in afstaan van biometrische gegevens
Beeld Orestes Laurent

Een vingerafdruk, gelaatsscan of stemopname afstaan? Negen op de tien Belgen zien er geen graten in, zo blijkt uit een enquête van het Vias Institute. ‘We zijn ons onvoldoende bewust van de risico’s’, zegt privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert in De Morgen.

Een verre reis maken, een smartphone ontgrendelen of een nieuwe identiteitskaart aanvragen. We staan steeds vaker biometrische gegevens af: van onze handen, onze ogen of onze stem. De digitale afdruk van ons lichaam is immers uniek en kan fungeren als een paswoord of identiteitscontrole.

De Belg ligt er alleszins niet wakker van. Bijna negen op de tien vinden het prima om een vingerafdruk af te staan. Drie op de vier zien er geen probleem in om een irisfoto of handafdruk af te staan. Voor gelaats- en stemherkenning ligt het cijfer rond de 70 procent. Dat blijkt uit een enquête van veiligheidsorganisatie Vias Institute bij 1.000 Belgen. De enquête peilt naar het draagvlak voor biometrische gegevens, onder meer door de politie.

Dat de vingerafdruk breed aanvaard wordt, komt volgens de onderzoekers door het succes van de vingerafdruklezer in veel smartphones. Daarmee wordt een overschrijving of aankoop vliegensvlug bezegeld. “Hoe beter een toepassing bekend is, hoe groter het draagvlak”, zegt Maarten Swinnen van het Vias.

Glas water

Voor privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert bewijzen de cijfers dat de Belg onvoldoende op de hoogte is van de risico’s. “Ik had gehoopt dat mensen toch wat kritischer zouden zijn”, zegt de man die met The Ministry of Privacy ook strijdt tegen de vingerafdrukken op onze nieuwe identiteitskaart. “Biodata zijn absoluut niet veilig, want we laten ze overal achter. Op een glas water, bijvoorbeeld. Ze kunnen in verkeerde handen terechtkomen.”

Een smartphone ontgrendelen met een vingerafdruk is één ding. Diezelfde informatie aan de overheid of een privébedrijf toevertrouwen, een ander. “Op een smartphone wordt de afdruk omgezet in een sleutel, een lange code. Hij verlaat nooit het toestel en wordt nooit opgeslagen op de servers van Google of Apple. Terwijl bedrijven en overheden wel een databank aanleggen waarin ze de info bijhouden.”

Dat een humanioraschool in Gent onlangs besloot om de maaltijdbonnetjes van leerlingen te vervangen door een handpalmscan, bewijst volgens Dobbelaere-Welvaert dat sommige toepassingen “compleet van de pot gerukt” zijn. De school is intussen teruggekomen op het plan. 

Supermarkt

Ook de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA), de vroegere Privacycommissie, reageert teleurgesteld. “We zijn er niet van overtuigd dat de deelnemers de risico’s voldoende kennen”, zegt woordvoerster Aurélie Waeterinckx. “Als hun vingerafdruk of irisscan gestolen wordt, kunnen ze die niet zomaar vervangen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld hun paswoord.” De Europese GDPR-regels verbieden organisaties om biometrische gegevens te verzamelen, tenzij mensen daar expliciet hun toestemming voor geven. Maar zij zijn zich niet altijd bewust van de risico’s. Daarom verzette de GBA zich onlangs tegen het plan van Carrefour om een test te organiseren waarbij klanten met hun vingerafdruk zouden betalen.

Lichtpunt is wel dat jongeren kritischer nadenken over biodata. Zo zijn 18- tot 34-jarigen minder bereid om biometrische gegevens af te staan. En terwijl een meerderheid van de ouderen bereid is om een stuk van hun privacy in te ruilen voor meer veiligheid, ligt die bereidheid bij jongeren rond de 50 procent.