VS en taliban ondertekenen historisch vredesakkoord dat Afghanistan op weg naar vrede moet zetten
In Doha hebben de Verenigde Staten en de taliban een historisch akkoord gesloten om de troepen uit Afghanistan terug te trekken. De taliban zijn een islamitisch-fundamentalistische organisatie die een flink deel van Afghanistan controleert. Als de taliban afzien van geweld, dan vertrekken de Amerikaanse (en Navo-)soldaten binnen de 14 maanden uit Afghanistan. Dat zou het einde betekenen van de langste buitenlandse militaire interventie van de VS. Het terugtrekken van die troepen was een verkiezingsbelofte van president Trump. Het akkoord kan Afghanistan op weg zetten naar vrede.
Het was mullah Abdul Ghani Baradar die als hoofd van de talibandelegatie het akkoord ondertekende in Doha, de hoofdstad van Qatar. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo woonde de plechtigheid bij, maar het was gezant Zalmay Khalilzad die voor de Verenigde Staten zijn handtekening onder het akkoord zette.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo heeft het over een "historische dag" (lees voort onder de video):
Na jarenlange onderhandelingen beloven de Verenigde Staten geleidelijk hun troepen terug te trekken uit Afghanistan. Op dit ogenblik zijn er rond de 13.000 soldaten in Afghanistan gelegerd, waarvan een eerste groep al over vier tot vijf maanden het land zou moeten verlaten, zodat er nog 8.600 overblijven. Binnen de 14 maanden zouden dan alle andere Amerikaanse en Navo-troepen moeten volgen.
Maar dan moeten de taliban zich wel aan de gemaakte afspraken houden. Zo beloven de taliban dat Al-Qaeda of andere extremistische groepen niet in hun gebieden zullen toelaten en dat ze gevangenen vrijlaten. Ook de Verenigde Staten beloven duizenden talibangevangenen vrij te laten.
Volgens het akkoord moeten de taliban ook vredesgesprekken aanknopen met de Afghaanse regering, die niet betrokken was bij deze gesprekken. In die zin is het akkoord een kans op weg naar vrede voor het land, al liggen er nog heel veel obstakels op de weg ernaartoe.
Voor de Amerikaanse president Trump is de ondertekening in elk geval heel goed nieuws: de Amerikaanse troepen weghalen uit Afghanistan was een van zijn verkiezingsbeloften. Daarmee zou er een eind komen aan een Amerikaanse operatie die 18 jaar duurde, de langste buitenlandse Amerikaanse interventie.
Of de modale Afghaan ook echt mag hopen dat er na decennia een eind komt aan jaren van geweld is lang niet zeker.
Pompeo: "We staan nog maar aan het begin"
Minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo beschouwt het akkoord als "een echte test" voor de vredesinspanningen. "We staan nog maar aan het begin", zei hij in Doha. "Een significante beperking van het geweld zal de omstandigheden voor vrede scheppen, en de afwezigheid daarvan de omstandigheden voor mislukking."
De Amerikaanse minister van Defensie Mark Esper waarschuwt dat de VS niet zal aarzelen het akkoord nietig te verklaren, als de taliban zich niet aan hun engagementen houden. Wel sprak hij van "grote vooruitgang" naar het beëindigen van de langste oorlog waarin de VS zijn betrokken. "Als de taliban het akkoord eren, zullen de Verenigde Staten starten met een voorwaardelijke, ik herhaal een voorwaardelijke beperking van het aantal troepen", aldus nog Esper.
Van hun kant verzekeren de taliban dat ze hun beloftes zullen respecteren. "Aangezien het akkoord vandaag is getekend, en ons volk gelukkig is en dat viert, hebben we al onze militaire operaties in heel het land stopgezet", aldus Zabihullah Mujahid, woordvoerder van de taliban in Kaboel.
De Europese Unie biedt ondersteuning aan en heeft het over "belangrijke eerste stappen" naar een duurzame oplossing voor het conflict. De Europese hoge vertegenwoordiger voor Buitenlands Beleid, Josep Borrell, waarschuwt wel dat de "huidige kans om naar vrede te gaan, niet mag worden gemist". In een persbericht stelt hij dat onmiddellijk onderhandelingen moeten worden opgestart met alle politieke fracties en maatschappelijke bewegingen.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":
Onze expert internationale relaties Jan Balliauw geeft meer uitleg over het akkoord in "Het Journaal":