Deze technische functies raken het moeilijkst ingevuld: “We moeten blijven inzetten op techniek”

Maar liefst 21 nieuwe beroepen zijn te vinden op de lijst van VDAB (waaronder belastingcontroleur, patissier, leerkracht lager onderwijs, sommelier en hotelmedewerker), goed voor 188 knelpuntberoepen in totaal. Een recordaantal. Voor de zeer problematische technische jobs is het probleem bovendien complexer dan ‘er zijn onvoldoende kandidaten’. 

Joke Van Bommel: “Ieder jaar publiceert VDAB een lijst van knelpuntberoepen. Daarin staan de beroepen waarvoor het het moeilijkst is om de vacatures ingevuld te krijgen. De reden hiervoor kan kwantitatief zijn, wanneer er onvoldoende kandidaten zijn ten opzichte van veel vacatures. Maar de moeilijkheid kan ook een kwalitatieve oorzaak hebben. Dit is het geval wanneer er bijvoorbeeld specifieke kwalificatievereisten zijn bij een bepaald beroep, waar de bestaande kandidaten niet aan voldoen.

Telkens stellen we ook een ‘top tien’ van zwaarste knelpuntberoepen op. Twee zeer technische beroepen springen hier in het oog: technicus industriële installaties, op de tweede plek, en technicus productieproces en methodes op nummer vier. Als je ‘technische profielen’ wat breder interpreteert, dan zien we dat vooral in de bouwsector de vraag erg groot is. Ook bijvoorbeeld calculator in de bouw en tekenaar-ontwerper in de mechanica hebben een plek in de top 10 van zwaarste knelpuntberoepen.”

Een technicus industriële installaties installeert, onderhoudt en herstelt industriële of multitechnologische producten. Na werfleider/conducteur in de bouw was het vorig jaar het zwaarste knelpuntberoep. In de periode januari 2019 tot eind december 2019 waren er maar liefst 1.659 openstaande vacatures, terwijl er gemiddeld slechts 258 niet werkende werkzoekenden een job zochten in dit domein. 

“Hier stelt zich het klassieke probleem: te weinig jongeren kiezen voor een technische opleiding, wat maakt dat er zich geen onmiddellijke oplossing voor het tekort aandient”, klinkt het bij VDAB. “Maar naast het kwantitatieve deficit is er ook een kwalitatieve lacune. De huidige machines en industriële installaties zijn geautomatiseerd en de daarmee gepaard gaande hydraulica, pneumatica en cad-cam-sturing verhogen de kwalitatieve eisen. Het gevraagde studieniveau is technisch secundair of hoger onderwijs. Slechts 6,6% van de vacatures waren toegankelijk voor laaggeschoolden.”

“Ook technicus productieproces en methodes is zowel een kwantitatief als een kwalitatief knelpuntberoep. Deze expert optimaliseert technische oplossingen voor de productie van goederen of diensten. Hij beschrijft deze oplossingen en waakt over het evenwicht tussen productiecapaciteit en werklast. Ook hier is het probleem vooral dat er te weinig instroom is vanuit het onderwijs. Het tij keren is aartsmoeilijk. Campagnes om techniek en wetenschappen te promoten blijven noodzakelijk. Een technicus productieproces en methodes moet bovendien een ruime bagage hebben. Naast de beroepstechnische competenties zijn ook soft skills noodzakelijk om de job goed te kunnen uitoefenen.” 

De cijfers liegen er niet om: maar liefst 64,4% van de vacatures vereist een hoger diploma en meer dan de helft wilt iemand met minstens twee jaar ervaring. Dat maakt dat er eind december 73 posities niet ingevuld raakten.

Als calculator in de bouw bereken je wat een bouwproject - of toch een deel daarvan - gaat kosten. Aan de hand van een bestek stippel je uit wat je nodig hebt aan materialen en gereedschap en vervolgens vraag je offertes op bij leveranciers. Ook onderzoek je wat de personeelskosten zullen zijn om het project te kunnen realiseren. Voor deze functie waren er in december 2019 nog 168 openstaande vacatures, terwijl slechts 134 werkzoekenden aangaven uit te kijken naar deze job. Ook kwalitatief is er een probleem: ruim 83% aanvaardt enkel hooggeschoolde kandidaten en meer dan de helft wil ook nog eens kandidaten met ervaring.

Een tekenaar-ontwerper in de mechanica werkt dan weer gedetailleerde plannen uit voor producten en installaties of onderdelen daarvan. Hij vertrekt hiervoor onder meer van lastenboeken, functionele specificaties of de noden van de klant. Mogelijk coördineert hij/zij het team of project. Ook voor dit beroep is het probleem tweeledig. Enerzijds raken de 1.011 vacatures van het voorbije jaar uiterst moeilijk ingevuld door de gemiddeld 240 gegadigden. Anderzijds zoekt 88,2% van de werkgevers een medewerker met een hoger diploma en hoopt bijna de helft daar ook nog eens ervaring aan te kunnen koppelen.

Heb je zelf nog interesse om je om te scholen naar een van deze beroepen? Dan volg je best een opleiding. Het volledige aanbod van VDAB en partners vind je op de website van VDAB. Wie een knelpuntstudie kiest, geniet bovendien van enkele interessante voordelen. Zo blijf je als werkzoekende mogelijk aanspraak maken op een werkloosheidsuitkering gedurende je opleiding. Of heb je recht op extra verlof of een aanmoedigingspremie indien je je studie combineert met een vaste job.

Om je kans op succes te maximaliseren, kan het interessant zijn om voor je in je cursus duikt uit te pluizen of het beroep wel echt iets voor jou is. 

Dat kan je bijvoorbeeld doen door een gesprek met een loopbaancoach te plannen of door je online te laten inspireren. Ook op de website van VDAB kan je beroepenfiches consulteren, filmpjes bekijken, alsook een beroepsoriëntatietest afleggen. Zo krijg je een goed idee van de praktijk van de job van je voorkeur en kan je helemaal zeker van je stuk de uitdaging aangaan. De kans dat je dan ooit om een job verlegen zit, zal alleszins klein blijven. 

Lees meer op Jobat.be:

De 30 meest gevraagde jobs in techniek

Werken in de rand rond Brussel: Nederlands niet altijd noodzakelijk voor technische job

Zo word je lasser of metaalbewerker zonder diploma

Bron: VDAB, jobat.be.