Komt het in Syrië tot een open oorlog tussen Turkije en Rusland?

Het leger van de Syrische president Assad herovert rebellengebied in de provincie Idlib. Turkije steunt de rebellen bij Idlib en de Turkse president Erdogan waarschuwt dat hij een grote militaire operatie overweegt om de opmars van het leger van Assad te stoppen. Assad wordt gesteund door Rusland en Iran. Dreigt een gewapende clash tussen Turkije en Rusland?

analyse
Jens Franssen
Jens Franssen is expert Midden-Oosten en Defensie.

Na de overwinning op terreurgroep IS, twee jaar geleden, concentreert het leger van president Assad zich nu op het laatste rebellengebied. Bij die opmars krijgt hij ook nu weer steun van Rusland en Iran.

Daarmee komt NAVO-lidstaat Turkije oog in oog te staan, niet alleen met het leger van president Assad, maar ook met Russische en Iraanse militairen die het regime van Assad steunen. 

Leger president Assad aan de winnende hand

Vorige week heroverde het regeringsleger van Assad de strategische snelweg M5 die de grootste Syrische steden met elkaar verbindt.

President Assad zegt dat hij het opneemt tegen jihadistische rebellen die linken hebben met terreurgroepen zoals Al Qaeda en restanten van terreurgroep IS. 

De Syrische president Assad is aan de winnende hand

Rebellen verliezen snel terrein bij Idlib

In het rebellengebied bevinden zich inderdaad strijders die verbonden zijn aan terreurgroepen zoals Al Qaeda en IS. Evengoed zijn er groepen die steun krijgen van Turkije. Ze zijn niet opgewassen tegen de zware bombardementen van het Syrische leger. 

De rebellen passen de tactiek van de ‘verbrande aarde’ toe en vernielen bij hun terugtocht alles wat bruikbaar kan zijn voor het regime-Assad. 

Rebellen bij Idlib trekken zich terug
Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved.

Turkije dreigt met een open oorlog

De Turkse president Reccep Erdogan viel vorig jaar al het rebellengebied in. Turkije wilde daarmee de controle houden over het gebied aan zijn grens. Het installeerde verschillende ‘observatieposten’ waar Turkse elite-eenheden niet alleen observeren, maar ook steun bieden aan Turksgezinde rebellen. Op die manier kan Turkije een voet tussen de deur houden in buurland Syrië. 

Turkse artillerie op weg naar het front bij Idlib
Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved

Door de snelle opmars van het Syrische leger komt de Turkse positie in het gedrang. De Turkse president Erdogan heeft de voorbije dagen zwaar militair materieel laten aanrukken bij Idlib en is niet van plan om zich zomaar onder de voet te laten lopen. 

De sleutel bij Idlib is in handen van de Russische president Poetin. Hij probeert al een tijdje goeie relaties op te bouwen met de Turkse president Erdogan, maar is anderzijds ook een trouwe (militaire) bondgenoot van president Assad. De Russische diplomatie draait dan ook overuren. Grote vraag is of Poetin president Assad kan dwingen het escalerende conflict tot een kookpunt te laten komen.

De Russische diplomatie probeert water en vuur te verzoenen in Syrië

Voor president Poetin is het langzaam losweken van Turkije uit het westerse NAVO-bondgenootschap een strategisch langetermijndoel. Rusland is er al in geslaagd om aan Turkije Russisch luchtafweersystemen te verkopen, waardoor Turkije niet langer Amerikaanse gevechtstoestellen kan kopen en bouwen. 

De Syrische burgers verliezen (altijd)

Volgens de VN zijn er nu al 900.000 burgers op de vlucht voor het geweld. Ze vluchten enerzijds naar de grens met Turkije, maar die is hermetisch gesloten voor vluchtelingen. Het is bovendien erg koud in Syrië, wat de situatie voor de vluchtelingen er niet makkelijker op maakt.

Een mogelijkheid die de VN naar voren schuift is om humanitaire corridors te openen, zodat de duizenden vluchtelingen naar de andere kant van het front kunnen vluchten. 

Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved

Meest gelezen